سفره، میان خانواده‌های ایرانی یکی از ملزومات پرمصرفی است که چون روزانه و به دفعات استفاده می‌شود باید به بهداشت آن رسیدگی شود.پس باهم به بررسی انواع آن و چگونگی رعایت بهداشت آن و انتخاب بهترین نوع آن که برای سلامت ما مضر نباشد می‌پردازیم:
.
• انواع سفره
⇠ پارچه‌ای
⇠ پلاستیکی
⇠ انواع نایلونی یکبار مصرف
انواع پلاستیکی آن به دلیل قابلیت تمیز شدن سریع با دستمال مرطوب و نم پس ندادن و عدم جذب رطوبت و آلودگی از کف زمین در اولویت قرار دارد که البته باید هنگام خرید، استفاده و نگهداری از آن نکاتی را رعایت کرد.
.
• راهنمای خرید و انتخاب سفره مناسب
⇠ سفره هایی خریداری نمایید که بتوانید پشت و روی آنها را تشخیص دهید و بتوانید راحت از سطح رویی آن استفاده نمایید.
⇠ از نوع پشت کرک دار و پارچه ای خریداری نکنید زیرا آلودگی‌های محیط را به خود جذب می‌کنند.
⇠ از انواع پلاستیکی آن خریداری نمایید زیرا سفره‌های حصیری و پارچه ای سخت تمیز می‌شوند ولی پلاستیکی به راحتی تمیز می‌شوند.
⇠ در هنگام خرید به تعدادی اعضای خانواده یا نفرات مورد نظر خود توجه نمایید.
⇠ انواع پلاستیکی آن در طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی تولید می‌شوند که می‌توانید بنا به سلیقه‌ی خود سفره‌ی مناسبی انتخاب نمایید.
.
• نکاتی که در رابطه با بهداشت سفره غذاخوری باید به آن توجه کنید:
⇠ برای حمل و نگهداری نان هنگامی که نان داغ است داخل نوع پارچه ای آن بگذارید و از پلاستیگی اجتناب کنید.
⇠ برای تمیز کردن آن از دستمال نم دار یا حوله نخی استفاده نمایید.
⇠ در صورتیکه غذا روی سفر بریزد حتما آن را با آب گرم و مواد شوینده شستشو دهید و زیر نور خورشید قرار دهید تا خشک شود.
⇠ در هنگام جمع کردن سفره، دو سر آن را روی هم قرار دهید و به هیچ وجه نباید قسمت زیر آن را که روی زمین بوده را با سطح داخلی آن در تماس قرار دهید.
⇠ باقی مانده نان را از داخل آن بردارید، باقی مانده‌ی نان در سفره باعث ایجاد کپک زدگی می‌شود.
.
• نکات مهم برای خرید و استفاده از سفره قلمکار
به تاریخچه قلمکاری اشاره کردم اما در روزگار ما نخ و پارچه ابریشم طبیعی و نیز پنبه، گران و کمیاب‌تر از گذشته شده است و امروزه بیشتر روی پارچه کرباس و متقال ایرانی و حتی چلوار و کتان خارجی قلمکاری می‌شود. همچنین دیگر خبری از تولید قواره‌ای پارچه قلمکاری شده نیست و معمولاً در اندازه‌های سفره و رومیزی و سجاده و به شکل دایره یا چهارگوش قلمکاری می‌شود که همین هم غنیمت است.
البته استارتاپ‌های وجود دارند که می‌خواهند سنت و هنر قلمکاری را احیا کند یا تولیدکنندگانی هستند که روی پارچه صد در صد پنبه‌ای با قلم یا قالب سنتی نقش و رنگ می‌زنند و این جای امیدواری است اما برای خرید سفره قلمکاری شده علاوه بر قیمت خوب است به مواردی دقت و توجه شود:
⇠ جنس سفره قلمکاری شده باید نخی و از پنبه یا ابریشم باشد؛ زیرا در این صورت رنگ به خوبی روی پارچه می‌نشیند و نقش‌ها بدون نقص ایجاد می‌شوند و رنگ‌ها نیز پخش نمی‌شوند.
⇠ از رنگ‌های طبیعی استفاده شده باشد. رنگ طبیعی ماندگاری و زیبایی خاص و متفاوتی دارد و در کنار رنگ‌‌آمیزی درست و دقیق، به سفره قلمکاری ارزش و بها می‌دهد.
⇠ با توجه به دو مورد قبل، رنگ‌های سفره قلمکاری ثبات خواهد داشت و می‌توان آنها راشست اما در شستن این نوع پارچه‌ها دقت کنید که دمای آب کمتر از سی درجه باشد.
⇠ پارچه قلمکاری شده تنوع رنگ داشته باشد که نشان‌دهنده خلاقیت هنری خالق اثر است و از نظر روان‌شناسی و زیباشناسی نیز انسان را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین به ترکیب رنگ‌های سرد و گرم توجه کنید.
⇠ خوب است بدانید که در روش سنتی قلمکاری، از رنگ‌های طبیعی «قرمز، آبی، سبز و زرد» و ترکیب با رنگ سیاه، تنوع رنگی ایجاد می‌شد. همچنین در روش استفاده از قالب، رنگ‌ها با کتیرا و روغن (مانند گلیسیرین یا کرچک یا کنجد) مخلوط می‌گردید.
⇠ به خاطر همین پس از پایان یافتن قلمکاری، چون قالب‌ها با این مواد آغشته بودند، پارچه‌های قلمکاری شده را پس از خشک شدن به روش مشخصی می‌شستند.
⇠ نکته دیگر این که در روش سنتی، مرحله شستن پارچه قبل از قلمکاری نیز وجود داشت که به آن «آبخور کردن» می‌گفتند. برای مثال، پارچه‌ها را قبل از قلمکاری پنج روز در آب رودخانه می‌خواباندند و تکانش نمی‌دادند. سپس با روش مخصوصی خشک می‌کردند.
.
منابع:
.https://basalam.com
.https://tanuor.ir
مجله لوازم خانگی و دکوری
