بیشتر رستورانها، فروشگاههای خواربار فروشی، سوپرمارکتها و سایر مؤسسههای سرویسدهی غذا برای حمل غذا برای مهمانان و خریداران خود انواع ظروف یکبار مصرف را فراهم میکنند. از عوامل مهمی که بسته به نوع مصرف باید به آن توجه داشت مواد اولیه بکار رفته در ظروف یکبار مصرف است در ادامه این مطلب به انواع ظروف یکبار مصرف و معایب و مزایای آنها میپردازیم
برای انواع ظروف یکبار مصرف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. ظروف یکبار مصرف پلاستیکی
2. ظروف یکبار مصرف گیاهی
3. ظروف یکبار مصرف پلی استیرن
4. ظروف یکبار مصرف آلمینیومی
.
1. ظروف یکبار مصرف پلاستیکی
این ظروف بیشتر در رستورانها و اغذیه فروشیها مورد استفاده قرار میگیرد و دربهای انها قابلیت پلمپ شدن را دارند . ظروف پلاستیکی به دلیل باریک و کم حجم بودن برای حمل سالاد و قطعات کیک مناسب هستند.
⇠ از مزایای ظروف یکبار مصرف پلاستیکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تطبیقپذیر و چند منظوره هستند.
2.در برابر سرریز شدن محصول و یا شکستن و خم شدن ظرف مقاوم هستند.
3. توانایی استفاده مجدد و بازگشت به طبیعت
4. قابل قرار گرفتن در ماکروویو و ماشین ظرفشویی
5. دارای قابلیت تازه نگه داشتن غذا به مدت زمان طولانیتر نسبت به ظروف یکبار مصرف آلومینیوم و پلی استیرن.
⇠ از معایب ظروف یکبار مصرف پلاستیکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. درب آنها معمولا بصورت جداگانه به فروش میرسد.
2. برخی پلاستیکها قابلیت بازیافت ندارند.
.
2. ظروف یکبار مصرف گیاهی (بیوپلاستیک)
ظروف یکبار مصرف بیوپلاستیک ( به اختصار PLA ) ، از مواد اولیه گیاهی و تجدیدپذیر مانند ذرت و گیاهان دیگر ساخته شده است. این ظروف به عنوان جایگزینی خوببرای ظروف یکبار مصرف تجدیدناپذیر شناخته شدهاست. ظروف بیوپلاستیک در انواع فنجانها، دربها و در طرحهای تاشو موجود است.
⇠ از مزایای ظروف یکبار مصرف گیاهی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. غذا به مدت طولانیتری نسبت به پلی استیرن و یا پلاستیک تازه نگه داشته میشود.
2. تلاش برای حفظ محیط زیست را به یادآورمیشود و دوستدار محیط زیست است.
3. نسبت به دیگر محصولات انرژی کمتری برای تولید نیاز دارد.
4. به صورت انواع ظروف یکبار مصرف ، ظروف غذاخوری و کیسههای قابل حمل موجود است.
⇠ از معایب ظروف یکبار مصرف گیاهی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. گاها به مراکز بازیافت خاص و یا غیر واقعی نیاز دارد.
2. بسیار گرانتر از دیگر ظروف یکبار مصرف است.
3. توانایی تحمل حرارت بالا را ندارد و غیر قابل استفاده در مایکروویو میباشد.
.
3. ظروف یکبار مصرف پلی استیرن
ظروف استیروفوم یا پلی استیرن مدت زیادی است که به دلیل عدم دارا بودن قابلیت بازگشت به طبیعت بسیار بحثبرانگیز بودهاند. با این وجود این محصول به خاطر وزن سبک، هزینه کم و خواصیت عایق استثنایی در صنعت مواد غذایی در میان دیگر ظروف پیشتاز و برنده است. این ظروف در دو نوع چند لایه و یا تک لایه به بازار ارائه میشوند. پلیاستیرن چند لایه استقامت و دوام بیشتری دارد و برای حمل نمونههای سنگین تری مانند برگرها و عدم شکست انها مناسب است.پلی استیرن تک لایه هم برای نمونههای سبکتر و ذخیره و حمل مواد غذایی کم حجمتر مانند بستنی پرکاربرد میباشد.
⇠ از مزایای ظروف یکبار مصرف پلی استیرن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. قدرت کافی برای جایدهی تمامی محصول بدون خم شدن و یا شکستن ظرف را دارد.
2. وزن سبکی دارد که باعث کاهش هزینههای حمل دریایی میشود.
3. قابلیت استفاده در ماکروویو را دارد.
4. قیمت آن معمولا از جنس آلومینیوم و یا پلاستیک ارزان تر و به صرفه تر است.
5. درب آن را به عنوان بخشی از خود ظرف به حساب میآورند و جداگانه به فروش نمی رسد.
⇠ از معایب ظروف یکبار مصرف پلی استیرن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. برای استفاده طولانی مدت مناسب نیست.
2. تاثیر کمتری نسبت به پلاستیک در تازه نگه داشتن غذا دارد.
3. قابلیت بازگشت به طبیعت را ندارد.
.
4. ظروف یکبار مصرف آلومینیومی:
آلومینیوم به دلیل طبیعت تطبیقپذیر و داشتن قابلیتهای بسیار، ماده بسیار شناخته شدهای در تعیین جنس ظروف یکبار مصرف است. علاوه بر اینکه این ظروف برای بسیاری از عملکردها و نیازها مناسب بوده، سخت و محکم است و توانایی نگهداری مواد غذایی سنگینتر را داراست. ظروف آلومینیومی یک انتخاب خوب برای نگهداری غذاهای با چگالی زیاد و سنگین مانند بوریتو و پاستا بوده که اونواع معمول آن ظروف گرد و مستطیل است. دربهای پلاستیکی یا دربهای با روکش فویل به طور معمول در ظروف آلومینیومی جا میگیرند.
⇠ از مزایای ظروف یکبار مصرف آلومینیومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. در برابر استفادههای نادرست مقاوم و چند منظوره است و در بسیاری از موارد قابلیت بازیافت شدن به راحتی را داراست
2. برای پخت و پز، حملونقل، منجمد کردن، گرم کردن و سرو نمودن ایده آل میباشد.
3. دارای توانایی و قابلیت عایق چند برابر میباشد
4. اجازه ورود ترکیبات شیمیایی مضر به غذا را نمی دهد.
5. ذخیره و انبار کردن آن آن به راحتی انجام میشود.
⇠ از معایب ظروف یکبار مصرف آلومینیومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. توانایی استفاده در ماکروویو را ندارد.
2. از ظروف پلاستیکی و پلیاستیرن گرانتر است.
3. معمولا باید درب ظروف را جداگانه تهیه کرد.
.
• نکات استفاده از ظروف یکبار مصرف
⇠ ظروف یکبار مصرف نباید تغییر رنگ داده باشند. چون کدر بودن نشانه وجود ناخالصی در آنهاست و باید کاملا شفاف باشند.
⇠ اگر پیگیر برنامهها و خبرهای بهداشتی و سلامت باشید، حتماً هشدارهای وزارت بهداشت درباره ظروف یکبار مصرف پلاستیکی را شنیدهاید و میدانید ظرف یکبار مصرف شفاف و بیرنگ فقط برای غذاهای سرد مناسب است و نباید از آن برای نوشیدنیها و غذاهای داغ استفاده کرد.
2- ظروف یکبار مصرف سفید و فومدار برای خوراکیهای سرد، گرم و مرطوب مناسب است اما نباید برای نوشیدنیها و غذاهای داغ مانند آش، چای و قهوه که دمای بالایی دارند از آنها استفاده کرد. استفاده نادرست از ظروف پلیاتیلن (پلاستیکی) باعث آزاد شدن مواد آلی و ترکیبهای شیمیایی موجود در دیواره ظروف و ترکیب آنها با مواد غذایی میشود که مصرف آن برای سلامتی مضر است و ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی و بروز برخی بدخیمیها در افراد شود.
3- این روزها ظروف یکبار مصرف در طرحها و رنگهای مختلف در بازار وجود دارد. ممکن است انواع رنگی آن به نظرتان قشنگتر بیاید و تصمیم بگیرید برای پذیرایی از میهمانانتان از این ظروف استفاده کنید. بهتر است بدانید استفاده از ظروف یکبار مصرف رنگی احتیاط بیشتری را میطلبد، چرا که ظروف یکبار مصرف مانند ظروف دیگر توانایی نگهداری رنگ را ندارند به همین علت هنگام ریختن غذای داغ یا چای در ظرف لایهای رنگ در غذا حل شده و وارد بدن میشود. بنابراین بهتر است از انواع رنگی این ظروف به ویژه برای غذاهای داغ استفاده نشود.
4- معمولاً جنس بطریهای آب آشامیدنی (که در ماههای گرم سال حتی اگر حاوی آب معدنی نباشند، به طور مرتب از آب شهری پر میشوند و درون یخچال قرار میگیرند یا برای نگهداری موادی چون آبلیمو و آبغوره مورد استفاده قرار میگیرند) از PVC است که مشکلی هم برای سلامت انسان به وجود نمیآورد، اما اگر آب بیش از 6 ماه در این ظروف نگهداری شود، آلوده میشود. بنابراین خانوادهها باید از استفاده مکرر این ظروف برای نگهداری آب در یخچال خودداری کنند.
5- بطریهای پلاستیکی آب را در فریزر برای انجماد قرار ندهید، چون این کار باعث آزادسازی سم دیوکسین از ظروف پلاستیکی میشود.
6- غذاهای فوری (Fast Food) و سوپها باید از ظرف یک بار مصرف تخلیه و در ظرف دیگری گرم شوند.
7- چایساز و ظروف همزن پلاستیکی به دلیل ماهیت پلاستیکی که دارند، در اثر مجاورت با گرما، مواد مصنوعی پلاستیکیشان وارد آب یا مواد غذایی شده و آن را سرطانزا میکند.
8- بعضی غذاهای آماده و بستهبندی به شکلی هستند که بعد از گرم شدن در ماکروویو مورد استفاده قرار میگیرند، این نوع غذاها را نباید بعد از یکبار گرم کردن مجدداً در ماکروویو قرار داد چون گرمای شدید موجب انتقال مولکولهای پلیمری به غذا میشود و ممکن است برای سلامت مضر باشند.
نباید غذاهای خود را در ظروف پلاستیکی در ماکروویو گرم کنید، این موضوع به خصوص در مورد غذاهای حاوی روغن و چربی اهمیت مییابد. ترکیب «چربی و حرارت بالا و پلاستیک» باعث آزادسازی دیوکسین به داخل غذا میشود.
9- از ورقههای پلاستیکی برای پوشش غذا در موقع گرم کردن آن در ماکروویو خودداری کنید زیرا به راحتی مواد شیمیایی موجود آن به داخل غذا راهیافته و سبب آلوده شدن غذا میشود.
10- در موقع خرید مواد خوراکی سعی کنید از کیسههای پلاستیکی استفاده نکنید. بطریهای پلاستیکی آب را در فریزر برای انجماد قرار ندهید، چون این کار باعث آزادسازی سم دیوکسین از ظروف پلاستیکی میشود
11- بطریهای شیر و آب و پستانکهای نوزادان که از پلاستیک درست شدهاند میتواند در مسمومیت کودکان نقش داشته باشد.
12-در موقع شستن ظروف پلاستیکی به هیچ عنوان نباید از وسیله یا مواد شیمیایی برنده و قوی استفاده کرد، زیرا اگر سطح داخلی یا خارجی این دسته از ظروف آسیب ببینند و خراش پیدا کنند، غیرقابل استفاده خواهد شد، چون موجب ترشح مواد شیمیایی درون بدنه پلاستیک به خارج خواهد شد.
.
منابع:
.http://tandiis.ir