در میان بسیاری از بناهای دیدنی ترکیه، سه مسجد معروف استانبول که شایسته توجه ویژه هستند. زیباترین آن‌ها – مسجد آبی – نه تنها بزرگترین شاهکار معماری اسلامی، بلکه در جهان به شمار می‌رود. 

مسجد آبی پس از شکست‌های متوالی ارتش ترکیه ساخته شد. سلطان احمد اول متوجه شد که حدود چهل سال است که مسجد جدیدی در شهر ساخته نشده است، بنابراین تصمیم گرفت خدا را خشنود کند و اوضاع را اصلاح کند. ساخت و ساز در اوت 1609 زمانی‌که سلطان 19 ساله بود آغاز شد.

آنها منطقه وسیعی را برای ساخت و ساز پاکسازی کردند و چندین ساختمان دوره بیزانس و اوایل عثمانی را تخریب کردند. پس از آن بارها و بارهای سنگ و مرمر وارد شد. نام “آبی” به دلیل تعداد زیاد (بیش از 20 هزار!) کاشی و سرامیک سفید و آبی به مسجد داده شد. گنبدی عظیم به قطر 23.5 متر و ارتفاع 43 متر با آیات قرآن و سخنان حضرت محمد (ص) تزئین شده است. ستون‌ها با نیلوفرهای تزئینی، میخک، گل رز و سایر زیور آلات در هم تنیده شده بودند. بیش از 50 طرح مختلف از لاله‌ها به‌تنهایی بر روی ستون‌های مسجد آبی استانبول وجود دارد! کف آن با فرش پوشانده شده است و نور ملایمی از 260 پنجره به داخل مسجد می‌ریزد.

یک داستان خنده دار دربارهٔ مناره‌های مسجد آبی وجود دارد. این افسانه می‌گوید که احمد اول دستور داد تعداد معمولی مناره‌ها را بسازد – چهار. با این حال، معمار اشتباه کرد و به‌جای آن 6 عدد ساخت. در سال 1616، هنگامی که ساخت و ساز به پایان رسید، مردم متوجه شدند که مسجد جدید دارای همان تعداد مناره است که بزرگترین زیارتگاه جهان اسلام – مسجد الحرام، مسجد جامع در مکه. این یک هتک حرمت محسوب می‌شد، اما خوشبختانه تاثیری در طراحی مسجد آبی استانبول نداشت. در عوض، یک مناره دیگر به مسجد الحرام در مکه اضافه شد و دوباره در میان دیگر بناهای این چنینی برتری یافت.

در مقابل مسجد آبی یکی از بزرگترین بناهای تاریخی استانبول قرار دارد: موزه ایاصوفیه. این کلیسا در ابتدا توسط امپراتور بیزانس کنستانتیوس اول در سال 324-337 پس از میلاد ساخته شد. پس از دو قرن آتش سوزی و شورش، دوباره توسط امپراتور ژوستینیان اول بازسازی شد. کلیسای جامع جدید با چنان عظمتی ساخته شد که افسانه‌ای از قدرت‌های آسمانی را الهام بخشید که به ساخت و ساز کمک کردند. با این حال، یک افسانه دیگر حاکی از آن است که سه بودجه سالانه امپراتوری بیزانس صرف ساخت و ساز شده است. خب ما هیچ تعارضی بین این دو نمی بینیم! 

کلیسای جامع ایاصوفیه در استانبول زندگی سختی داشت: از زلزله، غارت و سرانجام در سال 1453، تغییر دین توسط سلطان محمد دوم جان سالم به در برد. در آن زمان چهار مناره به ایاصوفیه اضافه شد و پس از یک سری تغییرات ضروری دیگر، کلیسای جامع به مسجد ایا صوفیه تبدیل شد. پانورامای ما ساختمان را با شکوه و زیبایی کامل نشان می‌دهد. و اگر فرصتی پیدا کردید که به داخل آن بروید، نقاشی‌های دیواری و موزاییک‌های منحصربفرد باستانی را، که پس از تبدیل مسجد به موزه در سال 1935 بازسازی شده اند. 

و در نهایت مسجد سلیمانیه – بزرگترین مسجد شهر. این مکان دیدنی معروف استانبول در بخش قدیمی شهر واقع شده است. معمار سینان آن را در سال‌های 1550-1557 به‌دستور سلطان سلیمان بزرگ ساخته است. این مسجد به‌همراه ساختمان‌های مجاور خود (موسسات آموزشی، حمام‌ها، گورستان و غیره) مجموعه‌ای به اندازه یک بلوک شهر را تشکیل می‌دهد. ساختمان اصلی به‌تنهایی گنجایش 5 هزار نفر را دارد!

اگرچه استانبول، شهری با قرن‌ها تاریخ، آثار و بناهای تاریخی بی‌شماری را حفظ کرده است، اما این سه مسجد زیبا هستند. خودتان آن را در پانورامای هوایی ما ببینید.

عکاسی توسط  استانیسلاو سدوف  و  دیمیتری مویزینکو