اگر شما به مد و آرایش علاقه مند بوده و از به کار بردن تخیل تان لذت میبرید، شغل چهره پردازی برای شما مناسب است.
گریم واژهای فرانسوی است به معنای هر گونه تغییر در چهره، دست و پا و سایر اعضای بدن در جهت رساندن شخص به چهره مطلوبی که مد نظر طراح است بوده و شامل انواع گریمهای تئاتری، تلویزیونی، سینمایی و گریم شخصی و … میشود. کسی که کار گریم را انجام میدهد، گریمور یا چهره پرداز نامیده میشود. در واقع گریمور آرایش چهره بازیگران برای حضور در نمایشهای تلویزیونی، سینمایی یا تئاتری را بر عهده دارد. هنر گریم در جهان قدمتی طولانی داشته و به دوران مصر باستان بازمی گردد و هنگام آماده شدن برای بسیاری از آیینهای سنتی یا مذهبی از آن استفاده میشده است.
گریمور یا چهره پرداز از سبکهای مختلف آرایش صورت و مو استفاده میکند تا افراد را برای قرار گرفتن در مقابل دوربین سینما و تلویزیون آماده کند.
گریم یا چهره پردازی انواع مختلفی دارد که عبارتند از :
چهره پردازی ساده :در حقیقت نوعی پرداخت معمول و سادهای است که ظاهر اساسی صورت را تغییر نمیدهد.
متوازن سازی یا چهره پردازی اصلاحی: در واقع وظیفه این نوع چهرهپردازی ،کم کردن اثر جلوههای ناخوشایند و افزونسازی ویژگیهای خوب صورت ومتعادل سازی اعضای صورت است.
چهرهپردازی برای شخصیتسازی: تغییر دادن ظاهر بازیگر ،به طوری که با شخصیت مورد نظر سازگار باشد.
کار گریم در تئاتر به گریم نمایش معروف است که به معنای ایجاد پوششی موقت بر چهره و بدن بازیگر نمایش جهت دستیابی به شخصیتی جدید میباشد. در واقع گریم نمایش برای برطرف کردن عدم هماهنگی خصوصیات جسمانی چهره و بدن بازیگر با نقش مورد نظر و ایجاد شرایط مناسب جهت رویت و بیان حالات چهره و بدن بازیگر در عرصهٔ نمایش میباشد.
در گریم و چهره پردازی معمولا طراح گریم و مجری گریم وجود دارد. طراح گریم فردی است که دارای تخصص علمی و عملی و تجربه کافی در زمینه گریم باشد و مسئولیت طراحی شخصیتهای مورد نظر را بر عهده دارد و کلیه مراحل اجرای گریم توسط مجریان گریم زیر نظر و با هماهنگی او انجام میگیرد. همچنین بر اساس نوع نمایش و درخواست کارگردان ( سفارش دهنده ) کلیه ساخت و سازها از جمله : ماسک، سربریده، قطعات مختلف صورت و اعضای بدن، پوسته سر، بافت ریش و سیبیل و کلاه گیس و جلوههای ویژه گریم … را طراحی و تحت نظارت او تهیه و آماده میشود. مجری گریم نیز فردی است که انجام گریم چهره و بدن بازیگران بر اساس طرح طراح گریم و زیر نظر او را به عهده دارد. مجری گریم میبایست دارای دانش علمی و عملی کافی در زمینه گریم باشد و بتواند به نحو احسن از مواد مخصوص گریم استفاده نماید. در برخی کارها طراحی و اجرای گریم بر عهده یک چهره پرداز میباشد.
گریمورها یا چهره پردازان میتوانند به تنهایی یا به عنوان دستیار یک گریمور حرفهای و یا به عنوان عضوی از یک تیم گریم بزرگ کار کنند. آنها میتوانند در تلویزیون، تئاتر، کنسرتها، عکاسیها، سالنهای چهره پردازی و نمایشگاههای مد کارکنند.
اغلب گریمورها برای ورود به این کار باید دانش و تخصص لازم را از طریق تحصیلات آکادمیک و یا دورههای تخصصی آزاد کسب کنند.
گریمور یا چهره پرداز اغلب ساعات کاری طولانی و نامنظمی دارد که بسته به نوع پروژه متفاوت است. معمولا کار او از صبح خیلی زود قبل از شروع فیلم برداری آغاز و گاهی در شبها به خصوص در اجراهای زنده تلویزیونی، تئاترها یا کنسرتها خواهد بود .محل کار گریمور یا چهره پرداز در استودیوهای فیلم و تلویزیون، اتاقهای لباس پشت صحنه تئاتر یا در اتاقهای موقت سر صحنه فیلم برداری میباشد. او باید توانایی بدنی خوبی برای کار ایستاده در ساعتهای طولانی را داشته باشد.
در ادامه توضیحات کاملی درباره وظایف گریمور، مهارت و توانمندیهای مورد نیاز چهره پردازی، تحصیلات لازم برای ورود به شغل گریموری، بازارکار و فرصت شغلی چهره پرداز، درآمد چهره پرداز و برخی از چهره پردازان معروف ایرانی ارائه میشود.
وظایف چهره پرداز یا گریمور
گریمور یا چهره پرداز میتواند با نگاه کردن به یک فرد و استفاده از تکنیکهای آرایشی و وسائل جانبی مانند انواع کلاه گیسها، چهره متفاوت دیگری از او بسازد. همچنین میتواند انواع زخمها و تغییرات مصنوعی را در فرد ایجاد کند.
بسته به نوع کار، وظایف گریمور یا چهره پرداز عبارتند از :
مشورت با کارگردان و شنیدن نظرات و ایدههای او در خصوص نوع گریم ها
بررسی و طراحی مدلهای مو و آرایش متناسب با کار خود ( متناسب با نوع فیلم، تئاتر، برنامههای تلویزیونی، کنسرت، برنامههای تبلیغاتی و…)
آراستن و مدل دادن به مو
استفاده مناسب از کلاه گیسها، تکههای مو مصنوعی و کلاههای طاسی
استفاده از پروتزهای آرایشی برای ایجاد چهرهای متفاوت از فرد
یادداشت برداری و عکس برداری از مراحل و نتایج نهایی کار برای استفاده در دفعات بعدی
آماده بودن برای تثبیت کردن یا انجام دوباره آرایش مو و صورت در حین کار فرد
پاکیزه و منظم نگه داشتن محیط و ابزار کار
گریمور در شغل خود با طراحان تولید، طراحان صحنه و لباس، مسئول نور و دوربین و بازیگران ارتباط کاری نزدیکی دارد.
مهارت و توانمندیهای مورد نیاز چهره پرداز
خلاقیت و تخیل – برای ساختن چهره مورد نظر متناسب با داستان فیلم، تئاتر و…
مهارت ارتباطی خوب – برای ایجاد ارتباط نزدیک با سایر عوامل پروژههای مختلف فیلم سازی، نمایش تئاتر، برگزار کننده کنسرت و…
استقامت، صبر و تمرکز – چون برخی گریمها بسیار سخت و پیچیده هستند، گاهی ساعتها به طول میانجامند. گاهی نیز در طول گریم باید مرتبا نظرات کارگردان را در نظر گرفت و در گریم تغییراتی که مورد نظر اوست را اعمال کرد. همه این کارها نیاز به صبر و تحمل زیادی دارد.
توانایی تحمل فشار کاری زیاد
دقت بالا و توجه زیاد به جزئیات – کوچکترین جزء صورت یا بدن بازیگر مورد توجه مخاطبان و تماشاچیان میباشد. به خصوص در فیلم سازی که بسیاری از تصاویر از نماهای نزدیک گزفته میشود. بنابراین گریمور باید به جزئیترین موارد در کارش توجه کند.
توانایی کار تیمی خوب – برای به انجام رسیدن مطلوب کار
تحصیلات لازم برای ورود به شغل گریموری
داشتن مهارت و تجربه در شغل گریم بسیار مهم و کلیدی است. داشتن تحصیلات دانشگاهی مرتبط نیز در کسب موفقیت در این حوزه بسیار کمک کننده و مفید میباشد. در سیستم آموزش عالی توجه ویژهای به رشته گریم نشده و تنها در دانشگاه جامع علمی و کاربردی رشته گریم و ماسک در سطح کارشناسی وجود دارد. رده تحصیلات تکمیلی رشته گریم یا چهره پردازی در دانشگاههای کشور تعریف نشده است.
بسیاری از افرادی که وارد شغل گریم شده اند، در آموزشگاههای آزاد دورههای تخصصی گریم و چهره پردازی را گذرانده اند. بسیاری از این آموزشگاهها توسط گریمورهای مجرب کشور اداره میشود.
آینده شغلی، بازارکار و فرصتهای استخدامی چهره پرداز
گریمور یا چهره پرداز میتواند در شرکتهای تولید فیلم، تلویزیون، شرکتهای تئاتری، برگزارگنندگان کنسرت، سالنهای چهره پردازی و نمایشگاههای مد استخدام شود. همچنین امکان کار قراردادی و پروژهای مانند یک پروژه فیلم سازی نیز برای او وجود دارد.
شغل چهره پردازی یا گریم در کشور با برخی مسایل و مشکلات روبرو است که عبارتند از :
وجود ضعف آموزشی در حوزه گریم و تفاوت زیاد سطح آن با دنیا
نبود اساتید چهره پردازی توانمند و با تجربه در حوزه آموزش کشور
عدم توجه کافی مسئولان به این بخش
استفاده از چهره پردازان دارای مهارت و تجربه کم و ناکافی در برخی کارها به دلیل داشتن رابطه
کافی نبودن درآمد برخی از چهره پردازان به خصوص در سالهای اول کار و روی آوردن آنها به شغل دوم (و گاه غیر مرتبط)
وضعیت استخدام شغل چهره پردازی در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :
استرالیا – در بازه زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام گریمورها رشد منفی8.3 درصدی داشته و روند نسبتا ثابتی در آینده برای آن پیش بینی میشود.
درآمد چهره پرداز یا گریمور
گریمورهایی که در شرکتهای خصوصی مختلف تولید فیلم، تئاترو… مشغول به کارند، درآمدهای متفاوتی دارند. آن دسته از گریمورهایی هم که به صورت مستقل و قراردادی کار میکنند، بسته به میزان فعالیت و تعداد قراردادها، درآمدهای متفاوتی دارند. مسلم است فردی که مهارت خوبی در این حوزه داشته باشد، میتواند به خوبی پیشرفت کرده و درآمد بالایی را نیز کسب کند.
میزان درآمد گریمور یا چهره پرداز در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :
استرالیا – متوسط درآمد سالانه گریمور 71.800 دلار میباشد.
انگلستان – متوسط درآمد سالانه گریمور بسته به نوع قراردادها متفاوت است.
شخصیتهای مناسب شغل چهره پردازی یا گریم
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگیهای شخصیتی، ارزشها، علایق، مهارتها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهمترین این عوامل ویژگیهای شخصیتی میباشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگیهای منحصربفرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپهای شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمیتوان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپهای شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق میشوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپهای شخصیتیای که برای این شغل معرفی میشوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
برخی از شخصیتهای مناسب شغل چهره پردازی بر اساس شخصیت شناسی MBTI :
INFJ این تیپ شخصیتی در خلق آثار منحصربفرد با کمک خلاقیت و ایدههای خود توانا است. او با هنر میتواند خود را ابراز و اغلب بر دیگران تاثیر بگذارد. کار به صورت مستقل و داشتن کنترل روی آن، از موارد مهم برای این تیپ شخصیتی میباشد.
ENFP این تیپ شخصیتی از فرآیندهای خلاق و چالشی لذت میبرند به خصوص اگر با دیگران در ارتباط باشند. هر چه شرایط و محیط کار منعطفتر باشد، برای آنها مطلوبتر است. آنها به تنهایی و مستقل هم به خوبی میتوانند کار کنند ولی باید با دیگران تبادل نظر داشته باشند.
INFPINFP این تیپ شخصیتی دوست دارد خود و نظراتش را به شکلی خلاقانه ابراز کند و در کار خود آزادی فردی و انعطاف پذیری داشته باشد. بسیاری از INFPها خود را هنرمند میدانند حتی اگر از این راه امرار معاش نکنند. برخی از آنها معتقدند هنرمندی ویژگی است که در وجود آنها است.
INTP این تیپ شخصیتی از کار خلاق لذت برده و دوست دارد با اشخاص مختلف با زمینههای متفاوت کار کند. او معمولا کار به تنهایی را دوست دارد و ترجیح میدهد با گروههای کوچک که دارای ذوق و استعداد خوب هستند، کار کند.
ISFJ این تیپ شخصیتی توجه زیادی به جزئیات داشته و با زندگی روزمره سروکار دارد.
ESFP این تیپ شخصیتی از زیبایی شناسی فراوانی برخوردار بوده و دوست دارد هنر خود را برای دیگران به نمایش بگذارد. او از سرگرم کردن دیگران لذت میبرد.
ISFP این تیپ شخصیتی کار با دست و استفاده از حواس پنجگانه خود در کار را دوست دارد. او به کارهای منعطف و بدور از ساختار و مقررات زیاد علاقه دارد.
برخی از چهره پردازان (گریمورها) معروف و برجسته ایرانی
فرهنگ معیری : پدر گریم ایران و چهره پرداز فیلمهای خاتون، کلاغ، سفر سنگ، خط قرمز، خانه عنکبوت، دلیران تنگستان، رابطه، پرواز در شب، طلسم، باشو غریبه کوچک، کانی مانگا، مسافران، روانی، سگ کشی، اشک سرما و…
جلال الدین معیریان : طراح چهره پردازی فیلمهای کمال الملک، مسافران مهتاب، دو نفر و نصفی، مریم مقدس، مردان آنجلس، سربداران، کوچک جنگلی،شب واقعه و…
چهره پرداز فیلمهای سوته دلان، کمال الملک، ایوب پیامبر،خانهای روی آب، فتیله وماه پیشونی و…
مهین میهن : مادر گریم ایران و اولین زن ایرانی دارنده دکترای هنر
عبدالله اسکندری : چهره پرداز فیلمهای بایکوت، زرد قناری، هامون، دزد عروسکها، دلشدگان، روز واقعه، آدم برفی، هیوا، مختار، سریال عمر و…
مهین نویدی : طراح چهره پردازی فیلمهای ماه پیشونی، مهمان مامان، باغهای کندلوس، خروس جنگی، گزارش یک جشن، هیس دخترها فریاد نمی زنند، عملیات مهد کودک و…
چهره پرداز فیلمهای تیغ و ابریشم، تیرباران، طوبی، نرگس، بانو، طعمه و…
سعید ملکان : طراح چهره پردازی فیلمهای زیر نور ماه، پابرهنه در بهشت، یوسف پیامبر، ملک سلیمان، پرسه در مه، پستچی سه بار در نمی زند، اینجا بدون من، ملکه، آسمان زرد کم عمق و…
چهره پرداز فیلمهای سارای، مه بانو، کلانتری غیرانتفاعی، کیفر، راه آبی ابریشم و اینجا بدون من
تحقیق، ترجمه و گردآوری : گروه شغل و بازار کار مسیر ایرانی
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕