قیطان یا قیطون رشتهای باریک است که از ابریشم میبافند. به دوخت و اتصال نوعی نخ ضخیم به نام قیطان بر روی پارچه که معمولا نیز طرحی را مینمایاند قیطان دوزی میگویند. برای تنوع آن از قیطانهای الوان استفاده میشود که این کار در مناطق خاصی بیشتر رواج دارند ولی در بعضی از مناطق رنگ قیطان و پارچه یکنواخت میباشند.
قیطان دارای انواع گوناگونی نظیر: نازک، ضخیم، ساده، تابیده، شکافدار، روکشدار، قلابدار یا تزئینی و. .. میباشد. قیطاندوزی هم اکنون در بیشتر نواحی استانهای خراسان، مازندران، سیستان و بلوچستان، تهران و آذربایجان شرقی رواج دارد.
قیطان دوزی در روزگار گذشته کاملاً رونق داشته و به ویژه در تهیه جهیزیه عروس از آن استفاده کاملی میشده است و زنان هنرمند و دختران دم بخت با ابریشمهای رنگارنگ در تزیین حاشیههای بقچه، تاقچهپوش، جای نماز، سوزنی، وریپوش و مانند آنها بهره میگرفتند. و یراقهای پهن و باریک نیز که از رشتههای (گلابتون) تهیه میگردید و به عنوان حاشیه یا مغزی در جلو شلوارزنانه، یل، کمرچین، سلیته و هدبند انها به کار میرفت و نیز دور تا دور لباسهای مردانه و زنانه به گونه جالبی قیطاندوزی میشد و به ویژه دور یقه، آستین، کمر و جلوی سینه سردارها، قباها،لبادههای جوانان که با این گونه قیطانها و نوارها تزیین مییافت شکل زیبا و جالبی پیدا میکرد و امروه این هنر بر روی لباس کاربرد کمتری دارد.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنیهای هنر
