برای اکثر ما رانندهها پیش آمده که در جاده، در حال رانندگی و زمزمه موزیک محبوبمان با شنیدن صدایی مهیب جا خورده و مثل کیانا ریوز در فیلم متریکس، شروع به جاخالی دادن در مقابل گلولههای هیوگو وی وینگ میکنیم.
البته نه متریکسی وجود دارد و نه گلوله ای؛ مقصر سنگ کوچکی است که به خاطر سرعت بالا چنین لحظه پر تنشی را ایجاد کرده و سپس فرد را از عکس العملی که قبل تر از خود نشان داده خجالت زده میکند. در مرحله بعد ترک ایجاد شده روی شیشه جلوست که توجه را جلب و دیدگان را اشک آلود میکند.
اما قبل از هر چیز بهتر است کمی با ساختار شیشههای اتومبیلها آشنا شویم. سالهاست در ساخت شیشه جلو خودروها از شیشههای لمینیتی استفاده میشود.
در فرایند لمینیت دو یا چند لایه شیشه، بین لایههای پلیمری، یا فیلم پلاستیکی از جنس PVB، قرار گرفته و این ترکیب تحت فشار و حرارت به صورت دائمی یکپارچه و همگن می گردند. این شیشهها در اثر وارد شدن ضربه میشکنند اما یکپارچگی خود را حفظ کرده و فرو نمی ریزند.
شیشههای لمینیتی اولین بار در خلال جنگ جهانی اول برای ساخت ماسک ضد گاز بکار رفتند و بعد، بین سالهای 1919 تا 1929، توسط کمپانی فورد در صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار گرفت.
شیشه هایی که در قسمتهای کناری و عقب خودرو استفاده میشوند از نوع Toughened یا Tempered بوده که پس از فرم دهی تا دمای 700 تا 600 درجه سانتیگراد داغ و بعد از آن به سرعت سرد می شوند که در این حالت استحکام شیشه به شدت بالا میرود.
آسیبهای وارده به شیشه جلو به دو نوع پریدگی و ترک تقسیم میشوند. پریدگی اصولاً اثر دقیقی از محل برخورد سنگ بوده که گرد یا ستاره مانند است. ترک هم که احتمالا نیازی به توضیح ندارد. ترکها و پریدگیها در برخی مواقع قابل تعمیراند.
ترک و پریدگیها شاید چندان جدی به نظر نرسند اما با گذر زمان افزایش یافته، دید جلو را تحت تاثیر قرار داده و سطح ایمنی خودرو را پایین میآورند.
تحویل نگرفتن این ترکها و بیتوجهی به آنها گزینه ای وسوسه کننده برای حفظ وقت و سرمایه به نظر میرسد؛ اما باید بدانید ترکهای بزرگ تر اصلاً شوخی بردار نیستند و هر انتخابی جز رسیدگی و رفع شان به ضرر خودتان خواهد بود.
عوامل بسیاری بر رشد ترکها تاثیر گذارند؛ تابش نور خورشید باعث میشود لایههای شیشه با سرعت متفاوتی منبسط و منقبض میشوند که در نهایت منجر به بزرگ شدن ترک میشود.
از طرف دیگر بافت شیشه آسیب دیده بسیار حساس است و در اثر ضربات و حتی فشار باد وارده در هنگام رانندگی، صدمات وارده گسترش مییابند.
استفاده از کولر یا بخاری در خودرو هم موجب ایجاد اختلاف بین دما اتاق خودرو و هوای بیرون شده و در اثر انقباض و انبساط، ترکها گسترش مییابند.
دو راهکار اصلی در مواجه با صدمات ایجاد شده روی شیشه جلو وجود دارد؛ پر کردن ترک در صورت جزئی بودن آن یا تعویض کامل شیشه جلو، که قاعدتاً دومی پرهزینه تر است.
دقیقاً شبیه تفاوت بین صدمات جدی بدنه خودرو که تعمیر آن هزینه بر است و ساییدگی رنگ بدنه که با قلم گیری به سادگی برطرف میشود. البته شیشه خودرو نقش بسیار پررنگتری از رنگ بدنه در تامین امنیت سرنشینان ایفا میکند.
چند فاکتور مهم و اساسی در تعیین سرنوشت شیشه آسیب دیده دخیل هستند که به بررسی شان خواهیم پرداخت:
اندازه
تکنولوژی و روشهای ترمیم شیشههای جلو به سرعت در حال تکامل و پیشرفت هستند اما همچنان توان و ظرفیت ترمیم شیشه بین تعمیرگاهها متفاوت است.
در مجموع پریدگی هایی به قطر 2.4 سانتی متر و ترک هایی به طول 7.68 سانتی متر به راحتی قابل ترمیم اند.
در راهنمای استاندارد تعمیر شیشههای لمینیت خودروها یا به اختصار ROLAGS، رنج اندازههای قابل تعمیر با توجه به نوع آسیب وارده ذکر شده که بیشترین حد آن برای پریدگی هایی با قطر 7.5 سانتی متر و ترک هایی با طول 35 سانتی متر است. این اندازهها با توجه به مکان آسیب دیده و توانایی تعمیرکار و دستگاههای مورد استفاده متغیر هستند.
عمق
میزان عمق نفوذ ترک در شیشه رابطه مستقیمی با اندازه آن دارد. شیشه جلوی خودروها اغلب از ساختاری سه لایه بر خوردار است؛ به این شکل که یک لایه میانی از جنس پلاستیک در بین دو لایه داخلی و بیرونی از جنس شیشه قرار دارد.
اگر پریدگی یا ترک از لایه بیرونی عبور کرده و تا لایه داخلی نفوذ کند ترمیم آن غیر ممکن خواهد شد.
محل شکستگی
امکان ترمیم آسیب و شکستگی وارده به شیشه جلو،وابستگی زیادی به محل آن دارد. اگر شکستگیها تا لبههای کناری و اطراف شیشه جلو ادامه پیدا کنند، احتمال این که یکپارچگی ساختار شیشه تحت تاثیر قرار گرفته باشد به شدت بالا میرود و از مقاومت آن کاسته میشود و ترمیم آن صلاح نخواهد بود.
شیشه جلو خودرو در سوانح رانندگی مانند واژگونی، وظیفه تامین حدوداً 60 درصد استحکام ساختمان اتومبیل را بر عهده دارد؛ بنابراین در صورت نیاز لازم است تا نسبت به تعویض آن اقدام شود. پر کردن پریدگیهای ایجاد شده در لبهها هم بسیار دشوار است؛ پس قید ترمیم شان را بزنید.
قسمتی از شیشه جلو که در راستای دید راننده قرار دارد یا به عبارتی دیگر مسیری که توسط برف پاک کن سمت راننده طی میشود؛ جز نقاطی است که انجام پروسه ترمیم شکستگی در آن ممکن نیست.
اکثراً ترمیم آسیبهای وارده به شیشه جلو با برجای ماندن آثاری همراه است که در صورت قرار گرفتن در محدوده دید راننده، میتوانند تصاویر نادرستی از سطح جاده منتقل کرده و وی را به اشتباه وا دارند.
در آخر از آسیبهای وارده به قسمت بینایی سنسورهایی از قبیل سنسور باران، سیستم هشدار تعویض خطوط، سیستم ترمز اتوماتیک و سیستمهای کمکی خودران میتوان نام برد که غیرقابل تعمیرند.
این سنسورها به دیدی شفاف از محیط اطراف خودرو نیاز دارند و حتی بالاترین سطح تعمیرات هم میتواند سبب بروز ایراداتی در کارکردشان منجر شود.
چه موقعی بهترین کار، تعویض شیشه است؟
وقتی پای امنیت در میان باشد. بسیاری بر این باورند که رانندگی با خودرویی که در شیشه اش ترک بوجود آمده موردی ندارد، ولی برعکس؛ شیشه جلوی آسیب دیده میتواند کاملاً خطر آفرین باشد چرا که نقشی که شیشهها در استحکام خودرو ایفا میکنند بسیار حیاتی است.
در برخورد از روبرو نقش شیشه جلو در تامین استحکام کابین برابر با 45 درصد بوده که این رقم در هنگام واژگونی خودرو به 60 درصد افزایش مییابد.
حصول اطمینان از یکپارچگی شیشه خودرو امری حیاتی شمرده میشود و ترمیم و تعویض آن باید به دست افراد کاربلد و حرفه ای صورت بگیرد.
فرآیند ترمیم شیشه خودرو به این صورت است که ابتدا به وسیله مته مسیر ترک مسدود و از پیشرفت آن جلوگیری میشود.
سپس با استفاده از دستگاهی مخصوص قسمت ترک خورده تا حد امکان باز و توسط مواد رزینی پر میشود.
در آخر با اشعه UV این مواد سفت و یک دست شده و محل ترک و پریدگی پر میشود. این پروسه بین 30 تا 40 دقیقه زمان میبرد.
ترمیم هر سانتی متر ترک شیشه حدود 7 هزار تومان هزینه در بر دارد که فارق از نوع مدل و برند خودرو بوده و حداقل بر روی کاغذ برای پیکان یا ب ام و یکسان است.
تعویض شیشه اما پیچیده تر است. ابتدا برای جلوگیری از آسیب دیدن بدنه خودرو تمهیداتی تدارک میشود، سپس متخصصین شیشه جلو را جدا کرده و چسب و نگهدارندههای قبلی را پاکسازی میکنند. در مرحله بعد فریم توسط آستری آماده میشود تا بتواند به خوبی پذیرای چسب جدید باشد.
در آخر شیشه جلو در فریم قرار گرفته و به خوبی جاسازی میشود.بهتر است 60 دقیقه خودرو حرکت نکرده به شیشه و چسب زمان داده شود تا به خوبی محکم شوند. اگر شیشه خودرو شما هم دچار ترک و آسیب دیدگی شده بیکار ننشینید؛ چرا که امنیت شما و سرنشینان خودرویتان از هرچیزی مهم تر است.
.
منابع:
.https://www.khodrotak.com
.https://digiato.com