هلیله میوه یک درخت هندی است که درخت آن بزرگ و برگ آن باریک و بلند و میوه آن خوشه دار می‌باشد و دارای سه نوع زرد ،کابلی و سیاه است.
درخت ارتفاع آن سه الی چهار متر کم و بیش است در اوایل بهار برگ می‌دهد برگ‌های آن بیضی کشیده نوک تیز این درخت پر شاخه برگ‌ها به رنگ سبز تیره دارای دم برگی که تا روی برگ صاف پشت برگ اندکی کرک دار خاکستری در اوایل اردیبهشت گل می‌کندگل‌های آن کوچک پنج پر نازک به رنگ صورتی مایل به سفید به صورت خوشه ای این گل‌ها تا اوایل خرداد پرشاخه‌ها دوام دارند بعد تبدیل به میوه می‌شوند میوه آن اندکی دراز و نوک تیز اول به رنگ سبز به مرور تبدیل به قرمز می‌گردد در آخر مرداد ماه به طور کامل می‌رسد تغییر رنگ می‌دهد همه قهوه ای سیر مایل به سیاه آن را در اوایل شهریور از درخت می‌چینند در آفتاب پهن می‌کنند تا خشک شود در اثر خشک شدن به طور کلی تغییر رنگ می‌دهد به رنگ سیاه تبدیل می‌گردد آماده برای بازار صادرات می‌شود بهترین نوع آن بی‌دانه سفت بدون پوسیدگی کوچک با رنگ سیاه می‌باشد این درخت بومی هندوستان است اما در بنگلادش و پاکستان هم وجود دارد
.
فواید هلیله
تقویت معده : کوبیده سه گرم آن که خوب نرم شده باشد بلکه باید آن را مانند دانه گندم بلغور شود برای هرگونه ناراحتی معده به مدت سه روز صبح ناشتا یک قاشق مرباخوری آن را روی زبان ریخته روی آن مقداری آب گرم میل گردد
تقویت چشم : برای تقویت نور چشم آن را کوبیده به مدت سه الی چهار هفته هر صبح قبل از طلوع آفتاب ناشتا یک قاشق مربا خوری سر پر آن را در دهان ریخته بلافاصله روی آن آب میل کنید
تقویت کبد : برای تقویت کبد یک قاشق سوپ خوری نرم شده آن را در یک پیاله کوچک ماست خوری حل کرده بعد از هر غذای ظهر و شب میل کنید مدت مصرف ده روز در صورت تمایل انجام پذیرد
جلوگیری از سفیدی مو : چنانچه دچار سفیدی مو در سر هستید می‌بایست به مدت یک سال الی یک و نیم سال هر شب نیم ساعت بعد از هر غذا یک قاشق کوبیده آن را در دهان بریزید بعد آب میل کنید به طور حتم جواب قطعی می‌باشد
یبوست : یبوست‌های مزمن دائم را می‌توانید با مصرف چهل شب بدون وقفه بر طرف کنید برای این منظور باید هلیله سیاه ریز و سفت را تمیز کرده دویست گرم آن را کوبیده بعد هر شب به مدت چهل شب پنج گرم آن را روی زبان بریزید بالای آن آب میل کنید اگر درست و بدون وقفه اجرا شود نتیجه حتمی خواهد بود
اسهال : برای بند آوردن اسهال آن را کمی برشته کنید آنطور که سوخته شود سپس کوبیده یک قاشق سوپ خوری روی زبان ریخته روی آن آب گرم میل کنید
بوی بد دهان : چنانچه بد بوئی دهان دارید و نتوانسته ایدآن را علاج کنید می‌توانید به طور دائم یک دانه کوچک هلیله در دهان بمکید به مدت یک هفته.
کوچک کردن شکم : برای کوچک کردن شکم باید به مدت چهل شب هر شب یک عدد هلیله را نیم کوب کرده دستور مصرف شب اول یک عدد شب‌های بعد یک عدد اضافه شود تا روز چهلم می‌شود چهل عدد بعد از شب چهلم یک عدد کم شد و تا آنکه بر گردید به یک عدد . شفا از آن شماست.
دستور : 100 گرم هلیله سیاه را پس از آسیاب کردن با چند قاشق عسل مخلوط کرده تا بتوان از خمیر بدست آمده قرص‌های کوچکی تهیه کرد که با توجه به دستورات داده شده در بالا مصرف نمود، این روش یکی از ساده ترین روش‌های مصرف است.
.
مضرات استفاه از هلیله
برای گیاه با خاصیت هلیله عوارض خاصی گزارش نشده است.
.
طریقه مصرف هلیله
خوردن آن بصورت خیسانده و استفاده از ریشه آن بهتر از خود هلیله است زیرا اخلاط رقیق را دفع و غلیظ را نگه می‌دارد و قولنج بوجود می‌آورد. مضر مدفوع و باعث یبوست و مصلح آن عناب سپستان می‌باشد. وقتی در عصر مصرف
شود برای جلوگیری از یبوست روغن بادام یا قند و ترنجبین یا شکر استفاده می‌کنند. بدل آن پوست انار است.
.
منبع: دکتر ساینا | https://www.drsaina.com
مجله عطاری و طب سنتی
