راهنمای دستگاه اندازه‌گیری اکسیژن خون و ضربان قلب (پالس اکسیمتر)

یکی از تجهیزات مهم و ضروری در هر خانه‌ای پالس اکسیمتر یا همان دستگاه سنجش ضربان قلب و اندازه‌گیری اکسیژن خون می‌باشد. به وسیله این دستگاه شما می‌توانید از وضعیت سلامت بدن خود آگاه شوید. همان طور که می‌دانید میزان ضربان قلب در زمان استراحت با زمانی که در حال انجام فعالیت بدنی هستید متفاوت است. اگر شما بخواهید از سلامت قلب خود مطلع شوید باید یک دستگاه پالس اکسیمتر داشته باشید تا به وسیله آن میزان ضربان قلب خود در دو حالت را اندازه گرفته و با استاندارد ضربان قلب یک انسان سالم مقایسه کنید. با این روش شما می‌توانید از سلامت قلب خود اطمینان حاصل نمائید. همچنین دستگاه پالس اکسیمتر پارامترهای حیاتی دیگر مانند میزان اکسیژن محلول در خون را نیز اندازه‌گیری می‌کند که کاربردهای زیادی دارد.

پالس اکسی‌متر چیست و چه کاربردی دارد؟

دستگاهی است که روی انگشت دست، پا و یا لاله گوش نصب شده و بعد از مدت چند ثانیه میزان ضربان قلب و میزان اکسیژن اشباع خون را روی صفحه نمایش دیجیتالی نمایش می‌دهد. همان طور که نی‌دانید میزان اکسیژن نرمال در خون انسان 95 تا 97 درصد می‌باشد زمانی که میزان اکسیژن خون به 90 درصد می‌رسد زنگ خطر به صدا در می‌آید و نشان از یک بیماری حاد در بدن است. در بیشتر مواد مشکلات ریوی که می‌تواند عوامل مختلفی داشته باشد، علت اصلی کاهش سطح اکسیژن در خون می‌باشد.

انواع مدل‌های دستگاه پالس اکسی‌متر:

1. پالس اکسی‌متر ثابت: این دستگاه معمولا کنار تخت بیمار قرار می‌گیرد و به وسیله پرامپ و سیم به انگشت بیمار متصل می‌شود و روی نمایشگر کنار تخت بیمار پارامترهای مختلف مانند ضربان قلب و میزان اکسیژن محلول در خون را نمایش می‌دهد و پرستار به صورت لحظه‌ای علائم بیمار را چک می‌کند.
2. پالس اکسی‌متر جنینی: این مدل برای تشخیص سلامت جنین مورد استفاده قرار می‌گیرد. همان طور که می‌دانید از یک پالس‌ ‌اکسی‌متر معمولی نمی‌توان سلامت یک جنین تازه متولد شده را تشخیص داد. زیرا اندازه حسگرهای این دستگاه به اندازه‌ای نیست که از طریق انگشت خیلی کوچک نوزاد پارامتر‌ها را اندازه‌گیری کند به همین دلیل برای سنجس سلامت نوازاد تازه به دنیا آمده از پالس اکسی‌متر جنینی استفاده می‌کنند.
3. پالس اکسی‌متر انگشتی: هر دو نمونه بالا در مراکز پزشکی و درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مدل در واقع کوچک‌ترین دستگاه اندازه گیری ضربان قلب و اکسیژن خون می‌باشد. روی خود دستگاه یک نمایشگر دیجیتالی دارد که پارامتر‌های مهم را نمایش می‌دهد. این دستگاه نیاز به سیم ندارد و به وسیله باتری کار می‌کند. در واقع قیمت آن از همه ارزان‌تر بوده و معمولا برای مطب پزشک و منزل بیشتر از این دستگاه استفاده می‌شود.

روش تشخیص بیماری کرونا با استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر:

در واقع بیماری کرونا اولین عضوی را که آلوده می‌کند ریه‌ می‌باشد، زمانی که ریه فرد به ویروس آلوده می‌شود، بسته به میزان درگیر شدن ریه‌ها به ویروس سطح اکسیژن خون کاهش پیدا می‌کند. در مواردی دیده می‌شود بیمار بدون هیچ علامت خاصی دچار درگیری ریوی شده است. یکی از راه‌های ارزان و موثر برای پی بردن به درگیر شدن ریه‌ها به ویروس استفاده از دستگاه پالس اکسی‌متر است. البته قبل از استفاده از دستگاه برای اطمینان از صحت تست باید موارد زیر را رعایت کنید تا تست شما نتیجه درستی داشته باشد. اگر به نتیجه تست با دستگاه اطمینان ندارید می‌توانید سی‌ تی اسکن ریه را انجام دهید.

مواردی که ممکن است در نتیجه تست اختلال ایجاد کنند؟

معمولا اشخاصی که دارای بیماری آنمی، فیستول وریدی، اختلالات عروقی، فشار خون بالا هستند ممکن است نتیجه تست برای آن‌ها اشتباه شود. همچنین در مواردی لاک ناخن، دمای غیر عادی بافت، تابش نور مستقیم خورشید و محکم قرار دادن پروب روی عضو هم می‌تواند باعث نتیجه اشتباه در آزمایش شود. بنابراین هنگام استفاده از دستگاه رعایت این موارد می‌تواند باعث رسیدن به نتیجه درست‌تر و واقعی‌تر شود.

موارد استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر:

• برای تشخیص افرادی که دچار آپنه تنفسی هستند، این افراد در هنگام خواب دچار وقفه یا قطع ناگهانی نفس در خواب می‌شوند.
• برای بررسی سلامت دستگاه ونتیلاتور برای افرادی که دچار بیماری‌های تنفسی و ریوی شدید هستند.
• در مواردی برای سنجش توان جسمانی فرد حین انجام حرکات ورزشی سنگین هم ممکن است از این دستگاه استفاده شود.
• در بیمارانی که در حال اکسیژن تراپی هستند در روز‌های اولیه درمان می‌توان متوجه میزان تاثیرگذاری درمان شد.
• بررسی میزان تاثیری که دارو برای درمان مشکلات ریوی دارد، در صورت بهبود اکسیژن خون یعنی درمان موثر بوده است.
• از طریق این دستگاه می‌توان اکسیژن خون را اندازه گرفت و متوجه شد، فرد توانایی نفس کشیدن را دارد یا باید آن را به دستگاه تنفس مصنوعی وصل کرد.

نکات مهم هنگام خرید پالس اکسیمتر:

1. قیمت دستگاه: اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که هنگام خرید دستگاه پالس اکسی‌متر باید به آن توجه داشته باشید، قیمت آن است. شما باید قبل از هر کاری میزان بودجه را برای خرید دستگاه مشخص کنید. با مشخص شدن مقدار بودجه مدل‌هایی که در محدوده قیمتی شما قرار ندارند از انتخاب شما حذف شده و انتخاب برایتان آسان می‌شود.
2. نوع دستگاه: این دستگاه مدل‌های مختلفی دارد که شما باید با توجه به نیاز خود یکی از آن‌ها را انتخاب و خریداری کنید. اگر دستگاه را برای بیمارستان و مراکز درمانی می‌خواهید بهتر است پالس اکسی‌متر ثابت را انتخاب کنید. اگر برای تشخیص سلامت جنین به این دستگاه نیاز دارید باید پالس اکسی‌متر جنینی را انتخاب کرده و برای منزل و مطب پزشک باید نمونه‌های انگشتی باتری خور را انتخاب کنید، چون استفاده از آن‌ها راحت است.
3. نوع تغذیه: همان طور که می‌دانید پالس اکسی‌متر یک دستگاه الکترونیکی است و برای استفاده از آن به انرژی الکتریکی نیاز داریم. پالس اکسی‌مترهای ثابت که معمولا در بیمارستان از آن‌ها استفاده می‌شود، با برق شهری تغذیه می‌شوند البته برخی مدل‌ها نیز دارای آداپتور هستند و مستقیم به برق شهری متصل نمی‌شوند. مدل‌های خانگی که کوچکترین نوع پالس اکسی‌متر هستند به وسیله باتری روشن می‌شوند و به برق نیاز ندارند.
4. چند کاره بودن: همان طور که می‌دانید این یک وسیله برای سنجش میزان اکسیژن اشباع در گلبول‌های قرمز خون است. اما برخی از مدل‌ها علاوه بر اندازه‌گیری میزان اکسیژن توانایی اندازه‌گیری ضربان قلب را دارند. برخی از ورزشکاران حین انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین نیاز به اندازه گیری ضربان قلب دارند به همین دلیل شما باید بسته به نیاز خود دستگاهی را انتخاب کنید که توانایی سنجش آن تست را داشته باشد.
5. دقت دستگاه: شاید مهم‌ترین نکته در مورد خرید این دستگاه دقت آن می‌باشد. فراموش نکنید که تمام کارایی این دستگاه منوط به دقت آن می‌باشد. پس هر چه دستگاه دقت بالاتری داشته باشد، ارزش خرید بیشتری دارد. توجه داشته باشید که اگر دستگاه خریداری شده شما دقت لازم را نداشته باشد هیچ ارزشی ندارد. پس همیشه به خاطر پرداخت مقدار بیشتری از پول یک دستگاه به درد نخور خریداری نکنید.
6. سیستم خاموشی خودکار: یکی از مواردی که باید هنگام خرید دستگاه به آن توجه داشته باشید داشتن سیستم خاموشی خودکار است. برخی افراد بعد از استفاده از دستگاه فراموش می‌کنند که دستگاه خود را خاموش کنند و بعد از چند روز که متوجه می‌شوند که باتری دستگاه تمام شده و قابل استفاده نیست. بنابراین شما بهتر است، مدل‌هایی را خریداری کنید که دارای سیستم خاموشی خودکار هستند. این مدل‌ها در صورت فراموش کردن بعد از چند دقیقه خاموش می‌شوند.
7. هشدار دهنده صوتی: یکی از ویژگی‌های جالب این دستگاه اعلام میزان اکسیژن به صورت صوتی است، این ویژگی مناسب افراد بی‌سواد و نابینا می‌باشد. البته برخی مدل‌ها زمانی که ضربان قلب و میزان اکسیژن خون از حد نرمال بالاتر می‌رود، با یک آلارم شما را از خطری که شما را تهدید می‌کند آگاه می‌کنند. پس سیستم هشدار دهنده صوتی یکی از ویژگی‌های جالبی است که یک پالس اکسی‌متر می‌تواند داشته باشد.

روش نگهداری از دستگاه پالس اکسیمتر:

• اگر مدت زمان زیادی قرار است از دستگاه استفاده نکنید، باتری‌های آن را خارج کرده و دستگاه را در دمای اتاق نگهداری کنید.
• هرگز دستگاه را مقابل نور مستقیم خورشید قرار ندهید، این کار علاوه بر پایین آوردن دقت دستگاه ممکن است باعث آسیب رسیدن به صفحه نمایش آن شود.
• این دستگاه هم دارای برد الکترونیکی است پس نباید آب و مواد ضد عفونی کننده وارد آن شود زیرا باعث آسیب دیدن دستگاه می‌شود.
• دستگاه را دور از دسترس کودکان قرار دهید، زیرا به ضربه حساس هستند و ممکن است برای همیشه آن‌ها را خراب کنند. فراموش نکنید که گارانتی شامل ضربه نمی‌شود.

.

منابع:
کیمیک | https://kimik.ir