جایگاه زن در داستان‌های آفرینش ادیان ~فرزاد‌کدخدایی

جایگاه زن در داستانهای آفرینش ادیان، در ادیان ابراهیمی و ایرانی نظرات متفاوت و گاه متضادی در مورد داستان آفرینش زن وجود دارد که می‌توان آن را بن مایه ی نوع نگاه جوامع به زنان دانست.به گمان بنده مهمترین دلیل برخورد با مقوله زن در جوامع سنتی به نوع نگاه دین به مقوله آفرینش زن بر می‌گردد.

بنا بر آموزه‌های دین یهود، خداوند، آدم را از خاک زمین به‌وجود آورد و در بینی‌اش روح زندگی دمید و آدم جان‌دار شد.سپس خداوندگفت: «تنها بودن آدم خوب نیست؛ [باید] کمکی برایش ایجاد کنم»؛ آن‌گاه پروردگار خوابى سنگین برآدم مستولى ساخت تا به خواب رفت، یکى از دنده‌هایش را برداشت و به جای آن گوشت پر کرد. خداوند، از آن دنده‌ زنى ساخت و او را نزد آدم آورد.
در سفر پیدایش از تورات مى‌خوانیم:” در باغ عدن بود که حوا، حضرت آدم را به خوردن از میوة‌ ممنوعه اغوا کردو به جزای این گناه، شوهرش تا ابد بر وی مستولی شد.”
از منظر مسیحیت نیز مرد بر زن برتری دارد چون سر هر مرد، مسیح است و سر زن، مرد، و سر مسیح، خدا …؛ زیرا که مرد نباید سر خود را بپوشد، چون‌که او صورت و جلال خداست؛ اما زن جلال مرد است؛ زیرا که مرد از زن نیست بلکه زن از مرد است همچنین شوهر، سر زن است؛ چنان‌که مسیح نیز سر کلیسا.
و…..
چنانچه مشخص است در ادیان ابراهیمی چون زن برای مرد آفریده شده است تا تنهایی و… آن را جبران کند بنابراین بر او حاکم بوده و ولایت دارد . ریشه این نوع نگاه برآمده از اسطوره های میان رودان باستان است و با آنها هماهنگی باورنکردنی دارد و بسیار به نوع نگاه سامی ها و بویژه عبرانیان گله دار نزدیک است.
ولی در بخش دیگری از خاورمیانه که کشاورزی و صنعت بیشتر رشد کرده بود. نوع نگاه به آفرینش زن بسیار متفاوت است. چنانچه بنابر اسطوره آفرینش ایرانی پس از مرگ کیومرث و رویدن گیاه ریواس از جسد او. مشیا و مشیانا یا مرد و زن اولیه .از آن گیاه با هم پدید آمده اند و اهورا مزدا روان را که پیش از پیکر آفریده بود به کالبد آنها بدمید و آنان جان گرفتند.پس بدان ها گفت: « شما پدر و مادر مردمان جهانید. من شما را پاک و رسا آفریدم. با پارسایی به زندگی بپردازید. نیک اندیشه و نیک گفتار و نیک کردار باشید»….

نوشته :فرزاد کدخدایی
با صدای: فرید حامد