نکات مهم پیش از استفاده از گیاهان دارویی
1- حتما برای استفاده از مکمل یا داروهای گیاهی با پزشک و یا داروساز متخصص مشورت شود. حتی اگر این متخصصین اطلاعاتی در مورد مکمل و یا داروی گیاهی مورد نظر نداشته باشند آنها میتوانند در مورد دسترسی به جدیدترین راهنماهای استفاده از اینگونه داروهای گیاهی و یا خطرات احتمالی و اثرات جانبی آنها فرد را آگاه سازند.
2- فرد باید در پایگاههای معتبر، تحقیقات انجام شده در ارتباط با مکمل و یا داروی گیاهی و یا مواد تشکیل دهنده مکمل گیاهی مزبور را جستجو نماید. سایتهای معتبر برای جستجوی اینگونه مطالب در نوشتار پایگاههای معتبر برای کسب اطلاعات در مورد طب سنتی، مکمل و جایگزین بیان شده است.
3- تماس با شرکت تولیدکننده و یا توزیع کننده رسمی مکمل یا داروی گیاهی و مشورت با بخش علمی شرکت و آگاهی یافتن از نکاتی که ممکن است دردستورالعمل استفاده از مکمل بیان نشده است.
4- اگر فرد در حال استفاده از یک داروی خاص تحت نظر پزشک میباشد قبل از استفاده از مکمل یا داروی گیاهی باید با پزشک معالج خود مشورت نماید.
5- در مورد خانمهای باردار باید همانند داروهای شیمیایی مرسوم، برای استفاده از داورها و مکملهای گیاهی حتما با پزشک متخصص مشورت شود.
6- برای افراد زیر 18 سال و یا بالاتر از 65 سال قبل از استفاد از مکمل یا داروی گیاهی باید با پزشک متخصص مشورت شود.
7- بعد ازشروع استفاده از مکمل یا داروی گیاهی حتما مطابق دستورالعمل استفاده از دارو عمل شود و نباید میزان مصرفی توصیه شده را افزایش داد.
8- توصیه میشود در هر مقطع زمانی فقط از یک مکمل یا داوری گیاهی استفاده شود زیرا استفاده هم زمان ممکن است اثرات پیش بینی نشده ای دربرداشته باشد.
.
طرز تهیه و استفاده گیاهان دارویی
هر گیاهی در طبیعت دارای روند رشد ویژه خود میباشد، خواص گیاهان دارویی در فصول هفته و حتی شب و روز متغیر هست به عنوان مثال برخی از گیاهان در روز و برخی دیگر در شب معطر میشوند. بنابراین زمان مناسب برداشت محصول دارای اهمیت خاصی است، قسمتهای مختلف گیاه نیز دارای اثرات متفاوت هستند.
در بسیاری از موارد، ماده موثر عمدتا در برگ و شکوفه و ریشه و ساقه و بذر یا میوه است. همیشه گلها را قبل از آنکه رطوبت یا شبنم شبانه از بین برود جمع آوری کنید. کار جمع آوری برگها را پس از غروب آفتاب انجام دهید.
بعضی از گیاهان باید در ظرف در بسته و برخی دیگر در کیسه کتانی نگهداری شوند، کسانی که گیاهان را ذخیره میکنند باید مرتبا از نمونهها بازدید کرده و از آفات و امراض احتمالی آن آگاه باشند.
روش نگهداری گیاهان دارویی :
تهیه گیاه تر و تازه در طول سال میسر نیست. لذا گیاهان جمع آوری شده را بعد از خشک شدن باید به صورت پودر در آورده و حتی المقدور در شیشههای دهان گشاد نگهداری کرد. پودر میتواند شامل اندامهای گیاهی باشند که جداگانه نگهداری میشوند.
طریقه استفاده از گیاهان دارویی :
دم کرده، شیرابه، جوشانده، پودر، جوشانده ملایم، ضماد (بانداژ و کمپرس)، جوشانده معمولی، کمپرس مرطوب، جوشانده قوی، کمپرس گرم و خشک، خیسانده، داروهای مخصوص شستشو، خیسانده با آب سرد، استفاده از داروهای گیاهی در حمام، طروق استفاده از گیاهان دارویی میباشند.
طرز تهیه دم کرده :
مهمترین مواد موثره گیاهان دارویی در اثر جوشیدن از بین میروند لذا بهترین و با ارزش ترین روش تهیه داروهای گیاهی دم کرده (دمنوش) است. روش تهیه عصاره دم کرده به این شکل است که :
مقدار تعیین شده از گیاه خرد شده را با یک فنجان آب جوش (تا حداکثر یک لیتر) مخلوط کرده و به هم میزنند، سپس روی ظرف را پوشانده و میگذارند 15 الی 30 دقیقه دم بکشد، سپس آن را صاف کرده و مصرف کنید.
طرز تهیه جوشانده :
روش جوشاندن اغلب برای دارو هایی به کار برده میشود که از ریشه، ریزم، پوست، رزین یا دانهها تهیه میگردند، و یا هنگامی که اطمینان داشته باشید مواد موثر آنها در اثر حرارت و یا حل شدن در آب از بین نمی روند، ضمنا توجه کنید که از ظرف آهنی جهت جوشاندن گیاهان استفاده نشود.
جوشانده ملایم : برای تهیه این شکل از دارو مقدار معینی از گیاه خرد شده را با یک چهارم لیتر آب جوش مخلوط کرده و میگذارند که کمی قل بزند سپس آن را از اجاق دور کرده و آن را دم میکنند در انتها آن را صاف کرده و مصرف مینمایند.
جوشانده معمولی :برای تهیه این نوع دارو ابتدا مانند روش جوشانده معمولی مقدار معین گیاه خرد شده را با یک چهارم لیتر آب سرد مخلوط کرده و میگذارند که به جوش آید، سپس آن را از شعله دور کرده و روی ظرف را پوشانده و میگذارید ده دقیقه دم بکشد و در انتها آن را صاف کنید.
جوشانده قوی : برای تهیه این دارو ابتدا مانند روش جوشانده معمولی مقدار معین گیاه خرد شده را با یک چهارم لیتر آب سرد مخلوط کرده و میگذارند به جوش آید، سپس آن را از شعله دور کرده و روی ظرف را پوشانده و میگذارند که ده دقیقه دم بکشد و در انتها آن را صاف کنید.
خیساندن :
خیساندن با آب سرد :این روش را اغلب برای گیاهانی به کار میبرند که مواد موثر آنها در اثر حرارت زود خراب یا تبخیر میشوند، برای این منظور بر روی مقدار مورد نظر از گیاه خرد شده یک چهارم لیتر آب سرد ریخته و درب ظرف را پوشانده و میگذارند که 6 تا 12 ساعت باقی بماند، هرچه میزان این زمان طولانی تر شده عصاره قوی تر خواهد شد.
خیساندههای الکلی :این روش اغلب برای گیاهانی به کار میرود که مواد موثر آنها در آب حل نمی شوند، برای تهیه این دارو بر روی مقدار لازم از گیاه خرد شده مقداری از الکل تیلیک 60 درصد را بریزید که تمام قسمتهای گیاه پوشیده شود و سپس در ظرف را میبندند و چند روزی نگاه میدارند (برای تهیه عصارههای قوی تر از الکل خالص یا 90 درصد استفاده میشود)
توجه : برای تهیه عصاره هایی که به منظور خوراکی و ضد عفونی کننده زخم و غرغرهها و دهان شویهها میباید عصاره هایی تهیه شده پیوسته با آب رقیق شود.
شیرابه :
برای تهیه شیرابه گیاهان دارویی، گیاه تازه را در هاون (یا خرد کنندههای الکتریکی) خوب له کرده و سپس داخل یک پارچه تمیز آن را فشار دهید برای به کار بردن این نوع دارو به عنوان مصرف خوراکی اغلب یک قاشق مربا خوری از شیرابه را در شیر یا آب حل و میل کنید.
پودر :
برای تهیه پودر، گیاه خشک یا سبزی خشک شده را در هاون به صورت پودر در آورده و سپس با الک ریز، الک کنید برای مصرف خوراکی مقدار مورد نظر از پودر را در یک قاشق غذاخوری شیر یا آب حل کنید و میل نمایید، جهت مصرف خارجی همانند سایر پودرها به قسمت مورد نظر پاشیده میشود.
ضماد (بانداژ و کمپرس) :
اصولا ضماد را جهت رفع کبودی و کوبیدگی و احتقان و التهاب و کشیدن چرک از دملها و رام کردن خراشها و کشیدن سموم از بدن مورد استفاده قرار میدهند، معمولا این گیاهان را به صورت خمیر در آورده و به طور مستقیم روی بدن قرار میدهند و یا آن را ابتدا بر روی پارچه تمیز کشیده و سپس مورد استفاده قرار میدهند.
کمپرس گرم و خشک : برای تهیه این نوع دارو، گیاه خرد شده را در یک کیسه تمیز سفید قرار داده و خشک آن را حرارت دهید و به صورت کمپرس روی عضو قرار دهید.
داروهای مخصوص شستشو : برای این منظور گیاه دریایی خرد شده را به طوری که چای را درست میکنند آماده کرده و با آن زخمها را شستشو دهید.
استفاده از داروهای گیاهی در حمام :
برای این منظور 100 گرم از گیاه خشک شده را در یک لیتر آب جوشانده و صاف کنید سپس آن را به مایع وان اضافه کنید برای تهیه مایع جهت پاشویه کردن کافی است که 40 گرم را در یک چهارم آب بجوشانید و آن را به کار ببرید.
.
منابع:
.https://www.noandishaan.com
.https://attarak.com