بارهنگ

نام و مزاج

ذنب الفار، لسان الحمل و بارتنگ  از نام‌های دیگر بارهنگ است. طبع بارهنگ سرد و خشک می‌باشد.

.

معرفی

• گیاهی است علفی، چندساله، بدون ساقه، به ارتفاع 10 تا 70 سانتی‌متر با برگ‌های پهن و گسترده و دمبرگ‌های بلند
• گیاه بارهنگ معمولاً به صورت علف هرز در مکان‌های مرطوب مانند حاشیه‌ی جوی‌های آب، مزارع، باغ‌ها، باغچه‌ها و فضاهای سبز شهری و خانگی می‌روید و به راحتی در دسترس انسان قرار دارد.
• همه‌ی بخش‌های گیاه بارهنگ شامل برگ و ریشه و دانه‌ی آن، مصارف دارویی دارد؛ اما، برگ و ریشه آن را بیشتر به صورت استعمال خارجی و تخم بارهنگ را بیشتر به صورت مصارف داخلی استفاده می‌کنند.
• وقتی گیاه بارهنگ می‌رسد، بذرها و دانه‌های ریز قهوه ای رنگ فراوانی دارد که به آن‌ها تخم بارهنگ گویند.

.

خواص

1. بارهنگ، اثر قابض و نرم‌ کنندگی دارد و به عنوان تب‌ بر، تصفیه‌ کننده‌ خون، آرام‌ کننده و رافع تحریکات مجاری تنفسی و ادراری مطرح است.
2. همچنین در رفع ناراحتی‌های آسم آمفیزم، اسهال‌های ساده و صفراوی، خون‌ریزی‌های دستگاه گوارش، ورم مخاط دهان، درد دندان و حتی درد گوش، مۆثر است.
3. برگ‌های تازه‌ بارهنگ، خواص ضدباکتریایی قوی دارد؛ به همین جهت، برای التیام زخم‌ها، جراحت‌ها و سطوح ملتهب و آزرده‌ بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. تخم بارهنگ، قابض، محرک، تب‌بر، معرق، مدر و معالج اسهال خونی است، همچنین آن را برای رفع اختلالات کلیوی و معالجه‌ کولیک، مالاریا، سرفه، آسم برونشیتی و قطع خون‌ریزی و معالجه‌ امراض مثانه و سوزاک، توصیه کرده‌اند.
5.  تخم بارهنگ پس از خیس کردن، لعاب فراوان دارد و از قدیم به همراه دانه به، تخم قدومه و تخم مرو به عنوان چهارتخمه برای نرم کردن سینه، رفع گلودرد، صاف کردن صدا و رفع خشونت حلق و گرفتگی صدا استفاده می‌شده است.
6. از دیگر خواص تخم بارهنگ در طب سنتی کمک به درمان یبوست است. دانه‌های بارهنگ خاصیت ملین دارد و مصرف آن به رفع یبوست خفیف کمک می‌کند.
7. بارهنگ باعث کاهش خونریزی شدید در دوران قاعدگی یا پریود می‌شود.
8. آشامیدن عصاره آن افزایش‌دهنده وزن است.
9. مخلوطی از دانه ‏های بارهنگ، قدومه، تخم مرو و به دانه به نام ” چهار تخمه ” تهیه می‌‏شود که در طب عوام، به عنوان نرم کننده سینه و برطرف کننده سرفه و خارش ‏های گلو، مصرف می‌‏شود.

موارد منع مصرف

• مصرف بارهنگ، برای افرادی که ناراحتی ریه دارند توصیه نمی‌شود.
• استفاده از آن در دوران بارداری و شیردهی بایستی با احتیاط همراه باشد، زیرا روغن موجود در دانه که شباهتی به روغن خردل دارد، باعث تحریک رحم می‌شود و با حالت مسهلی که ایجاد می‌کند، ممکن است برای مادر و جنین ایجاد خطر کند.
• توجه داشته باشید، در هنگام مصرف تخم بارهنگ، بایستی آب و مایعات به مقدار زیاد مصرف شود
• برخی افراد به روغن موجود در تخم بارهنگ حساسیت دارند و باعث بروز آلرژی، التهاب و درماتیت در افراد حساس می‌شود.

.

شیوه استفاده

• از برگ‌های تازه و خشک شده گیاه بارهنگ برای تهیه چای و دمنوش آن استفاده می‌کنند. شما حداکثر می‌توانید تا 2 فنجان دمنوش بارهنگ در روز بنوشید. یک فنجان برگ‌های تازه بارهنگ یا 1 قاشق چای خوری برگ‌های خشک بارهنگ را بگذارید 10 دقیقه بماند تا دم بکشد و میل کنید.
• یک قاشق غذا خوری از شیره تازه گیاه را در شیر و یا شربت عسل مخلوط کرده و در طول روز در سه نوبت میل نمایید.
• منابع مختلف، مصرف روزانه بین 5 تا 15 گرم دانه‏ را توصیه کرده‏‏ اند. دانه‏‌ها را داخل نصف استکان آب ریخته، مخلوط کرده و میل نمایید.