سشوار (نگهداری و عیب یابی)

نکاتی که رعایت آن‌ها در کاربرد سشوار الزامی است:

1- از ریختن آب بر روی بدنه سشوار خودداری نمایید

2- در صورت مشاهده هرگونه اتصال بدنه در سشوار، از کاربرد دستگاه خودداری نموده و بلافاصله آن را باز کنید و به جستجوی عیب و رفع آن بپردازید.

3- در صورت زخمی بودن سیم رابط سشوار، سریع آن را تعویض کنید.

4- از وارد آوردن ضربه به دستگاه خودداری نمایید و در صورت سقوط تصادفی دستگاه بهتر است قبل از اتصال مجدد به برق، قطعات الکتریکی و مجموعه دستگاه بررسی گردد.

5- در صورتی که سشوار شما مجهز به ترموستات نباشد، از روش نگهداشتن آن برای مدت طولانی پرهیز کنید. رعایت این نکته در مدل هایی که بدنه دستگاه پلاستیکی است اهمیت بیشتری دارد.

6- با روشن شدن موتور، هوا از پشت دستگاه مکیده شده و از لوله سشوار باد گرم خارج می‌شود. از مسدود کردن مسیر هوای ورودی پرهیز کنید زیرا موتور شدیداً تحت فشار قرار خواهد گرفت.

7- از نزدیک کردن مو و یا چیزهایی که می‌توانند به راحتی داخل دستگاه مکیده شوند به قسمت مکش هوای سشوار خودداری کنید. زیرا راهیابی مواد مذکور، موتور را دچار مشکل می‌کند.

8- هرگاه قصد تعمیر و یا بررسی قطعات داخل دستگاه را داشتید، ابتدا مطمئن شوید که سشوار به برق متصل نباشد.

.

عیب یابی در سشوار

 عیب 1: سشوار اصلاً روشن نمی شود.

در مواردی مشابه حالت فوق الزامیست، عیب یابی را از مبدأ آغاز نمایید یعنی از خود منبع انرژی الکتریکی و سپس بررسی و تست قطعات را تا آن جا که عملکردشان به این عیب مربوط می‌شود ادامه دهید. قطعا به نتیجه مطلوب خواهد رسید.

⇠ علت 1: پریز برق ندارد.

رفع عیب: دستگاه را از برق جدا کنید و سپس به وسیله قسمت ولتاژ آومتر، اختلاف سطح الکتریکی پریز را اندازه گیری نمایید. اگر عقربه منحرف نشود مشکل از پریز است و در صورتی که عقربه منحرف شده و 220 ولت را نشان دهد، مشکل از قطعه دیگری است که در ادامه شرح داده می‌شود. در هنگام انتخاب رنج به یاد داشته باشید که نمی توان جهت سنجش ولتاژ برق رنجی کمتر از 250 ولت را به کار برد زیرا منجر به آسیب دیدگی دستگاه می‌شود.

⇠ علت 2: سیم رابط و یا دوشاخه خراب است.

رفع عیب: ابتدا دستگاه را از برق خارج نموده و سپس ورودی برق در داخل دستگاه را از سایر اتصالات جدا سازید. سیم‌های ورودی به دستگاه را به یکدیگر متصل کنید. در این وضعیت با اتصال رابط‌های آومتر (در حالی که رنج بر روی* 1    R تنظیم شده است) به دو شاخه دستگاه، باید عقربه منحرف شده و تقریبا صفر را نشان دهد. در صورت عدم انحراف عقربه باید دو شاخه و سیم رابط، یکجا تعویض شوند زیرا دو شاخه از نوع پرسی است (در عموم سشوارها).

⇠ علت 3: فاز یا نول اصلی در داخل دستگاه دچار مشکل شده

رفع عیب: گاهاً دیده می‌شود که برق به داخل دستگاه می‌رسد اما از آن جا که فاز از کلید جدا شده و یا اتفاق مشابهی برای نول صورت گرفته، برق عملاً به مدار الکتریکی سشوار راه نمی یابد که در صورت مشاهده این عیب سیم جدا شده را در نقطه اصلی خود قلع کاری نمایید.

⇠ علت 4: کلید سشوار خراب است.

رفع عیب: معمولاً در اکثر سشوارها، حتی با وجود چند کلید مانند شکل 2-24، یک کلید به منظور کنترل اصلی دستگاه تعبیه شده است. در صورت خراب شدن این قطعه الکتریکی، دستگاه روشن نخواهد شد. حداقل یکی از سیم‌های متصله به کلید فوق را از آن جدا نموده، و به توسط آومتر ( R * 1) به تست آن بپردازید. اگر کلید سالم باشد در حالت بستن کلید عقربه منحرف شده و تقریباً صفر را نشان می‌دهد و در حالت باز بودن کلید، عقربه بر روی بی‌نهایت (؟؟؟) خواهد ایستاد. در صورت خرابی کلید، آن را تعویض کنید تا مشکل حل شود.

⇠ علت5: عیب را در خود مدار جستجو کنید.

رفع عیب: پس از بررسی قطعات مذکور به این نتیجه منطقی خواهید رسید که عیب در خود مدار به وجود آمده. اگر مدار مانند شکل 2-10 از نوع سری باشد، خرابی هر یک از اجزاء مدار به خاموشی مطلق دستگاه می‌انجامد. این مسئله از عیوب عمده مدار سری است. به عنوان مثال در صورت قطع شدن دیود در شکل 2-10، مدار به حالت باز در می‌آید و عیب 1 بروز خواهد نمود.

در سشوار با مدار سری تست تمامی قطعات الزامی است. اما اگر مدار از نوع سری – موازی است (شکل 2-13). تنها قطع شدن فاز و یا نول اصلی در داخل مدار می‌تواند سشوار را دچار خاموشی کامل نماید.

به یاد داشته باشید در برخی از سشوارها مانند 2-13 از ترموستات استفاده شده و چون جایگاه ترموستات در سر راه نول اصلي مدار است، توجه به صحت عملکرد آن شما را در نتیجه گیری سریع و یافتن عیب یاری خواهد نمود.

.

عیب 2: بدنه سشوار در حال کار بسیار داغ می‌شود اما ترموستات مدار را قطع نمی کند.

علت: کنتاکت‌های ترموستات به یکدیگر جوش خورده اند.

رفع عیب: اکثر تولید کنندگان سشوار، جهت حفاظت از بدنه پلاستیکی دستگاه تولید شده، در مدار الکتریکی از ترموستات استفاده می‌کنند تا هر گاه حرارت از حد معینی تجاوز نمود، توسط این قطعه دستگاه به حالت خاموش در آید. بر اثر رطوبت محیط و حرارت داخل دستگاه، کنتاکت‌های ترموستات فرسوده شده و در برابر حرارت ناشی از جرقه‌های قطع و وصل، پایداری خود را از دست داده، در نتیجه دچار جوش خوردگی می‌شوند. می‌توان کنتاکت‌ها را از یکدیگر جدا نمود و پس از سمباده کاری آن ها، از رفع عیب مطمئن بود اما تجربه نشان داده کنتاکت‌های جوش خورده، پس از تعمیر مدت زیادی دوام نخواهند داشت و پس از گذشت چند روز، مجدداً به یکدیگر متصل می‌شوند از این رو بهتر است ترموستات را یکسره کنید زیرا ترموستات قابل تعویض نیست مگر آن که المنت با نوع مشابه خود که مجهز به ترموستات است، تعویض شود.

عيب 3: موتور سشوار در حال کار است اما باد گرم خارج نمی شود.

علت: پروانه هرزگرد شده.

رفع عیب: پروانه‌های فن از پلاستیک‌های معمولی ساخته می‌شوند تا از وزن بسیار کمی برخوردار باشند و به همین دلیل، دوام چندانی نداشته و پس از مدتی به اشکال مختلف تغییر حالت می‌دهند. در صورت هرزگرد شدن پروانه فن، هرگز از چسب جهت اتصال مجدد آن به محور موتور استفاده نکنید زیرا تعمیر آن را مشکل خواهید نمود. بهتر است فن دیگری را جایگزین آن نمایید که متناسب با قطر محور موتور باشد.

عيب 4: با بستن کلید مخصوص حرارت اضافی، گرمای سشوار تغییر نمی کند.

علت 1: المنت حرارت اضافی قطع شده.

رفع عیب: دستگاه را از برق جدا کنید و پس از باز نمودن بدنه سشوار، توسط آومتر، اهم المنت موازی را بسنجید. اگر عقربه منحرف نشد، المنت قطع شده است. توصیه می‌شود از گره زدن نقاط پاره شده به یکدیگر پرهیز کنید زیرا اتصالات المنت به این شکل از دوام چندانی برخوردار نخواهد بود. بهتر است المنت را با نوع مشابه خود تعویض کنید.

علت 2: به المنت موازی برق نمی رسد.

رفع عیب: اگر در اندازه گیری اهم المنت موازی، متوجه صحّت آن شدید، بدون شک به المنت برق نمی رسد که این مشکل یا از جدا شدن سیم متصل به المنت موازی است و یا خرابی کلید مربوطه. ابتدا به صحت اتصالات المنت بپردازید و در صورت مثبت بودن این بررسی، کلید را توسط آومتر تست نمایید. اگر با بسته شدن کلید عقربه به طرف صفر و در حالت باز بودن کلید بر روی بی‌نهایت ایستاد کلید سالم است، در غیر این صورت مشکل از کلید است. در تست کلید و یا هر قطعه دیگر، بهتر است حداقل یکی از سیم‌های آن را جدا نمایید.

عیب 5: با بستن کلید، المنت داغ می‌شود اما در سشوار باد تولید نمی شود.

این عیب تنها می‌تواند در سشوارهای موازی (شکل 2-19) و یا سشوارهایی که دارای مدار سری – موازی (شکل 2- 18) هستند به وجود آید که در ادامه به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت. لازم است توضیح داده شود که در مدار سری قطع المنت و یا خرابی هر کدام از قطعات دیگر مدار، کل دستگاه را خاموش نموده و به همین جهت عیب مورد نظر در سشوارهای سری (شکل 2-15) هرگز به وجود نمی آید.

علت 1: قسمت سری سشوار آسیب دیده است.

رفع عیب: این علت به یکی از سشوارهای سری – موازی مانند شکل 2-18 اشاره دارد. در واقع المنتی که داغ می‌شود، المنت موازی است و مستقل از قسمت سری مدار عمل می‌کند اما از آن جا که موتور در قسمت سری قرار دارد، تمامی اجزاء مدار سری حتی خود موتور می‌بایست کنترل شود تا قطعه یا قطعات معیوب شناسایی شده و نسبت به رفع عیب اقدام شود.

علت 2: مدار از نوع موازی است (شکل 2-19) و موتور معیوب شده.

رفع عیب: همان طور که در شکل دیده می‌شود، از آن جا که مدار، به طور کامل موازی است در صورت آسیب دیدن موتور، المنت داغ می‌شود و به دستگاه آسیب می‌رساند جهت عیب یابی و رفع عیب موتور به مبحث 1-12-1- و مراجعه نمایید.

عیب6: صدای خشنی از سشوار (به هنگام کار) شنیده می‌شود

علت 1: یکی از سیم‌های مدار با پروانه فن درگیر شده.

رفع عیب: بدنه دستگاه را باز کنید و سیمی را که از جای خود خارج شده، به محل واقعی خود بازگردانید تا مشکل رفع شود.

علت 2:فن با بدنه درگیر شده

رفع عیب: معمولاً حرکت جزیی موتور از محل استقرارش می‌تواند عیب مذکور را ایجاد نماید. بدنه سشوار را باز کنید و اتصالات موتور را بررسی نموده و پیچ‌ها را به اندازه کافی سفت کنید تا مشکل دستگاه رفع شود.

علت 3: زغال‌های موتور بیش از حد کوتاه شده اند.

رفع عیب: در صورت کوتاه شدن زغال ها، جرقه زنی موتور افزایش یافته و حرکت رفت و برگشت زغال‌ها و برخوردشان با کلکتور صدای شدیدی را ایجاد می‌کند. باید زغال‌ها تعویض شوند و قبل از جاگذاری زغال جدید، سطح آن‌ها را هلالی کنید تا در اثر سایش روی کلکتور، موجب کثیفی آن نشوند.

علت 4: یاتاقان‌های موتور خراب شده اند.

رفع عیب: در صورت خراب شدن یاتاقان ها، هسته فلزی آرمیچر با کفشک‌های قطب درگیر شده و در نتیجه این درگیری صدای خشتی ایجاد می‌شود. بنابر این تعویض بوش‌ها (یاتاقان‌های ماسورهای) الزامی است.

عیب 7: کلید در حالت روشن قرار گرفته، اما سشوار پس از چند لحظه روشن بودن خاموش می‌شود و به طور خودکار روشن شده، مجددا خاموش می‌شود و …

علت: ترموستات خراب است.

رفع عیب: این عیب تنها در سشوارهایی رخ می‌دهد که مجهز به ترموستات هستند و تحریک ترموستات است که منجر به باز شدن آن و در نتیجه خاموشی دستگاه خواهد شد. یا عیب از ترموستات است (صفحه حساس ترموستات با کوچک ترین گرمایی تحریک می‌شود) و یا عیب از موتور، که باد ضعیفی تولید می‌کند و با بالا بردن حرارت محیط داخل سشوار، ترموستات مدار را قطع می‌کند. توصیه می‌شود که ابتدا ترموستات را از مدار خارج کنید و عملکرد دستگاه را بدون آن بررسی کنید. برای خارج کردن ترموستات از مدار، می‌توانید توسط سیمی، ابتدا و انتهای آن را به یکدیگر متصل نمایید.

بعد از خروج ترموستات سشوار را روشن کنید. اگر المنت‌ها پس از مدت کوتاهی بیش از حد داغ شدند، موتور نیم سوز است و باید تعویض شود زیرا نمی تواند به اندازه کافی باد تولید کند. اما اگر وضعیت کار دستگاه عادی است، مشکل از ترموستات است که باید تعویض گردد یا به عبارتی باید المنتی را مجهز به ترموستات بیابید که با مختصات المنت فعلی متناسب باشد زیرا ترموستات بر روی قسمتی از المنت تعبیه می‌شود و قابل تعویض نیست.

عیب 8: از سشوار باد سرد خارج می‌شود.

علت: مشکل از المنت است.

رفع عیب: این عیب تنها در سشوارهایی با مدار موازی دیده می‌شود (شکل 2-19) چون در مدارهای سری و یا سری – موازی، قسمتی از المنت با موتور سری است بنابراین همواره تولید باد با گرمای آن قسمت از المنت سری همراه است و در نتیجه نمی تواند سرد باشد.

در مدار موازی با المنت پاره است که در اندازه گیری اهم(R * 1)  مشخص می‌شود و یا یکی از اتصالات المنت از آن جدا شده‌اند که باید مجدداً در وضعیت خود نصب شود.

عیب 9: به محض روشن شدن سشوار المنت‌ها بیش از حد داغ می‌شوند.

علت: موتور معیوب است.

رفع عیب: همان طور که در بحث‌های قبلی اشاره شد همواره مقدار باد تولید شده توسط موتور با گرمای المنت‌ها متناسب است و در صورت بر هم خوردن این تعادل، عملکرد دستگاه رضایت بخش نخواهد بود. عیب 9 در موردی دیده می‌شود که به واسطه نیم سوز شدن موتور، باد تولید شده کاهش یابد. در این وضعیت المنت‌ها همه گرمای خود را به خارج از سشوار نمی فرستند و بیش از حد داغ می‌شوند. موتور را با نوع مشابه خود تعویض نمایید. در سشوارهایی که مجهز به موتور یونیورسال هستند می‌توان به رفع عیب کامل موتور پرداخت (مبحث 1-12-1).

عیب10: با بستن کلید تغییر ولتاژ، در عملکرد سشوار تغییری حاصل نمی شود.

علت 1: کلید خراب است.

رفع عیب: یکی از سیم‌های کلید را از آن جدا کنید و پس از تست کلید، در صورت خرابی، آن را تعویض

نمایید.

علت 2: دیود اتصال کوتاه نموده است.

رفع عیب: دیود را توسط آومتر (R * 1) تست کنید. در صورت سالم بودن دیود با اتصال آومتر به پایه‌های آن، عقربه منحرف شده و صفر را نشان می‌دهد. با تعویض رابط‌های آومتر، عقربه باید بر روی بی‌نهایت بایستد. در غیر این صورت دیود را با مشابه خود تعویض کنید.

علت 3: المنت مختص تغییر ولتاژ قطع شده است.

رفع عیب: همان طور که در شکل 2-14 دیده می‌شود با خروج المنت  و یا قرار گرفتن این المنت در مدار عملکرد موتور تغییر می‌کند. در این سشوار با پاره شدن المنت  موتور فقط با یک سرعت کار می‌کند برای رفع عیب المنت را تعویض کنید.

.
منابع:

.https://fanamoozan.com