معرفی شغل سردبیر – مشاغل هنر

سردبیر کسی است که بر عملکرد سایر نویسندگان و ویرایشگران در روزنامه یا مجله نظارت داشته و مسئولیت تمام محتوای علمی نشریه را به عهده دارد. سردبیرممکن است مدیریت کل بخش تحریریه و یا مسئولیت بخشی از آن را بر عهده داشته باشد.

سردبیر باید بتواند به خوبی کارکنان خود را مدیریت کرده و انسان خلاقی باشد. همچنین در زمینه‌های ادبی، مالی، اقتصادی و قانونی مهارت و دانش لازم را داشته باشد. معمولا اغلب سردبیران ابتدا خبرنگار و روزنامه نگار بوده اند و با کسب دانش و تجربه بیشتر به این پست رسیده اند. برای موفقیت در شغل سردبیری داشتن تجربه بسیار ضروری است.

سردبیر با طراحان، کارکنان بخش تحریریه و مسئولان چاپ کار کرده و باید کارها را به موقع تحویل دهد. سردبیر در روزنامه‌ها و مجلات محلی و کوچک معمولا در تهیه مطالب و نوشتن مقالات کمک کرده و ویراستار نیز می‌باشد ولی در روزنامه و مجلات بزرگ فقط کار نظارتی انجام داده و سر ویراستار است.. سردبیر همچنین در خصوص کنترل بودجه، استخدام کارکنان و کار با بخش‌های تبلیغاتی مسئول است.
در مقایسه مجلات، نشریات و روزنامه‌های غربی با کشورمان، اختلاف زیاد آن‌ها را از لحاظ تخصصی در می‌یابیم. متاسفانه در کشور به وارد کردن علم و تخصص به این حرفه توجه ویژه‌ای نشده و بیشتر نشریات و تجاری می‌باشند. این امر موجب می‌شود رسالت اصلی نشریات که بازتاب نیازهای مردم است، تحقق نیابد. یک سردبیر موفق باید تلاش کند مستقل بوده، به صورت تخصصی و علمی عمل کرده و تا حد امکان خواسته‌ها و نیازهای مردم را در نشریه خود انعکاس دهد. به عبارتی در کار خود هدفی غیر و غیر تجاری داشته باشد. البته با توجه به مسایل موجود در کشور، این امر کاری سخت و دشوار است.
کار سردبیر عمدتا ساعات معین و منظمی دارد و گاهی بر حسب نیاز در ساعات خارج از وقت اداری نیز باید کار کند. محل کار سردبیر در دفاتر روزنامه و مجله است.
در ادامه با وظایف سردبیر، دانش و مهارت مورد نیاز سردبیری، بازارکار و فرصت شغلی سردبیر، درآمد سردبیر و برخی از سردبیران معروف آشنا می‌شوید.

وظایف سردبیر
نوشتن سر مقاله و برخی از مطالب و مقالات
تصمیم گیری درباره چاپ شدن یا نشدن مطالب، مقالات و عکس ها
نظارت و تصمیم گیری درباره چگونگی و نحوه چیدمان مطالب
تصحیح متون از نظر املا و دستور زبان
نظارت و مدیریت روزنامه نگاران و ویرایشگران
تعیین دبیران بخش‌های مختلف یک نشریه

مهارت و توانمندی‌های مورد نیاز سردبیری
تسلط بر ساختار و دستور زبان
مهارت عالی نوشتاری
توانایی برنامه ریزی، سازماندهی و مدیریت روزنامه نگاران نشریه
خلاقیت بالا
دانش قانونی در حد لزوم در حیطه کاری خود
توجه به جزئیات
درک سلیقه و نظر خوانندگان
مهارت مذاکره و تصمیم گیری
داشتن اطلاعات کافی در زمینه‌های ، اقتصادی، اجتماعی و…

تحصیلات لازم برای ورود به شغل سردبیری
برای ورود به شغل سردبیری باید در رشته علوم ارتباطات اجتماعی تحصیل کنید. البته برخی از این افراد در رشته‌های دیگر تحصیل کرده و با گذراندن دوره‌های آموزشی مرتبط در دانشکده خبر و برخی آموزشگاه‌های آزاد توانایی و دانش لازم را کسب می‌کنند. البته کسب تجربه نیز در شغل سردبیری بسیار مهم است.
به طور معمول برای سردبیر شدن باید ابتدا از خبرنگاری و روزنامه نگاری شروع کرد و پس از کسب تجارب لازم به کار سردبیری مشغول شد.

آینده شغلی، بازارکار و فرصت‌های استخدامی سردبیر
رقابت برای مشاغل حوزه روزنامه نگاری به خصوص در روزنامه‌ها و مجلات بزرگ بسیار شدید است. سردبیر می‌تواند در دفاتر روزنامه‌ها و مجلات مختلف و همچنین در شرکت‌های بزرگ که نشریه‌های مخصوص خود را دارند، مشغول به کار شود. همچنین به طور مستقل نیز می‌تواند فعالیت کند. سردبیر با کسب تجربه بیشتر از روزنامه و مجلات کوچک و محلی می‌تواند به دفاتر روزنامه و مجلات بزرگ کشور راه یابد.
مجلات و روزنامه‌ها برای استخدام سردبیر کمتر از طریق آگهی استخدامی اقدام می‌کنند. سردبیر یا بیشتر از بین روزنامه نگاران و ویراستارهای با تجربه نشریه انتخاب می‌شود و یا توسط افراد مورد اعتماد به نشریه معرفی می‌شود.

حوزه نشر در کشور با مسایل زیادی درگیر است که برخی از آن‌ها که بیشتر با کار سردبیر سرو کار دارد، عبارتند از :
مستقل نبودن و وابسته بودن بسیاری از نشریات به جناح‌های
دولتی و تجاری بودن بسیاری از نشریات
عدم استفاده از روش‌های علمی و تخصصی در تهیه نشریات
وجود مشکلات مالی
و…

وضعیت استخدام سردبیر در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :
آمریکا – پیش بینی‌ها نشان می‌دهد میزان استخدام سردبیران بین سال‌های 2010 تا 2020، رشد 1 درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل 14 درصد می‌باشد.
استرالیا – در بازه زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام سردبیر رشد منفی 64.6 درصدی داشته و روند کاهشی در آینده برای آن پیش بینی می‌شود.

درآمد سردبیر
از اطلاعات منابع مختلف می‌توان چنین برداشت کرد که میانگین حقوق و دستمزد شاغلین این حوزه نسبت به میانگین مشاغل با توجه به سختی کار آن‌ها، پایین است. در عین حال امنیت شغلی آن‌ها نسبت به بسیاری از مشاغل پایین‌تر است زیرا به عنوان مثال در صورت تعطیلی یک روزنامه، در لحظه تمامی پرسنل آن بیکار می‌شوند و باید وارد مذاکره با سایر رسانه‌ها شوند.
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه‌های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد سردبیر در گروههای شغلی مختلف استخراج شده است.
مطابق با این تحقیق حقوق سردبیر که در حوزه‌های مختلف مشغول بکار است، در شرکتهای کوچک به طور متوسط بین 900000 تومان تا 3800000 تومان و در شرکتهای بزرگ بین 800000 تومان تا 4500000 تومان می‌باشد.
البته توجه داشته باشید که این تفاوت درآمدها به میزان سابقه کاری، تجربه و تخصص افراد، حوزه‌های مختلف کاری، نوع شرکت، شهر محل کار و …. بستگی دارد.
تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی (اعم از دولتی یا خصوصی) می‌باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که کارآفرین هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت است و آن‌ها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان، درآمدهای متفاوتی دارند.

میزان درآمد سردبیر در برخی کشورهای جهان عبارتند از :
آمریکا – متوسط درآمد سالانه سردبیر 51.470 دلار (برای همه مشاغل 33.840 دلار) در سال 2010 و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 52.300 دلار بوده است.
استرالیا – متوسط درآمد سالانه سردبیر 44.200 دلار (قبل از کسر مالیات) می‌باشد.
انگلستان- متوسط درآمد سالانه سردبیر برای افراد تاره کار بین 46.000 تا 122.000 دلار و برای سردبیران با تجربه که در روزنامه‌های ملی کار می‌کنند بیش از 122.000 دلار می‌باشد.

شخصیت‌های مناسب شغل سردبیری
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی می‌باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی‌های منحصربفرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی‌ای که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

برخی از شخصیت‌های مناسب شغل سردبیری بر اساس شخصیت شناسی MBTI :
ENFJ این تیپ شخصیتی در برقراری ارتباط بسیار متبحرند. آن‌ها از فرآیند جمع آوری اطلاعات از طریق ملاقات با اشخاص و مصاحبه لذت می‌برند.
ENFP این تیپ شخصیتی از فرآیندهای خلاق و چالشی لذت می‌برند به خصوص اگر با دیگران در ارتباط باشند. هر چه شرایط و محیط کار منعطف‌تر باشد، برای آن‌ها مطلوبتر است. آن‌ها می‌توانند به صورت مستقل و تنها نیز کار کنند اما باید دائما تبادل نظر با دیگران داشته باشند.
INFP این تیپ شخصیتی دوست دارد خود و نظراتش را به شکلی خلاقانه ابراز کند و در کار خود آزادی فردی و انعطاف پذیری داشته باشد.
INTJ این تیپ شخصیتی از کارهای خلاق و بکر لذت می‌برد و از شم خود در خلق عبارات و داستان‌ها استفاده می‌کند.

برخی از سردبیران معروف ایرانی
هوشنگ گلمکانی : سردبیر سایق مجله فیلم
محمدرضا تقوی فرد : سردبیر و مدیر مسئول روزنامه خورشید
سید جواد رسولی : سردبیر مجله همشهری جوان
غلامعباس فاضلی : سردبیر سایت پرده سینما
محمد علی وکیلی : سردبیر روزنامه صدای عدالت و رییس مرکز ارتباطات، ‌اطلاعات و تبلیغات دفتر رییس جمهور

تحقیق، ترجمه و گردآوری : گروه شغل و بازار کار مسیر ایرانی

⇩
〔دیدن منابع مطالب〕