اگر کودک 2 تا 5 ساله ای دارید، به شما توصیه میکنیم که این مطلب را از دست ندهید چون در این پست نکات مهمی در مورد رشد، تربیت و حفظ ایمنی کودکان 2 تا 5 سال آورده شده است. پس با ما همراه شوید.
.
رشد کودکان در سن 2 تا 5 سالگی چگونه است؟
کودکان در سن 2 تا 5 سالگی از کودکان نوپای دست و پا چلفتی، به کاشفان کنجکاو محیط اطراف خود تبدیل میشوند. رشد کودکان 2 تا 5 سال بصورت زیر است:
◉ رشد فیزیکی: کودک در این سالها قوی تر میشود و قد بلندتر و لاغرتر بنظر میرسد.
◉ رشد شناختی: کودک در این سن گامهای بلندی در زمینهی تفکر و استدلال بر میدارد. در این سالها کودکان حروف، شمارش اعداد و رنگها را میآموزند.
◉ رشد عاطفی و اجتماعی: کودکان 2 تا 5 سال، به تدریج نحوه مدیریت احساسات خود را یاد میگیرند. در سن 5 سالگی، ارتباط با همسالان و پیدا کردن دوست اهمیت بیشتری پیدا میکند.
◉ مهارتهای زبان: اکثر کودکان تا 2 سالگی میتوانند حداقل 50 کلمه بگویند. کودکان تا رسیدن به سن 5 سالگی ممکن است هزاران کلمه را بدانند و بتوانند مکالمات خود را ادامه دهند و داستان بگویند.
◉ رشد حسی و حرکتی: اکثر کودکان در سن 2 سالگی میتوانند از پلهها بالا بروند، به توپ ضربه بزنند و شکلهای ساده ای با مداد روی کاغذ بکشند. از طرفی بیشتر کودکان تا سن 5 سالگی میتوانند لباسهای خود را بپوشند یا در بیاورند و حروف کوچک و بزرگ را بنویسند.
هر کودک با سرعت متفاوتی رشد میکند و بر مهارتهای مختلف تسلط مییابد. برای مثال برخی کودکان ممکن است در زمینهی مهارتهای زبانی پیشرفت چشمگیری داشته باشند اما در زمینههای دیگر از همسالان خود عقب تر باشند. بنابراین این موضوع کاملا طبیعی ست و هیچ جای نگرانی ندارد.
دانستن مراحل طبیعی رشد کودک در سنین مختلف میتواند به شما کمک کند مشکلات موجود را سریعا تشخیص دهید و یا خیال خود را از بابت رشد و تکامل فرزندتان راحت کنید.
.
چرا مراجعه به پزشک برای کودکان 2 تا 5 سال توصیه میشود؟
برای بررسی مشکلات موجود و اطمینان از رشد و تکامل کودکان 2 تا 5 سال، لازم است که چندین بار به پزشک مراجعه شود. علاوه بر چکاپهای معمول، لازم است که برنامههای واکسیناسیون را نیز در نظر داشته باشید.
در این ویزیت ها، پزشک موارد زیر را انجام میدهد:
◉ معاینه فیزیکی انجام میدهد.
◉ برنامهی واکسیناسیون کودک را چک میکند.
◉ وزن و قد کودک را اندازه میگیرد و میزان رشد او را با کودکان همسن خود مقایسه میکند.
◉ در مورد رفتار و رشد شناختی کودک سوال میپرسد.
◉ در مورد فعالیتها و رشد مهارتهای حرکتی کودک سوال میپرسد.
چکاپهای معمول فرصت مناسبی است تا با پزشک کودک در مورد تمام نگرانیهای خود در زمینهی سلامتی، رشد یا رفتار فرزندتان صحبت کنید. بین ویزیتها نیز هر سوالی را که میخواهید دفعه بعد از پزشک بپرسید یادداشت کنید.
.
چه زمانی لازم است با پزشک تماس بگیرید؟
هر زمان که در مورد وضعیت سلامت جسمانی یا احساسی فرزندتان نگران شدید، با پزشک تماس بگیرید. در موارد زیر لازم است به پزشک مراجعه کنید:
◉ اگر زمان رسیدن کودک به نقاط عطف رشد، کندتر از حالت معمول است.
◉ اگر کودک با سرعت ثابتی رشد نمی کند.
◉ اگر کودک مهارتهای گذشتهی خود مانند صحبت کردن یا دویدن را از دست داده است.
◉ اگر فرزندتان بیش از حد پرخاشگر، خشن یا بد رفتار است.
◉ اگر فکر میکنید فرزندتان از لحاظ روحی یا جسمانی مشکلی دارد.
.
چگونه میتوان به رشد و یادگیری کودکان 2 تا 5 سال کمک کرد؟
اطلاع از تغییرات رفتاری کودکان در سنین مختلف بسیار مهم است. برای مثال رفتارهایی مانند عصبانیت، عصبی شدن، مکیدن انگشت شست و دیدن کابوسهای شبانه از مشکلات رایج کودکان 2 تا 5 سال است. بنابراین اطلاع از تمام تغییرات رفتاری میتواند به شما کمک کند تا صبور باشید و لحظات استرس زا را به راحتی پشت سر بگذارید.
بهترین کاری که میتوانید برای فرزندتان انجام دهید این است که عشق و علاقه خود را نسبت به او نشان دهید. اما از راههای زیر هم میتوانید به رشد و یادگیری فرزندتان کمک کنید:
◉ به کودک خود غذاهای سالم بدهید. از میوه ها، سبزیجات و میان وعدههای سالم به میزان زیاد استفاده کنید.
◉ برای فعالیت فرزندتان وقت بگذارید. زمان تماشای تلویزیون و بازی با لپ تاپ یا تبلت را برای کودکان 2 تا 4 سال به کمتر از 1 ساعت در روز و برای کودکان بالای 4 سال به 2 ساعت در روز (یا کمتر) محدود کنید. بجای آن سعی کنید فرزندتان را به سرگرمیهای پر تحرک مشغول کنید.
◉ برای فرزندتان کتاب بخوانید و با او صحبت کنید. این به کودکان کمک میکند مهارتهای زبانی خود را توسعه دهند و از ایدههای جدیدی استفاده کنند.
◉ به فرزندتان کمک کنید تا به اندازه کافی استراحت کند. کودکان 2 تا 5 ساله به حدود 11 تا 13 ساعت خواب در روز نیاز دارند.
◉ به فرزندتان کمک کنید تا با کودکان دیگر بازی کند. بازیهای گروهی یا رفتن به مهدکودک برای بازی با کودکان دیگر، به یادگیری تعامل و توسعهی مهارتهای ارتباطی کودک کمک میکند.
◉ به فرزندتان مهارتهای ضروری را بیاموزید. مهارت هایی مانند نحوه لباس پوشیدن و رفتن به توالت را به فرزندتان آموزش دهید.
◉ محدودیت هایی برای فرزندتان تعیین کنید. این به کودک کمک میکند تا در کنار احساس امنیت، به کاوش و کنجکاوی بپردازد.
.
چند نکتهی مفید برای والدین
اگر فرزند 2 تا 5 ساله ای دارید، استفاده از نکات زیر میتواند برای شما و فرزندتان بسیار مفید باشد:
◉ به کتابخوابی برای کودک ادامه دهید. با بردن فرزندتان به کتابخانه یا کتابفروشی علاقهی او به کتاب بیشتر کنید.
◉ اجازه دهید فرزندتان در انجام کارهای ساده به شما کمک کند.
◉ کودک خود را تشویق کنید تا با بچههای دیگر بازی کند. اینکار به او کمک میکند تا ارزش تعامل و دوستی را درک کند.
◉ هنگام تنبیه فرزندتان، شفاف و ثابت قدم باشید. رفتاری که از او انتظار دارید را بطور کامل توضیح دهید. وظایف کودک را به او یادآوری کنید و در مواقع لازم به او “نه” بگویید.
◉ برای تقویت مهارتهای زبانی کودک، با جملات کامل با او صحبت کنید و از کلمات متنوع و جدید استفاده نمایید. به او کمک کنید تا از کلمات و عبارات صحیح استفاده کند.
◉ اگر فرزندتان از چیزی ناراحت است، به او کمک کنید تا مشکل خود را حل کند.
◉ به فرزندتان اجازه دهید در مورد مسائل ساده تصمیم گیری کند (برای مثال در مورد اینکه چه چیزی بپوشد، چه موقع بازی کند و برای میان وعده چه بخورد، تصمیم بگیرد).
.
نکاتی برای حفظ ایمنی و امنیت کودک
از آنجا که فرزندتان بتدریج مستقل تر میشود و زمان بیشتری را در محیط بیرون از خانه سپری میکند، بسیار مهم است که او را از راههای ایمن ماندن مطلع کنید. در اینجا چند نکته برای محافظت از کودک آورده شده است:
◉ فرزندتان را از خطرات دویدن در خیابان یا جلوی ماشینها آگاه کنید. به او بگویید در خیابان بازی نکند یا در مناطق خطرناک دنبال توپ ندود.
◉ به فرزندتان یاد دهید که در زمان دوچرخه سواری محتاط باشد. کودک را در پیاده رو و دور از خیابان نگه دارید و از او بخواهید همیشه از کلاه ایمنی استفاده کند.
◉ وسایل بازی پارکها را به دقت بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که فرزندتان از وسایلی که قطعات شکسته یا تیز دارند استفاده نکند.
◉ همیشه مراقب فرزندتان باشید مخصوصاً وقتی بیرون از خانه بازی میکند.
◉ هنگام آب بازی یا شنا، مراقب کودک باشید. شنا کردن را به کودک بیاموزید اما در زمان هایی که در اطراف آب یا استخر است هم از او مراقبت کنید (این شامل استخر بچهها نیز میشود).
◉ به فرزند خود بیاموزید که به افراد غریبه اعتماد نکند.
◉ برای ایمنی بیشتر کودک در ماشین، از صندلی ماشین استفاده کنید.
.
نکاتی برای حفظ سلامتی کودک در این سن
◉ در صورت امکان با کودک خود غذا بخورید. اجازه دهید فرزندتان شما را در حال لذت بردن از خوردن میوه ها، سبزیجات و غلات کامل در وعدههای غذایی و میان وعدهها ببیند. میزان مصرف غذاها و نوشیدنی حاوی قند، چربیهای جامد یا نمک را برای کودک محدود کنید.
◉ از قرار دادن تلوزیون در اتاق خواب کودک اجتناب کنید. مدت زمان استفاده از وسایل الکترونیکی را برای فرزندتان محدود کنید. همانطور که در بالا هم اشاره شد، این زمان باید برای کودکان 2 تا 4 سال، کمتر از 1 ساعت در روز و برای کودکان بالای 4 سال، 2 ساعت در روز (یا کمتر) باشد.
◉ از اسباب بازیهای متناسب سن کودک استفاده کنید و اجازه دهید فرزندتان خودش تصمیم بگیرد که چه بازی کند. این باعث میشود که بازی و فعالیت، به کار لذت بخش و هیجان انگیزی برای فرزندتان تبدیل شود.
◉ از خواب کافی و باکیفیت فرزندتان اطمینان حاصل کنید.
.
حرف آخر…
تربیت کودکان 2 تا 5 سال میتواند کاری چالش برانگیز باشد. توجه داشته باشید که آنچه برای یک کودک 2 ساله مناسب است، ممکن است برای یک کودک 5 ساله مناسب نباشد. برای بالا بردن سطح اطلاعات خود میتوانید کتاب هایی در زمینهی رشد و تربیت کودکان در سنین مختلف مطالعه کنید و یا از افراد متخصص کمک بگیرید.
.
منابع :
.