تابلوی سرخ رنگ مملو از سیاه مشق علی شیرازی ، لحظات تماشایی جالبی از خوشنویسی حروف و کلمات دارد که به نقاشی سورئال تنه میزند.
ایران آرت : اثری از علی شیرازی هنرمند شناخته شده خط و نقاشی خط خاورمیانه را بررسی و تحلیل میکنیم که تابلوی سرخ رنگ مملو از سیاه مشق است و لحظات تماشایی جالبی از خوشنویسی حروف و کلمات دارد که به نقاشی سورئال تنه میزند.
اتفاقن در کنار خوشنویسی کلاسیک ، یکی دیگر از سری کارهای پرطرفدار علی شیرازی در بازار هنر خاورمیانه این سبک آثار اوست که همین اثر آپریل تا می2013 در دبی در RiRA ری را گالری در DIFC به نمایش درآمد و فروخته شد.
یک:
وقتی با این اثر بسیار بزرگ 250×180 با آن رنگ برانگیزنده روبرو میشوید ابتدا ۱۲ چشم در حرف “هـ” میبینید که گویی زل زدهاند به شما.
علاوه بر این شش “هـ” زیبا و کشیده، دو تنه کشیده شده حرف “س” سیاه جلوه گری میکند که به کمپوزسیون اثر قدرت میبخشد.
اما بیدرنگ نگاه تان به بارانی از حروف و کلمات خوش فرم و رقصان دوخته میشود که درهم تنیده و زیبا گویی از سیاهی و تاریکی به درآمده و روی صحنه به پایکوبی مشغول اند؛ اینها سیاه مشق هستند.
دو:
سیاه مشق یکی از جذاب ترین جلوههای خط نستعلیق فارسی ست که کسی نمی داند پدید آورنده آن کیست، چه بسا اتفاقی شکل گرفته باشد ؛ سیاه مشق آزادانه ترین شکل نستعلیق است که مشق و تمرین همه خوشنویسان برای گرم کردن دست و آغاز نوشتن خط به شمار میآید.
سیاه مشقها چند مولفه مهم دارند:
بدیهی ست شاید هر کلمه را در نستعلیق بشود ده جور مختلف نوشت، اینکه خطاط کدام شکل حرف و کلمه را انتخاب کند، زیباترین وجه تصویری آن را برگزیند، تطبیق این انتخاب با کلمات قبلی و بعدی و البته سیمای ترکیب بندی پایانی همان نکات ظریف تر از موی است که وجه تمایز خوشنویسان میشود. خوشنویسان برجسته از آزادی عمل سیاه مشق بهرهها بردهاند و خطوطی آفریدهاند گویی با حروف و کلمات معاشقه کردهاند …
از همین منظر سیاه مشقهای استاد علی شیرازی شهرتی بین المللی دارد و این سری از آثار او اتفاقن با استقبال حراجهای بین المللی و مجموعه داران خاورمیانه روبرو است.
علی شیرازی چندین سال پیش در گفتگوی در این باره گفته بود: ” سالهای سال با سیاه مشق سنتی زیسته ام و صدها و صدها سیاه مشق نوشته ام که در نمایشگاهها و کتابها ارائه شدهاند و همیشه از این بیوقفه نوشتن لذت سرشار برده ام. در عین حال با ورود به عرصه نقاشی خط دلم میخواست مواجه نوتری با سیاه مشق ارائه کنم که هم حرف نویی زند ، هم فرم متفاوت تری پیش چشم مخاطب بگذارد و هم اصول بنیادین خوشنویسی سنتی را رعایت کند؛ برای خودم هم تطبیق دادن این دو امر مدرن و کلاسیک یک چالش جدی بود. “
سه:
می گویند در نقاشی خط اولویت بر کنش نقاشانه است و خط و تمام ابعاد خوشنویسی باید به خدمت تصویر درآید گویی یک المان تصویری ست. در این اثر علی شیرازی همه این مقتضیات کاملا هویداست.
چهار:
رنگ و تعادل خیره کننده قرمز و سیاه یکی از مهم ترین شاخصههای این اثر علی شیرازی ست؛ او فقط با این دو رنگ این اثر را خلق کرده و مخاطب بنا به احساس لحظه ای یا تجربه زیسته خویش میتواند تعبیر کند در این اثر سیاهی پیش رونده است یا جشن و شادی قرمز؟
رویکرد خلاقانه هنرمند در سیاه کردن درون چشمهای پنج “هـ” خیلی ظریف به تعادل رنگی اثر کمک شایان توجهی کرده است…
اما سیاه، یکی از رنگهای ثابت علی شیرازی ست و او از این رنگ مینمال و همیشه مد به مثابه ” Black is beautiful ” در جهت برجسته سازی دنیای تصویری خود بهرههای جالبی برده است.
پنج:
کسانی که به عربی یا فارسی تسلط دارند ممکن است بتوانند برخی کلمات و حروف این سیاه مشقها را بخوانند اما به یقین از جمله و دریافت معنی خبری نیست چون در سایه نقش حروف با اثری انتزاعی یا سورئال روبرو هستند.
شش:
اثار متعددی از استاد علی شیرازی در گنجینههای فاخر خاورمیانه و آسیا نگهداری میشود از جمله: موزه هنرهای اسلامی مالزی ، کلکسیون محمد المر در امارات، مرکز فرهنگی سلطان العویس دبی، مجموعه حسن بن علی آل ثانی قطر، موزه هنر شارجه ، موزه دوحه، مجموعه انور قرقاش دبی، کلکسیون جمعه الماجد دبی … گنجینه موزه بانک پاسارگاد، موزه قرآن،موزه امام علی و …
نقاشی خطهای علی شیرازی مانند خوشنویسیهای کلاسیک او در بازار هنر خاورمیانه با اقبال شایان توجه روبروست و غیر از رکورد 60 هزاری دلاری در کریستیز 2012 و همین فروش اخیر در نوزدهمین حراج تهران به قیمت یک میلیارد و 870 میلیون تومان (33400 دلار)، فروشهای موفق جالب توجهی در بونامز لندن و دیگر حراجیها داشت که در سایتهای معتبری مانند Art Price میتوان نمونه هایی از أن را دید: