عجایب هفتگانه، به هفت اثر برتر معماری و مجسمهسازی دوران باستان اطلاق میشود. این هفت اثر ظاهراً اولین بار توسط یک فنیقیایی یونانیالاصل به نام آنتیپاتروس در قرن دوم پیش از میلاد در یک کتاب ثبت شدهاست. مشخص نیست که این فرد خودش این آثار را دیدهاست یا نه. به هر حال آنچه مسلم است این است که وی در زمانی میزیسته که تمام این شاهکارهای هنری سالم و موجود بودهاند و او نمیخواست ویرانهها را به هم عصران خود معرفی کند. شواهد باستانشناسی از بسیاری از اسرار تاریخی که قرنها عجایب هفت گانه را احاطه کرده بودند، پرده برداشتهاست. عجایب هفت گانه برای سازندگانشان نمادهایی از مذهب، اسطوره شناسی، هنر، قدرت و علم بودند و برای ما، آنها شواهدی از توانایی انسان هستند.
فهرست عجایب هفتگانه قدیم:
معبد آرتمیس در افوسوس(ترکیه)
این معبد 550 قبل از میلاد مسیح در ناحیهٔ افه سوس در ترکیهٔ کنونی ساخته شد ساخت این معبد آن قدر مهم بود که مردم شهرهای گوناگون با فرستادن هدایایی در ساحت آن شرکت کردند و پس از تکمیل از تمامی نقاط برای زیارت آن میآمدند. طول و عرض معبد 130 در 69 متر بود و 27 ستون از مرمر خالص سقف آن را نگه میداشت که هر کدام از این ستونها حدود 19 متر ارتفاع داشتند ولی در سال 365 بعد از میلاد اروس توستن فقط به خاطر کسب شهرت و قدرت این بنا را به آتش کشید، اما بعد مدتی آن را تعمیر کردند و تالار جدیدی برای آن ساختند و سرانجام به فرمان نرون آن جا را به کلی ویران ساختند.
مجسمه زئوس
مجسمهٔ زئوس در سال 435 قبل از میلاد در شهر المپیا ساخته شد شهری که بازیهای المپیک از آن جا آغاز شد. این مجسمه که شاهکاری از هنر و دانش بشری بود به نشانهٔ احترام و پرستش زئوس که به اعتقاد یونانیان خدای خدایان بود، بر پا شده بود. جنس مجسمه از سنگ مرمر خالص بود و برای تزئین بخشهای گوناگون آن از طلا و عاج استفاده کرده بودند و بلندای آن به 13 متر میرسید. این شاهکار هنری بر اثر جنگهای گوناگون به کلی از بین رفت.
مقبره هالیکارناسوس در ترکیه
در سال 352 قبل از میلاد هنگامی که ماسولوس پادشاه کاریس در ترکیهٔ کنونی درگذشت، آرامگاه باشکوهی از مرمر خالص برای او در شهر هالیکارناس بنا کردند. این ساختمان چهار گوش و محیط آن 140 متر بود و سقفی هرمی شکل داشت که بر روی تعدادی ستون استوار بود و بر بالای آن مجسمهٔ کالسکهٔ پیروزی با چهار اسب که شاه و ملکه بر آن سوار بودند، نصب دیده میشد. بلندی این مقبره به بیش ار 40 متر میرسید و بارها توسط اعراب و بربرها مورد حمله قرار گرفت تا این که به سبب زلزلهٔ شدیدی از بین رفت اما در قرن نوزده میلادی بخشهایی از آن کشف گردید که هم اکنون در موزهٔ بریتانیا نگهداری میشود.
فانوس دریایی اسکندریه
شاید قابل استفادهترین این بناهای هفت گانه، چراغ دریایی بود که در بندر اسکندریهٔ مصر برپا شده بود. این بنا 200 پیش از میلاد مسیح توسط یکی از فراعنه و برای تقدیم به یکی از خدایان برپا شده بود. این ساختمان که بر بالای آن کوهی از آتش برپا میشد وظیفهٔ راهنمایی کشتیها را داشت و در حقیقت اولین چراغ دریایی جهان بوده است. این فانوس دریایی تا 600 سال به خوبی انجام وظیفه کرد تا آن که سرانجام بر اثر زلزلهای کاملا” از بین رفت.
مجسمه عظیم الجثه غول رودس در یونان
گفته میشود مجسمهٔ هلیوس که یکی از خدایان یونان قدیم بوده است در نزدیکی آسیای صغیر و در مدخل خلیج رودس برپا شده بود این مجسمه از جنس برنز و به ارتفاع 30 متر ساخته شده بود. نصب این مجسمه بر روی زمین از شاهکارهای معماری محسوب میشده و مخصوصا” حالت ایستادهٔ هلیوس در حالی که پاهای خود را باز کرده بسیار جالب بوده است اما مجسمه در سال 224 قبل از میلاد مسیح بر اثر یک زلزلهٔ شدید سرنگون شد و تا سالیان درازی به همان ترتیب بر روی زمین باقی ماند پس از مدتی مردم برای استفاده از فلز برنز بدن مجسمه تکههای آن را جدا کردند تا آن که بالأخره چیزی از آن باقی نماند.
باغهای معلق بابل در عراق
گفته میشود که این باغها توسط بخت النصر ساخته شد وی بعد از ویران کردن معبد سلیمان در محل بیت المقدس کنونی در سال 600 قبل از میلاد این باغهای معلق را برای ملکهٔ خود که دختر هوخشتر پادشاه قدرتمند ماد بود، بنا کرد. این باغ 5 طبقه داشت، هر طبقه با 15 متر فاصله بر روی طبقهٔ زیرین ساخته شده بود و در هر طبقه گلها وگیاهان فراوانی را کاشته بودند و شاید از آن جایی که شاخ و برگ درختان به سمت طبقههای زیرین آویزان میشده، آن را باغهای معلق گفته اند البته باید اضافه کرد که کشور بابل در منطقهٔ عراق کنونی واقع بود.
اهرام مصر(هرم خوفو)
ساختن اهرام در سرزمین مصر به فرمان فرعونها از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح آغاز شد (حدود 5000 سال قبل) و آخرین آنها در سال 1800 قبل از میلاد به پایان رسید. هر فرعون برای خود هرمی میساخت تا آرامگاه ابدی او باشد تا به اعتقاد مصریان زمانی که روح به بدن پادشاه برمی گردد بتواند در بدن او که مومیایی میشد جای بگیرد و فرعون دوباره بتواند زندگی را از سر بگیرد و به همین علت معمولا” بدن مومیایی شدهٔ فرعون را در تابوتی که به شکل صورت او ساخته شده بود قرار میدادند و در کنارش مجموعهای از لوازم زندگی امثال خوراک، پوشاک و حتی کشتی اختصاصی اش را دفن میکردند. هر هرم طی دهها سال و توسط صدها هزار برده ساخته میشد. قدیمیترین هرم مصر در ناحیهٔ ساکارا قرار دارد وبزرگترین و کاملترین هرم که جزو عجایب هفت گانه به شمار میرود هرم خوفو است که در نزدیکی جیزه قرار دارد. این هرم در حدود 13 جریب زمین مساحت دارد و ارتفاع اصلی آن 148 متر بوده که به مرور زمان به 138 متر کاهش پیدا کرده است.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕