پروتز دندان

پروتز دندان چیست؟

 انواع پروتز دندان:

در زمینه جایگزینی دندانهای از دست رفته از سه نوع پروتز دندان استفاده می‌کنیم که شامل پروتز دندان متحرک، پروتز دندان ثابت، ایمپلنت می‌باشد.

1. پروتز دندان ثابت:

پروتز ثابت دندان همان چیزی است که در بین عموم جامعه با عنوان روکش دندان مرسوم است. پروتز دندان ثابت خود بر دو نوع است:

• روکش تک واحدی دندان (single dental crown)
پروتز ثابت دندان در بین عموم جامعه با عنوان روکش دندان مرسوم است
معمولا دندان زمانی نیاز به روکش دارد که به علتی ساختار دندان ضعیف شده و نیاز به حفاظت و حمایت با روکش دارد و یا بعضا دلایل زیبایی لزوم وجود روکش را منجر می‌شود.
گاهی به دلیل نقص عملکرد دندان (مشکلات فانکشنال)، روکش به کمک سیستم جویدن و مضغ فرد می‌آید.

• بریج دندان ( dental bridges)
آنچه که بیشتر با عنوان پروتز ثابت دندان در بین جامعه مرسوم است بریج دندان است
یکی دیگر از انواع پروتز دندان ثابت، بریجهای دندانی هستند . آنچه که بیشتر با عنوان پروتز ثابت دندان در بین جامعه مرسوم است همین نوع پروتز دندان است. این نوع پروتز دندان، در واقع زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فرد یک یا تعداد بیشتری از دندانهای خود را از دست داده و در عین حال هنوز حداقل یک دندان در جلو و یک دندان در عقب دندان از دست رفته وجود دارد.
به این ترتیب با تراش دو دندان مجاور ناحیه خالی از دندان، یک پل (bridge ) بین دندانهای پایه زده می‌شود تا ناحیه خالی از دندان پر شده و دوباره توانایی جویدن و زیبایی به فرد باز گردد.

2. پروتز دندانی متحرک

گاهی به دلایل متعدد نمی توان از پروتزهای دندانی ثابت برای جایگزینی دندانهای از دست رفته استفاده کرد. در این صورت پروتز دندان متحرک به کمک افزاد بی‌دندان یا با تعدادی دندان از دست رفته و دندانپزشکان می‌آید. پروتز دندان متحرک همانطور که از نام آن بر می‌آید به راحتی داخل دهان گذاشته و یا برداشته می‌شود.

پروتز دندان متحرک بر سه نوع اند:
♦ پروتز دندانی پارسیل (partial prosthesis)
نوع دیگر پروتز دندان پارسیل پروتزهای کرم کبالت است
آن چیزی که در بین عموم جامعه با عنوان « دندان تکه ای » موسوم است همین نوع از انواع پروتز دندان هستند. پروتز دندان پارسیل خود انواع گوناگونی دارد: برای مثال پروتزهای پارسیل تمام آکریل ( فلیپر )، معمولا به عنوان یک درمان موقتی در بسیاری از موارد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نوع دیگر پروتز دندان پارسیل پروتزهای کرم کبالت است که از قدیم الایام به عنوان درمان بی‌دندانیها با انتهای آزاد (کسانی که دندانهای خلفی _دندانهای عقبی _خود را از دست داده‌اند و دندانی جهت پایه برای پروتز ثابت ندارند ) یا کسانی که به هر دلیل نمیخواهند از پروتز دندان ثابت استفاده کنند مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
این انواع پروتز دندان شامل ترکیب آکریل (بخش صورتی دست دندان « لثه پروتز ») و آلیاژ فلزی هستند که بخش عمده آن را کرم و کبالت شامل می‌شود. معمولا به علت فلزی بودن گیره‌ها ظاهری نا خوشایند دارند. به همین علت امروزه انواع دیگری از پروتز دندان پارسیل طراحی شده که بخش فلزی آن نیز به صورت رنگ دندان می‌باشد و به آنها پروتز دندان پارسیل  felexite گفته می‌شود.

♦ پروتز کامل دندان یا دست دندان ( denture)
پروتز دندان متحرک را افرادی استفاده میکنند که تمام دندانهای خود را از دست داده اند
حتما دست دندانهای پدر بزرگها و مادر بزرگها را دیده اید. این نوع از پروتز دندان متحرک برای افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تمام دندانهای خود را از دست داده اند. هر چند امروزه با پیدایش ایمپلنت‌های دندانی، استفاده از این انواع پروتز دندان متحرک کمتر شده، اما هنوز به عنوان کم هزینه ترین درمان بی‌دندانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پروتز دندان کامل نیز دارای دو نوع معمولی و لثه نرم است.
نکته مهم این که پروتز کامل دندان از دو بخش تشکیل می‌شود یکی دندانها که سفید هستند و دیگری بخش صورتی پروتز که در بین بیماران با عنوان « لثه پروتز » موسوم است. این بخش لثه پروتز باید مستحکم باشد که بتواند کارآیی لازم را داشته باشد.

♦ نقش پروتز داندان کامل یا پارسیل با لثه نرم چیست؟
در واقع لثه نرم به صورت یک لایه با ضخامت 1-2 میلی متری در زیر لثه سخت پروتز به مدت کوتاه استفاده می‌شود تا تورم یا التهابات لثه بیمار برطرف شده و بستر مناسبی برای دریافت پروتز با لثه سخت فراهم شود.
اگر پروتز دندان با لثه نرم قرار باشد که به طور دایم مورد استفاده قرار بگیرد، هرچند در ابتدا استفاده از آن بسیار راحت تر است اما نه تنها کارآیی آن بسیار پایین تر است بلکه باعث تخریب بافت لثه باقیمانده در دهان فرد میشود. در عین حال تمیز نگه داشتن پروتزهای قابل انعطاف (لثه نرم) بسیار سخت تر است و احتمال رشد انواع باکتریها و قارچها در خلل و فرج آنها زیاد است.

♦ پروتز دندان اوردنچر (over denture)
پروتز دندان اوردنچر به نسبت پروتز کامل دندان راحت تر است
اوردنچر نیز نوعی درمان پروتز دندانی متحرک است که در واقع دست دندان کاملی بوده که روی دو پایه دندانی یا چند پایه ایمپلنت می‌نشیند. به نسبت پروتز کامل دندان راحت تر است اما به هر حال متحرک است و راحتی آن از پروتز ثابت دندان کمتر است.

مدت دوام پروتز دندان:

عادت کردن به پروتز دندان در ابتدا مدتی طول می‌کشد. به علاوه، به دلیل التهاب بافتی داخل دهان باعث می‌شود پروتز در جای مناسبش ثابت نشود. این امر باید در ملاقات‌های منظم با دندانپزشک مورد بررسی قرار گیرد و در صورت لزوم پروتز دندان می‌تواند تنظیم شود.
همواره رعایت بهداشت مدت دوام پروتز دندانی را طولانی می‌کند. پروتز دندانی که به خوبی تمیز نگه داری شود، می‌تواند در طول حیات فرد دوام داشته باشد.

عوارض پروتز دندان:

بیماران نسبت به پروتز دندان واکنش‌های مختلفی نشان می‌دهند. به گفته 40 درصد دندانپزشکان، از هر 300 نفر یک نفر دچار واکنش‌های داخل دهانی می‌شوند. علل این واکنش‌های عبارتند از رزین‌های اکرلیک، سمنت‌های درارای اوژنول، آلیاژهای فلزهای پایه، جیوه، طلا، مواد دارای پلی اتر یا اپیمین.
بیماران نسبت به پروتز دندان واکنش‌های مختلفی نشان می‌دهند

هزینه پروتز دندان چقدر است ؟

قیمت پروتز دندان اعم از هزینه پروتز دندان ثابت یا متحرک، معمولا شامل مجموع هزینه‌های لابراتواری و دستمزد دندانپزشک می‌باشد. طبعا دستمزد متخصص پروتز دندان بیشتر است. در مجموع ارجاع به همکاران متخصص پروتز در صورت لزوم در دستور کار همه دندانپزشکان قرار دارد.
.
منابع:
.http://parseh-dentalclinic.ir
.https://www.beytoote.com