خصوصیات سوسک ها
از لحاظ ظاهری شكم بند بند دارند و بیضی شكل هستند، بالهایی دارند كه بطور متقاطع روی شكم قرار گرفته اند، رنگ آنها قهوه ای یا سیاه است و اندازه شان بین یك تا پنج سانتیمتر میباشد. سوسکها پس از مستقرشدن در محل مناسب تخم ریزی میكنند.
تعداد تخم سوسك شـانزده تـا چهل و هشت عدد است كه درون كپسول لوبیا شکل قهوه ای رنگ قراردارد. سوسکها این كپسولها را در محلهای تاریک در شكافها و درزها و یا سطوح زیری مـیز و صندلی یا تختخواب و دیگر وسایـل بسته بـندی شده قرار میدهند.
كپسولها بتدریج بزرگ شده، سپس سوسك جوان سفیدرنگ كوچك بدون بال از درون آن خارج میشود.از ابتدای تخـم ریزی تا خارج شدن نوزاد سـوسک، سی تا پنجاه روز زمان لازم است. سوسک بالغ چند ماه تا یكسال زنده است و طی این مدت چندین نوبت تخم ریزی میکند. سوسکها به مناطق گرمسیری علاقه دارند اما برخی گونهها در نواحی معتدل و نیز در خانهها و ساختمان هایی كه هوای گرم و مرطوب و غذای كافی وجود دارد زندگی میکنند.
.
نحوه زندگی سوسک ها
این حشرات به مواد شیرین و نشاسته ای علاقه دارند. آنها از شكر و شكلاتهای شیرین، شیر، پنیر، گوشت، نان و غلات و نیز از مقوا، جلد كتاب، چوبهای روی سقف، كفی كفش، لاشه سوسریهای مرده و فلج، خون خشک شده و تازه، مدفوع، خلط، ناخن دست و پای افراد مریض و خوابیده برای تغذیه استفاده میكنند.
سوسکها به گرما علاقه دارند و پشت رادیاتورها و لولههای آب گرم زندگی میکنند. روزها در شكاف و درز دیوارها، چهارچوب درها و مبلها و نقاط تاریک پنهان میشوند. گروهی از سوسکها از طریق راه رفتن و پرواز حركت میکنند.
.
گونههای شایعتر:
سوسکهای آمریکایی: همان سوسکهای فاضلاب هستند که طول 2/5 تا 2/7 سانتیمتر دارند و رنگ قرمز متمایل به قهوه ای دارند و بالهای آن کاملاً رشد یافته است. این سوسکها در فاضلاب زندگی میکنند، و برای ریشه کنی کامل علاوه بر مجاری فاضلاب محلهای عبور و مرور این حشرات هم باید سم پاشی شود.
سوسکهای آلمانی: از کوچکترين سوسکهای خانگی هستند، طول آنها بين 15-10 ميلي متر میباشد و رنگ زرد طلائي تا قهوه ای مايل به زرد دارند. مادهها درشت تر از نرها بوده و نرها کمی روشن تر از مادهها يعني قهوه اي مايل به زرد روشن هستند. طول عمر آنها حدود 6 ماه میباشد. سوسک ماده طی زندگی خود 6 تا 8 کیسه در انتهای بدن خود ایجاد میکند که هر کدام حاوی 30 تا 40 تخم سوسک میباشد.
هر سوسک ماده در طول زندگی180 تا 320 بچه سوسک تولید میکند.این سوسکها مختص آشپزخانهها بوده و اغلب در رستورانها و شیرینی پزیها و منازل یافته میشوند. این گونه نسبت به سموم معمول ایجاد مقاومت کرده است، لذا جهت ریشکنی آن روشهای خاصی اخذ میشود.
سوسکهای شرقی: طول حدود 2/5 سانتیمتر دارد ، به رنگ تیره بوده، مسطح و پهن است و بالهای کوتاه دارد.
اهمیت پزشکی و مبارزه با سوسک ها
سوسریها از آفات مهمی محسوب میشوند كه از كثافات، غـذاهای فـاسد، پارچه و چسب كتاب تغذیه نموده، قسمتی از غــذای هضم نشده خود را برمی گردانند، به دفع مدفـوع روی غذا عادت دارند، از دهان و غدد خود ماده ای ترشح میكنند كه در مسیر حركت آنها و منابع غذاییشان بوی ماندگار و نامطبوعی ایجاد میكنند.
سوسریها با آلوده كردن كـردن مواد غذایی از طریق عوامل بیماری زای موجود در توالت ها، زباله ها، و …، عامل انتقال :
– بیماریهای باكتریایی: اسهال، دیسانتری، وبا، تب تیفوئید
– بیماریهای ویروسی: فلج اطفال
– حمل تخم كرمهای انگلی
و نیز واكنشهای آلرژیك مانند ناراحتی پوستی، خارش، تورم پلك و ناراحتیهای تنفسی را ایجاد میكنند.
.
نحوه مبارزه:
سوسکها براي ادامه زندگي نيازمند آب غذا و پناهگاه میباشند. مي توان با بكارگيري روشهای زير بطور موثري آلودگی را كاهش داد:
كاهش منابع غذا :
– قراردادن زبالهها در داخل كيسه هاي نايلوني غيرقابل نفود و سپس داخل سطل آشغال در دار
– محکم کردن در كيسه زباله
– نگهداری مواد غذايي در داخل يخچال يا داخل ظرف در دار
– جمع آوری باقيمانده مواد غذايي در حين طبخ يا صرف غذا
– تمیز کردن کابینتهای آشپزخانه
– تمیز کردن كف آشپزخانه
– شستشوی وسايل شستشوي ظروف غذا مثل سيم ظرفشوئي و اسكاچ پس از هر بار استفاده
– تمیز کردن چربي موجود بر هواكشها و ديوار
– مسدود کردن درزها و شكاف هاي موجود بر ديوار، كف، سقف، درزهاي ميان پلهها و…
– بندکشی و پر کردن بندهاي موجود ميان كاشي ها، کف و حاشيه قرنيزها
كاهش منابع آب :
– مجهز کردن كف شوي فاضلابها بخصوص كف شوي آشپزخانه با درپوش
– تخلیه آب موجود در زير گلداني ها
– شستشوی ظروف غذا در اسرع وقت
– خشک کردن ظروف شسته شده
– تعمیر شيرهاي آبی كه چكه مي كنند.
سم پاشی سوسک ها:
علاوه بر به کارگیری موازین بهسازی، با استفاده از سموم حشرهکش نیز میتوان به مبارزه با سوسکها پرداخت که این روش با توجه به ایجاد آلودگی محیط زیست به عنوان آخرین روش برای مبارزه با سوسکها تلقی میگردد.
اگرچه وجود سوسکها در اماکن موجب بروز مخاطرات بهداشتی فراوان میگردد اما خطرات ناشی از استفاده از ترکیبات سمی برای از بین بردن آنها بخصوص در صورتی که با رعایت کامل جوانب احتیاط نباشد به مراتب بیشتر از وجود سوسکهاست.
نوع سم و نحوه سمپاشی باید توسط افراد ورزیده و متخصص این امر انتخاب گردد و سمپاشی باید توسط این افراد انجام شود. هنگام سمپاشی باید کلیه موازین احتیاطی رعایت گردد.
لازم است قبل از سمپاشی محلهای مورد نظر تمیز و در صورت امکان شستشو گردند و مواد غذایی، ظروف غذاخوری، وسایل کودکان و وسایل خواب و پرندگان باید از محل خارج یا روی آنها کاملاً پوشانیده شود.
برای مبارزه با سوسکها، یک بار سمپاشی محلهایی که زود به زود شسته میشود و استفاده از سمومی که اثر ابقائی آنها کم است کافی نمیباشد و ممکن است کپسولهای تخم موجود در محل که پنهان میباشند به تدریج باز شوند، بنابراین لازم است سم بیش از 2-3 ماه روی سطوح باقی بماند و یا در صورت شستشوی محل، سمپاشی باید تکرار گردد.
امواج فراصوتی ( التراسونیک) :
در این روش امواج صوتی ایجاد شده در فرکانسهای بالاتر از قدرت شنوایی گوش انسان و در محدوده شنوایی جانوران موذی باعث دور شدن آنها از محیط میشود. این روش کاملا بیضرر و سازگار با محیط زیست میباشد.
.
منابع:
. https://www.beytoote.com