خرفه

نام و مزاج

بقله الحمقا، بوخله، فرفین، فرفهن، خفرج، پرپهن از نام‌های دیگر خرفه در طب سنتی است. طبع آن خیلی سرد و تر است.

معرفی

• گیاهی است یک ساله که وحشی آن خزنده، با ساقه‌های خوابیده کمی قرمز و با برگهای دایره ای گوشتی که دور گلهای کوچک زرد رنگ آن ظاهر می‌شوند.
• خرفه، به عنوان یک گیاه بومی در ایران شناخته می‌شود که سابقه کشت آن به بیش از 2000 سال پیش بر می‌گردد، به طوری که در مناطق جنوبی کشور به عنوان یک سبزی، مورد کشت قرار می‌گیرد و از تخم آن در تزئین انواع شیرینی استفاده می‌شود.
• امروزه از آن در اروپا، آسیا، خاورمیانه و آفریقا به‌طور عمده استفاده می‌شود.
• خرفه ساقه‌های کوچکِ قرمز و برگ‌های سبز دارد. این گیاه طعم ترش و نمکی دارد و شبیه اسفناج و آب‌تره است.
• تمام گیاه شامل برگ‌ها، ساقه، گل‌ها و تخم خرفه خوراکی هستند و هزاران سال است که برای موارد مختلف از آنها استفاده می‌شود.

.

خواص

1. خوردن آن باعث ازدیاد شیر مادران می‌ گردد.
2. برای درمان سوزش مجاری ادرار خرفه را به آش آبغوره بیفزایید.
3. برای لکنت زبان از دمکرده تخم خرفه همراه نبات استفاده شود.
4. مصرف خرفه برای هپاتیت کبدی مفید می‌ باشد.
5. برای بیماری بادسرخ از خرفه، می‌ توان استفاده کرد.
6. تخم آن ضد کرم کدو است
7. اگر آن را پخته و با کمی پیاز و روغن سرخ کرده و بخورند برای قطع اسهال صفراوی و تقویت روده‌ها و تبهای گرم بسیار نافع است به خصوص در فصل‌های گرم سال و برای اشخاص گرم مزاج.
8. عصاره ساقه و برگ آن برای بیماریهای کبد و بیماریهای کمی ویتامین c بسیار مفید است
9. خوردن گیاه خرفه به‌عنوان سبزی خوردن در وعده‌های غذایی، تأثیر بسیار زیادی در درمان خارش‌های فصل بهار و از بین ‌رفتن تلخی دهان در این فصل دارد.
10. نوشیدن آب این سبزی نیز در کاهش عوارض و خارش‌های ناشی از حساسیت‌های فصلی بسیار مؤثر است.
11. جوشانده حاصل از مخلوط خرفه با کاهو یا گل گاو زبان، اثر مفیدی در رفع تشنگی و احساس گرما دارد.
12. خرفه، محتوی مقادیر بالایی از ویتامین‌های A و C بوده که هر دو با خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌شان در پیشگیری از ابتلا به سرطان مخصوصا سرطان ریه و سرطان دهان مؤثرند.
13. خرفه در موارد سرفه های مقاوم مزمن، بی‌خوابی، خونریزی دوران قاعدگی، رفع التهابات داخلی بدن، دفع اخلاط خونی، ناراحتی‌های عصبی و خونریزی‌های لثه‌ها به کار می‌رود.
14. خوردن تخم یا دانه خرفه برای درمان بواسیر و مشکلات صفراوی مفید است.

موارد منع مصرف

• افراد سردمزاج از خوردن خرفه خودداری کنند.
•  اگر از سنگ کلیه رنج می‌برید، بهتر است از مصرف خرفه چشم‌پوشی بکنید.

.

شیوه استفاده

•  بهتر است بدانید ارزش غذایی این سبزی به مراتب بیشتر از بعضی سبزیجات معمول است بنابراین، توصیه به تازه‌خوری برگ‌های این سبزی با ماست یا اضافه کردن چند گرم از آن به سالاد مناسب خواهد بود.
• قسمت‌های هوایی جوان گیاه را می‌توان به صورت بورانی نیز استفاده کرد که برای درست کردن بورانی، برگ‌ها و قسمت‌های هوایی این گیاه را با مقداری آب می‌جوشانند، سپس آن‌ها را صاف کرده و به آن مقداری پیازداغ و تخم مرغ اضافه می‌کنند.
• می‌توان خرفه را به خوراک‌های گوشت اضافه کرد تا طعم بهتری به گوشت بدهد. همچنین می‌توان خرفه را به خمیر اضافه کرد و نان‌های خوشمزه‌ای پخت.
• مقدار خوراک از آب برگ ساقه آن 40 گرم که با 8 گرم نبات یا شکر مخلوط کرده و خورده می‌شود.

.
بازنشر از: طبایع/tabaye.ir