علاج نفخ معده با طب سنتی

مصرف برخی گیاهان دارویی و سنتی مثل زیره، گلپر، هل و آویشن برای رفع نفخ مفید است. همچنین مصرف دارچین برای درمان اختلالات گوارشی مثل نفخ معده کاربرد فراوان دارد.

نفخ به احساس سفتی و پری شکم، همراه با حس حرکت گاز در آن گفته می‌شود. این مشکل از شایع‌ترین علائم گوارشی است که در زنان بیشتر از مردان بروز پیدا می‌کند.

سردی مزاج معده موجب بروز نفخ می‌شود که سرد شدن مزاج معده دارای علائمی مانند سوءهاضمه و هضم غذاهای خیلی سبک و عدم هضم غذاهای سنگین، ترش کردن معده و تمایل به مصرف غذاهای سرد است.

 

دلایل بروز نفخ معده

* غذا خوردن بیشتر از نیاز روزانه یا به عبارتی پرخوری باعث می‌شود معده به شدت پر شده و عمل هضم را به خوبی انجام ندهد. این امر باعث ایجاد درد و نفخ در معده می‌شود.
* همچنین نوشیدن مایعات حین غذا و خوب نجویدن غذا نیز از علل بروز نفخ است.
* گاهی خالی بودن معده نیز موجب ایجاد نفخ می‌شود.
* از دیگر عوامل ایجاد نفخ می‌توان به بی‌خوابی اشاره کرد. استراحت نکردن باعث افزایش حرارت معده و عدم هضم مناسب غذا در معده شده در نتیجه فرد احساس دردهای ناشی از نفخ می‌شود.
* حرکت شدید بعد از غذا هم از عوامل بروز نفخ به شمار می‌آید.

 

کنترل نفخ معده با طب سنتی

* بهترین غذا برای درمان نفخ شکم مصرف «نخودآب» با ادویه دارچین و زعفران است. به این ترتیب که مقدار دلخواه نخود را با آب پخته و به آن ادویه اضافه کرده و مصرف کنند البته نخودآب را با مقداری گوشت نیز می‌توان پُخت.
* گرم نگه داشتن شکم نیز از راه‌های بهبود نفخ است. به این ترتیب که این افراد شکم خود را با کیسه محتوی ارزن یا نمک یا سبوس گرم کنند به نحوی که کیسه محتوی این مواد را در جای گرم مانند فر یا مایکروفر قرار دهند، 20 دقیقه تا نیم ساعت روی شکم خود قرار داده تا معده گرم شود، این کار در بهبود بسیاری از علائم گوارشی مفید است.

* توصیه می‌شود این افراد ورزش زیاد انجام دهند و در حد طاقت گرسنگی و تشنگی را تحمل کنند.
* خوردن آسیاب شده مصطکی (مصطکی، صمغ یا شیره رزینی زردرنگی است که از شاخه‌ها و ساقه‌های درختچه‌ای از خانواده پسته گرفته می‌شود) با شکر و روغن‌مالی شکم با روغن‌هایی مانند سیاه‌دانه خود برای رفع نفخ مفید است.
اگر زیاد نفخ می‌کنید می‌توانید 2 قاشق غذاخوری گلپر ساییده را با 2 قاشق غذاخوری پودر نبات مخلوط کنید و آن را به همراه عرق بهارنارنج، بنوشید

* از راه‌های رفع اختلالات گوارشی به خصوص نفخ معده می‌توان به مصرف برخی گیاهان دارویی و سنتی مثل زیره، رازیانه، گلپر، هل و آویشن اشاره کرد.
* همچنین مصرف دارچین برای درمان اختلالات گوارشی مثل نفخ معده کاربرد فراوان دارد.
* مصرف زنجبیل نیز به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی برای علاج دردهای معده موثر است. البته نباید فراموش کرد که مصرف زنجبیل برای افرادی که فشارخون بالا دارند خطرناک است.
* هویج هم تقویت‌کننده معده است که می‌توان آن را به همراه غذا خورد.
* نعناع را هم می‌توان به صورت خشک شده در ماست و دوغ یا به صورت شربت با غذا میل کرد چون به کاهش نفخ معده کمک می‌کند.
* مصرف ریحان نیز توصیه شده است.

 

نفاخ‌ها کدامند؟

* مصرف بیش از اندازه خوراکی‌های مرطوبی مانند خیار و کدو می‌تواند منجر به ایجاد نفخ شود.
* برخی از خوراکی‌ها مانند عدس و لوبیا هم به‌خودی‌خود نفاخ هستند.
* بد نیست این را هم بدانید که از نظر طب سنتی، غذاهای بدرنگ و بدبو هم می‌توانند باعث ایجاد نفخ بشوند. چرا؟ چون از نظر طب سنتی، حس معده بسیار قوی است. یعنی از خوراکی‌های خوشبو لذت می‌برد و از خوراکی‌های بدرنگ و بو هم متنفر می‌شود. ورود اجباری خوراکی‌های بدرنگ و بو به معده، باعث ایجاد اختلال در هضم آن‌ها و ابتلا به نفخ خواهد شد.

* به طور کلی افراد مبتلا به نفخ باید از مصرف ترشی‌ها، آب سرد و غذاهای نفاخ پرهیز کنند.

 

اگر زیاد نفخ می‌کنید

* اگر زیاد نفخ می‌کنید می‌توانید 2 قاشق غذاخوری گلپر ساییده را با 2 قاشق غذاخوری پودر نبات مخلوط کنید و آن را به همراه عرق بهارنارنج، بنوشید.
* برای تخفیف نفخ شکمی، می‌توان حدود 30 گرم روغن کرچک را در 180 گرم عرق انیسون مخلوط کرد و آن را به معده مالید.

.
-درصورتی‌که بعد از خوردن غذا دچار نفخ می‌شوید، برای درمان نفخ معده خود از توت‌فرنگی یا گریپ‌فروت کمک بگیرید. شما می‎توانید توت‌فرنگی را همراه با ماست یا سالاد مصرف کنید و یا آب گریپ‌فروت را به غذاهای گوشتی خود اضافه کنید. این مواد غذایی منجر به کاهش نفخ موجود در مواد اولیه می‌شود.

-یک‌تکه زنجبیل، کمی نمک و مقداری آب لیموترش را باهم مخلوط‌کنید. این معجون ضد نفخ را پس از هر وعده غذایی در حدود 1 تا 2 قاشق غذاخوری میل کنید. همچنین مصرف این ماده‌ی غذایی معجزه‌گر همراه با شنبلیله و یا زنیان، تسکین‌دهنده‌ی دردهای شکمی ازجمله نفخ می‌باشد.

-دم‌کرده نعنا را برای درمان نفخ خود فراموش نکنید. کافی است یک قاشق غذاخوری نعنا خشک یا نعنا تازه را به فنجان آبجوش اضافه کنید. بعد از جوشیدن آن را صاف‌کرده و میل کنید.

-برای تسکین درد ناشی از نفخ شکم یک قاشق غذاخوری زردچوبه را با مقدار کمی نمک در داخل آب داغ حل کنید. این ترکیب را درحالی‌که گرم است میل کنید.

-برای درمان نفخ شکم خود از شیوه‌های خانگی استفاده کنید. یکی از این شیوه‌ها جویدن یک غلاف هل بعد از غذا می‌باشد. همچنین طبق گفته‌ی پزشکان طب سنتی، دم‌کرده 3 تا 4 عدد هل همراه با زنجبیل خشک و جوز هندی، نفخ و سروصدای معده را برطرف می‌کند.

-مصرف عصاره‌ی سیر و زنجبیل در درمان نفخ شکم شما معجزه می‌کند. 2 حبه سیر له‌شده را در یک لیوان آب گرم خیس کرده و بعد از اضافه کردن یک قاشق زنجبیل آن را میل کنید.

– 2 قاشق غذاخوری گلپر ساییده را به همراه 2 قاشق غذاخوری پودر نبات مخلوط‌کنید و به همراه عرق بهار میل نمایید. به گفته‌ی پزشکان طب سنتی این محلول در درمان نفخ شکم بسیار شگفت‌انگیز است.

-درصورتی‌که بعد از خوردن غذا زیاد نفخ می‌کنید، حدود 30 گرم روغن کرچک را در 180 گرم عرق انسیون مخلوط‌کنید و آن را به معده خود بمالید. به گفته‌ی پزشکان طب سنتی این روغن باعث کاهش نفخ‌های شکمی می‌شود.

– نصف لیوان گلاب به همراه نصف لیوان عرق نعنا و یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ را داخل ظرفی ریخته و به مدت 10 دقیقه بجوشانید. این محلول را همراه با عسل، شب‌ها قبل از خواب به مدت 40 یا 120 روز مصرف کنید. کافی است یک‌بار امتحان کنید تا اثرات بهبودی را در خود ببینید.

-طبق نظر پزشکان طب سنتی، نخودآب یکی از بهترین غذاها برای درمان نفخ شکم شما می‌باشد. بدین‌صورت که مقداری نخود را با آب بپزید. بعد از اضافه کردن ادویه و کمی زعفران، آن را میل کنید. همچنین می‌توانید این غذا را همراه با مقداری گوشت نیز بپزید.

-گرم نگه‌داشتن شکم نیز یکی از راه‌های بهبود نفخ می‌باشد. بدین‌صورت که کیسه‌ای را از ارزن یا نمک یا سبوس پرکرده و پس از گرم شدن تا 20 دقیقه بر روی شکم خود قرار دهید. پس از مدت‌زمانی علائم بهبودی را احساس خواهید کرد.

-خوردن آسیاب شده مصطکی با شکر برای رفع نفخ مفید است.

-مصرف یک قاشق چای‌خوری پودر زنیان به همراه عسل برای درمان نفخ معده شما بسیار مؤثر است.

– برای تسکین دردهای ناشی از نفخ شکم و خلاص شدن از آن از گیاه رازیانه کمک بگیرید. این گیاه با خاصیت ضد بلغم و صفرایی خود باعث آرام شدن دیواره‌های روده می‌شود. این ماده غذایی شگفت‌انگیز را به خاطر خاصیت گرم خود همراه با سکنجبین و عسل مصرف کنید.

– ترکیب بابونه و نعناع، پادزهری عالی برای رهایی از بادهای ناشی از نفخ معده می‌باشد. شما می‌توانید بعد از غذا 10 تا 20 گرم گل بابونه را در یک لیتر آب به مدت 20 تا 30 دقیقه بجوشانید و سپس میل کنید.

– مصرف سه وعده در روز و هر وعده 18 نخود از ارزق جهت برطرف کردن نفخ معده بسیار عالی عمل می‌کند.

– مصرف بذر اسپند و زیره برای جلوگیری از نفخ شکم بسیار تأثیرگذار می‌باشد.

– طبق نظر پزشکان طب سنتی، مصرف سیاه‌دانه با عسل یا کره با عسل همچنین گرد زینان با عسل یا گرد بالنگ با عسل از نفخ‌های شکمی جلوگیری می‌کند.

– درصورتی‌که بعد از خوردن هندوانه دچار نفخ می‌شوید، مصرف پوست هندوانه برای درمان نفخ ناشی از آن بسیار مفید است.

– برای درمان نفخ شکم خود از نسخه‌ی زیر استفاده کنید: نعناع، زیره، تخم جعفری و ریشه شیرین‌بیان را باهم مخلوط‌کنید و میل نمایید. توجه به این نکته ضروری است که مصرف تنهای شیرین‌بیان برای کلیه مضر است.

درمان نفخ سنتی طبق روایات

-از امام صادق (ع) نقل‌شده است: وقتی آویشن و نمک باهم قرار گیرند، بادها را از دل بیرون می‌رانند و انسدادها را می‌گشایند.

-از امام صادق (ع) روایت‌شده است که خوردن عسل با سیاه‌دانه جهت رفع گازهای شکم (نفخ معده) مفید است.

-در کتاب کافی از امام رضا (ع) روایت‌شده است: براى رفع بادهاى بدن و مفاصل مقدارى شنبلیله و انجیر خشک را در آب خیس کرده در دیگ تمیزى طبخ نموده سپس صاف و بعد از سرد شدن یک روز در میان بنوشید.

– همچنین امام رضا (ع) می‌فرماید: اگر کسى تا هفت روز روزى یک‌مرتبه یک‌دانه سیر بخورد دچار ناراحتى‏هاى مفاصل و بادهاى بدن نخواهد شد.

– طبق روایتی از امام رضا (ع) اگر کسى مى‏خواهد دچار بادهاى سرد نشود تنقیه کند و بدن خود را روغن بمالد، کمپرس بدن با آب گرم نیز مفید و نافع است.

– امام صادق (ع) در پاسخ به جابربن‌حیان برای درمان بادهای بدن فرمود: عنبر و گل زنبق (روغن یاسمن) را ناشتا در بینى بچکان نافع است. جابر می‌گوید من این عمل را انجام دادم و خوب شدم.

– شخصی از امام محمدباقر (ع) درباره‌ی بادهای خبیثه پرسید. ایشان فرمودند: پنج مثقال گل میخک را داخل یک نى خشک قرار بده و سر آن را محکم ببند و روى نى را گل بمال و یک روز تابستان در برابر نفخ معده آب قرار بده و اگر زمستان است دو روز، سپس از داخل نى خارج کن و کاملاً بکوب و با آب باران مخلوط‌کن تا کاملاً نرم شود بعد به شکم بخواب و بر پشت و ستون فقرات بمال و صبر کن تا خشک شود، بادهاى خبیثه انشاء الله برطرف خواهد شد.

– امام رضا (ع) می‌فرماید: تخم‌مرغ بسیار خوردن و معتاد شدن به آن، بیمارى سپرز مى‌آورد و ایجادکننده بادهایى در سر معده است و زیاد خوردن تخم‌مرغ آب پز، نفس‌تنگی و نفس بریدگى می‌آورد.