پرداختن به این موضوع که چاپ افست چیست و چه کاربرد‌هایی دارد مبحثی بسیار طولانی و زمان‌بر است. از آنجایی که زمان شما ارزشمند‌ترین دارایی شماست و شما نیز برای ما محترم و ارزشمند هستید، در این مقاله به صورت مختصر و مفید به توضیح نکات ضروری چاپ افست می‌پردازیم .
در بیان کلی افست یک سیستم چاپ است که امروزه به طور بسیار گسترده برای چاپ انواع بروشور، کاتالوگ، پوستر، کارت ویزیت فرم‌های عمومی و خلاصه هر چیزی که قرار است بر روی کاغذ و با تیراژ و کیفیت بالا چاپ شود مورد استفاده قرار می‌گیرد .
طراحی نخستین مرحله شروع به کار در هر پروژه چاپی است و بعد از آن نوبت به کامپیوتر و اجرا در آن می‌رسد. بعد از این مرحله کار برای لیتوگرافی ارسال می‌شود.
در چاپ افست از سیستم رنگی CMYK ) Cyan , Magenta , Yellow , blacK ) استفاده می‌کنند و رنگ‌ها به صورت جدا گانه بر روی کاغذ چاپ می‌شوند. دستگاه‌های چاپ افست با توجه به مدل و قیمت آن‌ها بین 1 تا 5 ستون رنگ دارند. در زیر تصویر شماتیک یک دستگاه چاپ افست با 4 ستون رنگ نمایش داده شده که به دستگاه 4 رنگ هم‌زمان معروف هستند .
دستگاه ایمج ستر شبیه به چاپگر است با این تفاوت تغذیه آن به جای کاغذ فیلم است.
فیلم‌های هر رنگ به صورت مجزا در دستگاهی به نام قید کپی قرار می‌گیرد و پس از عمل نوردهی نقش فیلم بر روی زینک می‌افتد به دنبال آن ظهور زینک انجام می‌شود بدین ترتیب چهار زینک تهیه می‌شود. در سیستم‌های پیشرفته‌تر کپی زینک حذف شده است و با به کار گیری دستگاهی به نام پلیت ستر Plate Setter از فایل طرح مورد نظر مستقیما زینک یا پلیت تهیه می‌شود.
گاهی اوقات زینک‌ها را به زینک سوزانی می‌فرستند تا با سوزاندن زینک‌ها تیراژ آن بالا رود. زینک‌ها به طور معمول تا تیراژ 50000 عدد را به خوبی چاپ می‌کنند. بنابراین زینک‌ها از لیتو گرافی به چاپ خانه فرستاده می‌شوند. در این مرحله زینک هر رنگ به برج مربوط به آن رنگ در ماشین چاپ وصل می‌شود و در هر برج مرکب مورد نظر ریخته می‌شود. کاغذ از یک طرف وارد ماشین چاپ شده و پس از عبور از هر برج نقشهای مربوط به رنگ آن برج را با همان رنگ به خود می‌گیرد.
ماشین چاپ به طور کلی از غلطکهای متعدد تشکیل شده است که مرکب را یکنواخت کرده و نهایتا به زینک می‌رساند. زینک ابتدا به وسیله غلطکی مرطوب می‌شود و در واقع قسمتهایی که نقش ندارند مرطوب شده و قسمتهای نقش دار رطوبت نمی‌گیرد. مرکب توسط غلطک دیگری بر روی زینک مالیده می‌شود و چون مرکب چرب است روی قسمتهای مرطوب که نقش ندارد نمی نشیند. به دنبال آن نقش از روی زینک به روی لاستیک چاپ می‌افتد و بعد از آن به کاغذ منتقل می‌شود.
اگر بخواهیم ماشین چاپ افست را با توجه به ابعاد دسته بندی کنیم می‌توان گفت:
حداکثر 35×50 و حداقل 25×35 که با نام دستگاه GTO معروف است.
حداکثر 52×72 و حداقل 33×72 که با نام دستگاه یک و نیم ورقی و یا دو ورقی معروف است.
حد اکثر 60 × 90 که به دستگاه سه و نیم ورقی معروف است.
حداکثر 100× 70 که به دستگاه چهارو نیم ورقی معروف است.
که به نسبت ابعاد بالا زینک‌های تولیدی نیز ابعاد متفاوتی دارد که طراحان با توجه به ابعاد طراحی و یا تیراژ چاپ طراحی خود را بر مبنای چاپ یکی از دستگاه‌های بالا قرار می‌دهند.
ذکر این نکته ضروری است که این ابعاد، ابعاد معمول هستند و اصطلاحا نرمال برای چاپ. و دستگاههایی خارج از این ابعاد هم موجو د است.
نکته دیگری که باید یاد آور شوم ابعاد کاغذ‌هایی است که به صورت معمول استفاد ه می‌شوند که در دو ابعاد 100×70 و 60×90 هستند و تمام ابعادی که در بالا گفته شد مشتقاتی از این دو ابعاد هستند که در تعیین قیمت یک کار چاپی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.
مراحل انجام کار :
1 – طراحی :
اولین بخش در هر نوع سیستم چاپی طراحی می‌باشد. طراحی بر خلاف مفهمومی که در جامعه ما فراگیر شده است کاری بسیار حساس و تخصصی است. شاید یک فرد مسلط به برنامه‌های گرافیکی مانند فتوشاپ بتواند با سر هم کردن چند تصویر یک کار طراحی را خلق کند. اما مسلماً نمی‌تواند یک طراحی آماده چاپ خوب و با کیفیت را خلق کند. زیرا از تجربه و تخصص که مهم‌ترین قسمتهای بخش طراحی هستند بی‌بهره است. مهندسین طراح مجموعه طراحی طرحان در کنار شما هستند تا خلاقانه‌ترین و تخصصی‌ترین طراحی‌ها را برای شما انجام دهند .
2 – لیتو گرافی :
در این مرحله پروژه طراحی شده به لیتوگرافی برده می‌شود و با استفاده از دستگاه ایمیج ستر( Image Setter ) از طراحی خروجی (فیلم) گرفته می‌شود. در کار‌های چهار رنگ چهار فیلم به صورت جداگانه برای هر رنگ تهیه می‌شود .
پس از تهیهٔ فیلم از فایل‌ها، فیلم‌های هر رنگ به صورت مجزا در دستگاهی به نام قید کپی قرار می‌گیرد و پس از نوردهی نقش فیلم بر روی زینک می‌افتد. بدین ترتیب چهار زینک از هر رنگ تهیه می‌شود .
3 – چاپ :
همان گونه که گفته شد ماشین چاپ با توجه به مدل آن از غلطکهای متعدد تشکیل شده که مرکب را یکنواخت کرده و نهایتاً به زینک می‌رساند. زینک ابتدا به‌وسیله غلطکی مرطوب می‌شود( غلطک آب )، مرکب توسط غلطک دیگری بر روی زینک مالیده می‌شود. به دنبال آن نقش از روی زینک به روی لاستیک چاپ می‌افتد و بعد از آن به کاغذ منتقل می‌گردد .
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
