اگرچه شغل نشر به هنر ارتباط دارد اما این دلیل نیست که یک ناشر حتما هنرمند است. درواقع ناشران اشخاصی هستند که راه نشر فرآیندی است که در آن دست‌نوشته‌ها، افکار و پیشنهادهای نویسندگان به اثر چاپی تبدیل و در میان جامعه پخش می‌کند. به عبارتی نشر مدیریت، تهیه و تولید مواد خواندنی آموزشی، علمی و …، چاپ و انتشار آن‌ها است.
ناشر فرد، گروه یا نهادی است که با مجموعه‌ای از امکانات و اقدامات فنی و تخصصی نسبت به چاپ و توزیع اثر چاپی اقدام می‌نماید. کلیه مراحل لازم برای چاپ یک اثر شامل حروفچینی، صفحه آرایی، لیتوگرافی، چاپ، صحافی، پخش و فروش کتاب توسط ناشر یا زیر نظر او انجام می‌شود.
یک موسسه انتشاراتی شامل بخش‌های مختلفی می‌باشد که هر کدام وظایفی خاص برعهده دارند. این بخش‌ها عبارتند از :
دفتر مدیر یا دفتر تشکیلات
بخش تولید فرهنگی (مهم‌ترین بخش یک انتشارات)
بخش تولید فنی – هنری
بخش تولید چاپی
بخش مالی – اداری
بخش بازاریابی، تبلیغ، پخش و فروش
روابط عمومی
بخش تولید فرهنگی بخش اصلی یا به عبارتی مغز یک انتشارات می‌باشد. این امر به دلیل وظایف مهمی است که بر عهده دارد، وظایفی از جمله : بررسی و ارزشیابی دستنوشتهای تحویل‌شده، تهیه گزارشهای فنی درباره آن‌ها، ویراستاری، آماده‌سازی آثار برای چاپ، تهیه نمایه کتاب، گفتگو با پدیدآورندگان، عقد قرارداد، برآورد مالی چاپ کتاب، نظارت بر چاپ و نمونه‌خوانی.
لازم به یادآوری است که مراحل اصلی نشر کتاب تدوین سیاست و برنامه، گفتگو، توافق و عقد قرارداد با پدید‌آورنده، پدید‌آوردن، آماده سازی برای چاپ، طراحی و تولید، توزیع و فروش می‌باشد.
مدیر انتشارات بالاترین مقام در مؤسسه انتشاراتی است و وظیفه او، مانند هر مدیری در هر واحدی دیگر، اداره واحد و تصمیم گیری درباره امور انتشارات است. گاه در رأس هرم تشکیلات نشر، هیأت مدیره وجود دارد و آن‌ها از میان خود، یا حتی خارج از جمع خود، کسی را به عنوان مدیر عامل برمی‌گزینند. در واحدهای دولتی و وابسته به دولت ممکن است هیأت امنا در رأس هرم تشکیلات قرار گرفته باشد. در نشر غیردولتی، مدیر ممکن است خود سرمایه‌گذار یا بانی اصلی باشد.
ناشران بر مبنای عوامل مختلفی مانند سرمایه، ساختار، هدف و نوع کتابی که چاپ می‌کنند به چند دسته تقسیم می‌شوند :
ناشران مبتکر و منتظر : ناشران مبتکر با اندیشه قبلی، طرح و پیشنهاد به سراغ پدید آورندگان می‌روند در حالی که ناشران منتظر از میان آثاری که به آن‌ها ارائه می‌شود، انتخاب می‌کنند.
ناشران عمومی و تخصصی : ناشران عمومی در همه زمینه‌ها فعالیت می‌کنند ولی ناشران تخصصی فقط در یک حوزه خاص فعالیت دارند مثل حوزه کودک.
ناشران انتفاعی (وابسته به سازمان) و غیر انتفاعی (به دنبال سود)
ناشران دولتی و وابسته به دولت : ناشران دولتی بیش از 50 درصد سرمایه شان متعلق به دولت است اما ناشران وابسته به دولت کمتر از 50 درصد سرمایه شان به دولت تعلق دارد.
ناشران متون درسی و دانشگاهی
ناشران الکترونیکی : این گروه از ناشران تمام مراحل تولید و تولید مواد خواندنی را انجام می‌دهند اما به جای کاغذ متون را روی لوح‌های فشرده یا شبکه منتشر می‌کنند.
ناشران همکار : این نوع با سرمایه گذاری یا همکاری چندین ناشر و پدید آورنده فعالیت می‌کنند.
مدیر انتشارات فردی است که به وضعیت فرهنگی جامعه علاقه داشته و با آن آشنایی کامل دارد. او باید فردی دقیق بوده و توان سازماندهی و نظارت مناسب بر روی کلیه فرآیند تهیه و چاپ کتاب را داشته باشد. ناشر با فعالیت درست خود به بالابردن سطح فرهنگی جامعه کمک بزرگی می‌کند.
محیط کاری ناشر عموما در موسسات انتشاراتی و چاپخانه‌ها است. او در کار خود با نویسنده، مترجم، ویراستار، طراح گرافیک، نقاش، لیتوگرافی، بخش چاپ و صحافی در ارتباط است.
در ادامه با وظایف ناشر، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم برای ورود به شغل ناشر، آینده شغلی و بازارکار ناشر، درآمد ناشر و برخی از ناشران معروف آشنا می‌شوید.
وظایف مدیر انتشارات (ناشر)
ارتباط با نویسندگان و مترجمان برای انتخاب و گرفتن سفارش تولید
بررسی و نیازسنجی وضعیت فرهنگی و تمایلات مردم برای شناسایی نوع موضوعات و کتاب‌های مورد علاقه آن‌هاناشر – مسیر ایرانی
خواندن و ارزیابی متون نویسندگان یا مترجمان به کمک متخصصان
دریافت مجوز نشر برای کتاب (گذراندن مراحل ممیزی در سازمان مربوطه)
انجام برنامه ریزی‌های لازم برای آماده سازی کتاب
نظارت بر ویراستاری، نمونه خوانی و …
سفارش مراحل مختلف چاپ از جمله عکس و تصویر، صفحه آرایی و …
گفتگو با پدیدآورندگان و عقد قرارداد با آن‌ها
برآوردهای مالی چاپ کتاب ( در صورت وجود به کمک بخش مالی)
نظارت بر چاپ و صحافی کتاب
نظارت بر روند توزیع و فروش کتاب
تحقیق، ترجمه و گردآوری : گروه شغل و بازار کار مسیر ایرانی
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
