احترام و محبت به سالمندان بارزترین نشانه اخلاق و انسانیت است.به دلیل اینکه محبت به آنها مانندمحبت به همسر دو جانبه نیست و مثل محبت کردن به کودکان شیرین و دوست داشتنی هم نیست بلکه متحمل زحمت بسیار و گاها آزار واذیت هم هست.به نیکی و احترام به سالمندان و پذیرفتن آنها در جمع خانواده بسیار توصیه شده است.درحالی که تحمل بدخلقی برخی از آنها بسیار سخت است و باید قبول کرد که آنچه افراد در دوره سالمندی خود تجربه میکنند نتیجه طبیعی اعمال و رفتار خودشان است.
بعضی اوقات ما مجبور هستیم از سالمندانی مراقبت کنیم که اخلاق تند و ناپسندشان ما را آزار میدهد.بطور مثال پدربزرگی که به اعضای خانواده خود شک دارد.گاهی نیز احساسات وخاطرات بد باعث میشود نتوانیم در مقابل سالمندان صبور باشیم.مثلا مجبوریم با مادر شوهر یا پدر شوهری( یا مادر زن و پدر زن) زندگی کنیم که باعث اختلاف‌های زیادی بین ما و همسرمان بوده‌اند و کوچکترین رفتاربدی از سمت آنهابرایمان مشکل ساز میشود و موجب بوجود آمدن احساسات ناخوشایند درما میشود.در چنین شرایطی تکلیف چیست؟
بهرحال انسانیت حکم میکند که با دیگران به نیکی رفتار کنیم.با خوبی به سالمندان و تحمل اخلاق بدشان به نوعی میتوانیم حسن خلق را تمرین کرده و صبور شویم.محبت کردن به کسی که به ما بدی کرده میتواند موجب نشاط روحی و روانی ما شود.به علاوه حضور سالمندان در خانواده میتواند فرصتی برای آموزش رفتارهای نیک به فرزندانمان باشد.
اگر بدخلقی سالمندان ناشی از عوارض پیری باشد مثلا در اثر بیماری یا به دلیل از دست دادن شغل و همکاران ویا به خاطر احساس بی‌کفایتی و مزاحمت،میتوانید با فراهم آوردن شرایطی مطلوب احساس مفید بودن در آنها ایجاد کنید و بدخلقی هایشان را کاهش دهید.
.
در زیر به برخی رفتارهای ناهنجار در سالمندان اشاره میکنیم:
– حمام نکردن سالمندان
نیاز به حفظ حریم خصوصی، احساس شرم و نداشتن علاقه به کمک خواستن در حمام،ترس از آب، احساس ناامنی و ترس از لیز خوردن، داشتن تجربه تلخ ویا زوال عقلی که فرد نسبت به بهداشت خود فراموشکار میشود میتواند از عواملی باشد که فرد تمایل به استحمام ندارد.اما چه باید کرد؟
صمیمانه از سالمند سوال کنید که چرا نه؟ تا بتوانید به او کمک کنید.ترس از لیز خوردن داری؟آب بیش از حد گرم یا سرد است؟فراموش میکنی که حمام کنی؟
گرم وسرد بودن آب را بررسی کنید.محیط حمام را ایمن کنید.میتوانید از صتدلی ومیلیه ای که بتواند به آن تکیه کند استفاده کنید.اجازه دهید درحمام آنطور که راحت است پوشش خود را حفظ کند.مانند کودکان با او رفتار نکنید و اجازه دهید بر اوضاع کنترل داشته باشد.
.
– عدم استفاده از عصا توسط سالمندان
اغلب افراد مسن هنگام استفاده از عصا احساس پیری و از کارافتادگی می کنند.در این مواقع چه باید کرد؟
میتوانید از همسالانش کمک بگیرید.یک قرار ملاقات ترتیب دهید و سعی کنید او را متوجه کنید که استفاده از عصا بسیار رایج است و حتی افراد محترم و شیک پوش هم از آن استفاده میکنند.تماشای فیلم نیز میتواند تاثیرگذار باشد.درباره مزایای استفاده عصا با او صحبت کنید و یادآوری کنید که عصا در راه رفتن و حرکت کردن به او کمک میکند و احتمال لیز خوردن و سقوط را کاهش میدهد.
مدلهای مختلف عصا را به سالمند نشان دهید تا مدلی را که می‌پسندد انتخاب کند.شاید او بخواهد فقط در شرایط خاصی مثل خرید کردن عصا استفاده کند.با او کنار بیایید و در مواقع دیگر دستش رابگیرید.
.
– عوض نکردن لباس‌ها در سالمندان
افسردگی، بی‌علاقگی میتواند از علل این رفتار باشد.در این مواقع چه باید کرد؟
درباره لباسهای مورد علاقه اش از او سوال کنید.شاید به لباسی حساسیت دارد و مایل به پوشیدن آن نیست.شاید لباسی کثیف است و یا وضع نامرتبی دارد و به همین خاطر سالمند نمیخواهد آن را بپوشد.بنابراین لباسهای کثیف را بشویید و سعی کنید لباسهایی که او دوست دارد از کمد خارج کرده ودر اختیار وی قرار دهید.به این نکته نیزتوجه کنید که پوشیدن یک لباس بارها میتواند علائم ابتلا به آلزایمر واختلال در تصمیم گیری در فرد سالمند باشد.
اگر بدخلقی جزیی از رفتارشان بوده و هست باید توجه داشته باشید که ما موظف نیستیم که آنها را تربیت کنیم و اگر هم بخواهیم چندان موفق نیستیم.دوره سالمندی دوره تثبیت رقتار و عادت هاست.بنابراین تغییر رفتار در پیری بسیار بعید است.تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که با حفظ آرامش و صبوری با آنها مدارا کنیم.در اثبات مسئله ای به ایشان اصرار نورزید.اگر با مهربانی با آنها رفتار کنید و حسن نیت خود را نشان دهید بخاطر رقت قلبی دردوره سالمندی آنها خیلی زود به شما وابسته میشوند.اگر مثبت اندیش باشید و کار را برای خود سخت نکنید می‌بینید که با سالمندان بدخلاق و عبوس هم میتوان دوستی کرد و فضایی دلنشین در خانواده بوجود آورد.
همچنین ما الگوی رفتاری فرزندان خود هستیم.آنها با ما همانگونه رفتار خواهند کرد که ما با والدین خود رفتار کرده ایم.نصیحت و توضیحات ما بی‌فایده است زیرا این یک واقعیت است که فرزندان ما همان چیزی میشوند که ما هستیم نه آن چیزی که ما میخواهیم بشوند.(دکتر عبدالعظیم کریمی، چهل نکته تربیتی)
.
منابع:
.https://www.dingoland.ir
مجله پزشکی، درمان و سلامت
