دوره ای که در آن زندگی میکنیم دوره ایست که کودکان در آن بیش از هر زمان دیگری در تمرکز کردن و به خصوص متمرکز شدن روی تکالیف مدرسه شان مشکل دارند. با اینکه خیلی از والدین علت حواس پرتی بچهها را رسانههای اجتماعی میدانند؛ اما گاهی اوقات این مشکل چیزی فراتر از این حرف هاست و نمی توان تقصیر را گردن ابزارهای دیجیتال انداخت.
اگر متوجه شده اید کودکتان خیلی زود تمرکزش را از دست میدهد و دچار مشکلاتی مثل دشواری در دنبال کردن خطوط موقع نوشتن مشق هایش میشود، ممکن است این مشکل به خاطر ضعف مهارتهای حرکتی او باشد.
ضعیف بودن مهارتهای حرکتی سرعت کودک را کاهش میدهد و فرایند یادگیری در مدرسه را برای او سخت و دشوار میکند. اگر این مساله برطرف نشود، درست مثل یک گلوله برفی غلتان حرکت میکند و بزرگ و بزرگتر میشود. با بیشتر شدن ابعاد این مشکل، احتمال موفقیت کودک در کارهایش هم کمتر میشود.
برای همین والدین باید از این مساله آگاه باشند و با آگاهی و دانش لازم خودشان را برای راهنمایی فرزندانشان مجهز کنند و به جنگ این مشکل بروند. فهمیدن اینکه مهارتهای حرکتی چه هستند نیمه اول این نبرد است؛ پس بیایید با هم نگاه دقیق تری به آن بیندازیم.
.
تعریف مهارتهای حرکتی
مهارت حرکتی اساسا به توانایی فعال کردن برخی از عضلات بدن برای رسیدن به یک هدف یا منظور خاص گفته میشود. برای اینکه فرد بتواند آگاهانه و به طور کنترل شده عضلاتش را حرکت بدهد، اول باید توانایی “احساس” حرکت عضله را داشته باشد.
مشکلات مربوط به مهارتهای حرکتی زمانی به وجود میآیند که فرد برای انجام عمل مورد نظرش قادر به حرکت نباشد یا توانایی حرکتش را از دست بدهد. این مشکلات روی عملکرد بچهها در مدرسه و انگیزه آنها برای یادگیری تاثیر منفی قابل توجهی میگذارد.
این واقعیت که مهارتهای حرکتی تأثیر زیادی روی روند یادگیری کودکان دارند، چنین مشکلاتی را به مساله مهم و بزرگی به خصوص برای والدین تبدیل میکنند. برای همین والدین باید فرزندانشان را از نظر وجود ضعف در مهارتهای حرکتی ارزیابی کنند و در صورت تشخیص این موارد حتما به آن توجه کنند.
در ادامه به برخی از مشکلات مربوط به مهارتهای حرکتی در کودکان اشاره میکنیم:
- دست خط ناخوانا
- دشواری در نوشتن حروف
- مشکل در تمرکز و سازماندهی کردن افکار
- عدم کپی صحیح و درست از روی صفحه کتاب یا تخته
- پرش از بخشی از قسمتهای صفحه کتاب
- نشستن یا ایستادن نادرست و بد
توجه: برخی از مشکلات مربوط به مهارتهای حرکتی و به ویژه مواردی که در کودکان مشاهده میشود، با استفاده از تمرینات مخصوص مهارتهای حرکتی برطرف میشوند. MentalUP یک نرم افزار فکری علمی و آموزشی است که توسط دانشگاهیان و مربیان ساخته شده است و به کودکان کمک میکند تا با انجام یک سری تمرینات سرگرم کننده روزانه، حافظه و تمرکزشان را تقویت کنند.
.
مهارتهای حرکتی درشت چیست؟
مهارتهای حرکتی درشت توانایی حرکت عضلات بزرگ برای به حرکت در آوردن کل بدن هستند. این دسته از مهارتهای حرکتی برای انجام عملکردهای روزمره مثل ایستادن، نشستن، راه رفتن، پریدن و غیره مهمند.
علاوه بر این مهارت هایی که به ترکیب و هماهنگی مهارتهای مختلف نیاز دارند هم جزو مهارتهای حرکتی درشت یا بزرگ محسوب میشوند. فعالیتها یا ورزش هایی که با استفاده از هماهنگی چشم و دست انجام میشوند مثل فریزبی، لگد زدن به توپ یا کوهنوردی نمونههای خوبی از مهارتهای حرکتی درشت هستند. بنابراین میتوان گفت مهارتهای حرکتی درشت به هماهنگی، زمان واکنش، هشیاری بدن، قدرت و تعادل نیز مربوط میشوند.
مهارتهای حرکتی درشت تاثیر زیادی روی عملکرد کودکان در مدرسه دارند چون این مهارتها امکان اتصال و پیوند فعالیتهای مداوم مغز با فعالیتهای معنادار عضلانی از حمل کیف مدرسه گرفته تا ثابت نشستن روی نیمکت کلاس را فراهم میکنند.
تمرینات و بازیهای فکری علمی به کودکان کمک میکنند تا مهارتهای حرکتی درشت خودشان را پرورش بدهند. MentalUP یک پلت فرم قابل اعتماد است که در مدارس متعدد و توسط هزاران خانواده استفاده میشود. این نرم افزار به کودکانی که دچار ضعف مهارتهای حرکتی هستند کمک میکند.
.
مهارتهای حرکتی ظریف چیست؟
مهارتهای حرکتی ظریف توانایی ایجاد حرکات کوچک با استفاده از عضلات کوچک هستند. این حرکات به قدری کوچک و ظریف هستند که معمولا شما حتی متوجه انجام آنها نمی شوید. با این حال مهارتهای حرکتی ظریف را میتوان پایه و اساس انجام کارهای بزرگتر حساب کرد.
به طور کلی مهارتهای حرکتی ظریف روی عملکرد فرد چه از نظر کیفیت نتیجه عملکرد و چه از لحاظ سرعت انجام عمل مورد نظر تاثیر زیادی میگذارند. کودک شما برای در دست گرفتن و استفاده از مداد موقع کشیدن نقاشی یا نگه داشتن قیچی برای بریدن کاغذ به مهارتهای حرکتی ظریف نیاز دارد.
نمونههای دیگری از فعالیتهای روزمره همه ما که در آنها از مهارتهای حرکتی ظریف استفاده میشود شامل مسواک زدن، حل پازل، باز کردن جعبههای غذا ، بستن بند کفش و غیره میشود.
.
فعالیتهای بهبود دهنده مهارتهای حرکتی
وقتی یک کودک متولد میشود، مغز او هنوز توانایی کنترل حرکات پیشرفته را ندارد. رشد کودک در ابتدا از سر او شروع میشود تا او بتواند لب ها، دهان یا زبانش را حرکت بدهد و سپس او شروع به کنترل و حرکت بقیه بدن میکند.
مهارتهای حرکتی درشت قبل از مهارتهای حرکتی ظریف رشد میکنند؛ ولی به مرور زمان کودک برای تسلط روی حرکات و تواناییهای بدنش از هر دو مهارت حرکتی درشت و ظریف به خوبی و همزمان استفاده کند.
والدین میتوانند با انجام برخی فعالیتها و تمرینات پایه، مهارتهای حرکتی درشت و ظریف را در کودکانشان تقویت کنند
1- فعالیتهای نوشتاری
همین که کودکتان بتواند یک وسیله نوشتاری را در دست بگیرد یعنی او از مهارتهای حرکتی ظریف استفاده میکند. برای تقویت این روند، فقط کافیست از یک مداد یا سایر وسایل مخصوص نوشتن استفاده کنید و به کودکتان کمک کنید تا با این ابزار و با استفاده از خطوط صاف و منحنی، حروف مختلف را بنویسد.
2- باغبانی و کاشت
کاشت بذر برای پرورش گیاهان جدید یا عوض کردن گیاهان پلاسیده با گل و گیاهان جدید به بچهها کمک میکند تا بین حرکات چشم و دستشان هماهنگی ایجاد کنند. در کنار این مسائل، کودکتان با طبیعت و زیباییهای آن هم آشنا میشود.
3- بریدن
به کودکانتان کمک کنید تا با قیچی اشکال مختلف روی کاغذ، پارچه یا موارد دیگر را برش بزنند. نگه داشتن قیچی و بریدن اشکال از جمله فعالیتهای بسیار خوب است که نه تنها جنبه سرگرمی دارد بلکه مهارتهای حرکتی ظریف را هم تقویت میکند.
4- فشار دادن دکمه
کودک شما باید بتواند از دست خود برای فشار و بالا و پایین کردن دکمه هایی مثل کلید برق یا هر چیز دیگری استفاده کند. ایجاد قدرت لازم برای فشار دادن این دکمهها به کودک کمک میکند تا مهارتهای حرکتی ظریف خود را تقویت کند.
5- استفاده از فناوری
انجام بازیهای آنلاین آموزشی به کودکان کمک میکند تا هماهنگی بین چشم و دستشان را افزایش بدهند. البته شما حتما باید از بازیهای آموزشی آزمایش شده و مورد تأیید مانند MentalUP کودکتان استفاده کنید تا مطمئن باشید که این بازیها با هدف بهبود مهارت و قدرت ذهنی کودکان طراحی شده اند.
.
فعالیتهای مربوط به مهارتهای حرکتی درشت
1- تشک پرش
ترامپولین یا تشک پرش وسیله ای فوق العاده برای افزایش تعادل در کودکان و تقویت عضلات مورد نیاز برای دویدن، پرش و جست و خیز کردن است.
2- حباب سازی
حباب سازی هم یکی دیگر از روشهای عالی برای رشد مهارتهای حرکتی درشت محسوب میشود. همانطور که حبابها در هوا به پرواز در میآیند، بچهها باید تمرکز کنند و آنها را دنبال کنند تا حبابها را بگیرند.
3- زمینهای بازی
زمین بازی برای بچهها حکم بهشت را دارد؛ جایی که میتوانند در آن بدوند، بالا و پایین بپرند، از وسایل بازی آویزان شوند، تاب بخورند و فعالیت هایی انجام بدهند که باعث تقویت عضلات مختلف و افزایش مهارتهای حرکتی درشت آنها میشود.
4- رقصیدن
رقص هم یکی دیگر از روشهای عالی برای ایجاد و تقویت مهارتهای حرکتی درشت است. این فعالیت به کودکان کمک میکند تا تعادلشان را حفظ کنند، عضلاتشان را تقویت کنند و مهارتهای توالی حرکتی و هماهنگی را در خودشان ایجاد نمایند.
علاوه بر این رقصیدن یکی از بهترین راهها برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان است. رقص به کودکان این امکان را میدهد تا روی اندامهای مختلف بدنشان کنترل بیشتری داشته باشند و در عین حال رشد مهارتهای حرکتی درشت را هم راحت تر میکند.
فعالیتهای متعدد دیگری هم وجود دارد که به کودکان در مسیر تقویت و افزایش مهارتهای حرکتی کمک میکند. والدین باید پیگیر رشد متعادل و سالم مهارتهای حرکتی در فرزندانشان باشند و در صورت مشاهده مشکل از برنامهها و فعالیتهای تقویت کننده هماهنگی چشم و دست و همینطور فعالیت هایی که تمرکز، حافظه و تعادل را در کودکان افزایش میدهد استفاده نمایند؛ چرا این موارد روی رسیدن کودک به موفقیت تاثیر بسیار زیادی دارند.
.
منابع :
.https://bestkid.ir