خودکار نوک ساچمه‌ای یا به‌زبان عام خودکار، یک ابزار نوشتاری نوین یا گونه‌ای قلم است. خودکار دارای یک لولهٔ درونی است دارای جوهر چسبناکی که با چرخش گوی کوچک فلزی (0٫7 میلی‌متر تا 1٫2 میلی‌متر در قطر) از جنس برنج، فولاد یا تنگستن کربید در نوک آن، در زمان استفاده پخش می‌شود.
محتویات
اولین بار اختراع خودکار در سال 1888 میلادی بنام John J. Loud ثبت شد. او دباغ چرم بود و سعی داشت قلمی بسازد که بتواند روی چرم‌های دباغی شده خود بنویسد. کاری که خودنویس‌های آن زمان قادر به انجام آن نبودند.
لازلو بیرو مخترع مجارستانی، در سال 1931 میلادی خودکار نوک ساچمه‌ای را اختراع کرد.
تکنیک طراحی و نقاشی با خودکار
در کار با خودکار اولین قدم در انتخاب نوع خودکار است که حتما باید جزء خودکارهای سر بزرگ باشد نه سر سوزنی،مانند خودکار بیک که بهترین آن‌هاست (البته باید به این نکته هم توجه داشت که برند خودکار بیک هم مانند برندهای خودرو پراید و پژو یک برند خارجی است که در ایران نیز تولید می‌شود و متاسفانه از آن کیفیت نسخه‌های اصلی و اورجینال برخوردار نیست).خودکارهای سر سوزنی مثل روان نویس عمل می‌کنند و هرگز امکان تعادل میزان تیرگی خطوط و کنتراست در آن‌ها وجود ندارد.برای اجرای کار مهمترین نکته تنظیم همیشگی فشار دست است و اینکه همهٔ عناصر سایه‌ها اعم از تیره یا روشن حتما باید مرحله‌ای و کمرنگ اجرا شوند.حتی تیرگی‌های مطلق هم نباید به یکباره تیره شوند و طی چند مرحله به تیرگی مورد نظر میرسند.از حرکات هاشور کوچک فقط به صورت یک طرفه و رفت انجام می‌شود (نه رفت و برگشت)و به صورت پرتابی مثل زمانی که می‌خواهید مژه یا ابرو بکشید.
ویژگی‌های یک خودکار خوب
خودکار نامناسب باعث درد مچ دست و انگشتان می‌شود. از ویژگی‌های یک خودکار خوب برای نوشتن‌های درازمدت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خودکارهای با سطح مقطع سه‌گوش از خودکارهای با سطح مقطع دایره‌ای بهترند.
خودکارهایی که دارای پوشش لاستیکی نرم هستند، باعث ناراحتی انگشتان نمی‌شوند.
افرادی که به هنگام نوشتن خودکار را زیاد فشار می‌دهند، معمولاً در انگشت اشاره خود احساس درد می‌کنند. در این صورت باید از خودکارها با پوشش لاستیکی ارتجاعی استفاده کنند.
خودکار خوب به گونه‌ای است که اندازه مناسب دارد و به راحتی در دست قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از ویژگی‌های یک خودکار خوب، کیفیت بالای جوهر و روان‌نویسی آن است که باعث آرامش اعصاب نویسنده می‌شود.
شرکت‌های تولید خودکار به فارسی
سویتاپ
ویستا نوشت افزار
رهاپن
صدف
کنکو
فکتیس
لکسی
بیک
استایلیش
استدلر
کاسپین
کیان
پاپکو
پنتر
زبرا
انام بوسوکاه Enam Bosokah و انتخاب خودکار برند بیک برای ترسیم و طراحی
خودکار « بیک» بیش از آنکه یک برند تبلیغاتی باشد برای ما ایرانی‌ها یکی از نوستالژی‌های دهه 50 و 60 است. خودکاری که شاید بارها به لباس هایمان جوهر پس داده و حتی از بدنه اش گاهی به جای «نی» استفاده کرده ایم!
(البته باید به این نکته هم توجه داشت که برند خودکار بیک هم مانند برندهای خودرو پراید و پژو یک برند خارجی است که در ایران نیز تولید می‌شود و متاسفانه از آن کیفیت نمونه‌های اصلی و اورجینال برخوردار نیست)
«انام بوسوکاه» هنرمند آفریقایی تصمیم گرفت برعکس هم صنف هایش برای طراحی و کشیدن پرتره به جای مداد از خودکار بیک استفاده کند. بوسوکاه در این باره می‌گوید: «بسیاری از هنرمندان از کشیدن با خودکار اجتناب می‌کنند چون در طراحی با خودکار شما دیگر نمی‌توانید اشتباهتان را اصلاح کنید. اما به نظر من خودکار یکی از بهترین ابزارها برای طراحی است. زمانی که من در حال طراحی با خودکار هستم حس می‌کنم که در حال نوشتن مقاله هستم و دیگر نمی‌توانم به عقب برگردم.»
بوسوکاه برای شروع کار ابتدا یک عکس مناسب انتخاب می‌کند و بعد چند لایه با خودکار سایه می‌زند. بعد از آن بوسوکاه نقاشی اش را با خطوط متقاطع ادامه می‌دهد و سایه‌های لازم را برای تشکیل یک صفحه سه بعدی اضافه می‌کند. قابل توجه‌ترین نقاشی‌های «بوسوکاه» شخصیت‌های برجسته سیاهپوست مانند «نلسون ماندلا» هستند.
بوسوکاه معتقد است سیاهپوست‌ها باید به زندگی و نوع عملکرد این افراد توجه کنند تا بتوانند برای توسعه بیشتر کشورشان بیشتر تلاش کنند.
به عقیده این هنرمند قلم و خودکار خودش یک رسانه کامل است و او برای کشیدن این نقاشی‌ها به هیچ آتلیه و یا اتاق مخصوص نیاز ندارد. او می‌تواند روی تختش دراز بکشد و یک نقاشی بسیاز زیبا بکشد. با اینکه نقاشی او خاص هستند او معتقد است این نوع نقاشی‌ها هیچ سبک خاصی ندارند و حتی نمی خواهد اسمی برایشان بگذارد و حتی دوست ندارد فعلا به فروششان فکر کند.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
