برای خیلی از ما پیش آمده، با وجود آن که غذا یا میوهای را درون یخچال نگهداری میکنیم باز هم کپک میزند و مجبور به دور ریختن آن میشویم. البته در این میان برخی از افراد هم هستند که با جدا کردن بخش کپک زده اقدام به مصرف بقیه ماده غذایی میکنند. این افراد معتقدند که کپکها خطر چندانی ندارند و به دلیل آن که در محیط یخچال رشد میکنند، بیماریزا نیستند
کپک چیست و چگونه و چرا ایجاد میشود
عوامل قارچی فساد موادغذایی به عوامل کپکی و مخمری تقسیم میشوند. کپکها آن دسته از قارچها هستند که غالبا ایجاد بیماری خطرناکی نمی کنند اما گاهی در مواقع ضعف سیستم ایمنی بدن میتوانند بسیار خطرناک باشند. عاملی که باعث گسترش و افزایش آنها میگردد، مقدار بیش از حد رطوبت است و پخت آنها نیز نمی تواند سموم آنها را از بین ببرد. بنابراین برای امنیت و سلامت بیشتر، بهتر است که آن را دور بریزید. 120 هزار جنس از گونه کپک وجود دارد که روی موادغذایی قادرند رشد کنند. 40 عدد آنها بیماری زا هستند و مابقی میتوانند مسمومیت غذایی ایجاد کنند. حتی بعضیها میتوانند سرطان زا باشند
اما عده ای از آنها مفید هم هستند و در صنایع لبنی کاربرد دارند. کپکها در صورت مناسب بودن شرایط رشد یعنی رطوبت و حرارت به سرعت رشد میکنند و میتوانند سبب تخریب و غیرقابل مصرف شدن میوهها و غذاها شوند. کپکها دارای رنگهای مختلفی بوده و کرکی شکل و پنبه مانند هستند و با تولید آنزیمهای زیاد سبب فساد غذاها میشوند. برای فاسد شدن غذا و میوه کپک باید رشد کند و تغییرات فیزیکی و شیمیایی ایجاد کند تا با ترشح آنزیم اولا سفتی غذاها و رنگ آنها را به هم بزند و ثانیا طعم شان را تغییر دهد و آنها را ترش مزه کند
چرا کپکها در یخچال هم رشد میکنند
در حالی که بیشتر کپکها هوای گرم را ترجیح میدهند، ولی در دمای یخچال هم قادر به رشد هستند. آنها همچنین میتوانند بهتر از سایر عوامل فساد غذایی، نمک و شکر را تحمل کنند، لذا روی سطح مربا، ژله ، گوشتهای نمک دار و شور هم در یخچال دیده میشوند
ماده غذایی کپک زده را بخوریم یا دور بیندازیم
کپکها در نان قادرند ریشهدار شوند و در بافت نان فرو روند. بنابراین از مصرف نانهای کپک زده که میتوانند منجر به بروز بیماریهای گوارشی شوند، خودداری کنید
میوهها پس از چیده شدن از خود گاز دیاکسیدکربن و اتیلن متصاعد میکنند. افزایش این دو گاز در یخچال باعث افزایش حرارت، رطوبت و در نتیجه رسیدن بیش از اندازه و کپک زدن میوه میشود.
این کپکها بیماریزا هستند و شستن یا جدا کردن بخش کپک زده دلیل بر سلامت میوه نیست. بنابراین در صورت کپک زدگی، همه میوه را دور بیندازید
اگر پنیر، مربا یا رب گوجه فرنگی کپک زد، کافی است بخش کپک زده را جدا کرده و مابقی را مصرف کنید، اما در صورت کپک زدن کره از مصرف آن جدا خودداری کنید، زیرا کپکها کره را تجزیه و اکسید کرده و خطر سکته را به دنبال دارند. بنابراین تمامی کره را دور بیندازید. مصرف پنیرکپک زده هم میتواند موجب بروز زخم معده گردد
آیا کپکها با هم فرق دارند
بله. کپکی که روی میوهها از جمله گلابی و سیب رشد میکند روی ترشیها رشد نمی کند. کپکی که روی مربا تشکیل میشود، از ویژگیهای بیشتری برخوردار است چون میتواند قند را تجزیه کند. کپک هایی که روی نان رشد میکنند میتوانند بسیار خطرناک باشند. کپک هایی که روی گردو، پسته و انواع مغزها رشد میکنند بسیار خطرناک تر از کپکهای میوهها هستند. چون از خود ماده ای ترشح میکنند که گاه منجر به نقایص تولد و دگرگونیهای ژنتیکی میشود و یا سرطان زا هستند
برای جلوگیری از کپک زدن ماده غذایی چه کنیم
1_برای پیشگیری ازکپک رب گوجه فرنگی یک لایه روغن در سطح آن بمالید تا عمل اکسیژن رسانی متوقف و از تشکیل کپک جلوگیری شود
2_برای پیشگیری ازکپک آبغوره و سرکه نیز بطری شیشه ای آنها را کاملا پر کنید تا در بطری جایی برای حضور هوا وجود نداشته باشد
3_ادویهجات، چای و قهوه نیز مستعدکپک زدن هستند، ولی آنها مولد سم مایکوتوکسین نیست. برای پیشگیری، آنها را در جای خشک و خنک نگهداری کنید
4_یخچال و فریزر کثیف یکی از دلایل فساد مواد غذایی هستند. بنابراین هفتهای یک بار درون آنها را بشویید
.
منابع:
.https://portal.hoonel.com