تنظیم قرارداد (مبایعه‌ نامه)

​اولین گام در انجام یک معامله نوشتن قرارداد بین خریدار و فروشنده است که هر طرف قرارداد موظف هستند تا نسبت به‌موارد توافق شده تعهد داشته باشند. توجه داشته باشید که تمام جزئیات خودرو مانند مدل، رنگ، وسایل موجود در خودرو، تک یا دوگانه سوز بودن آن و… باید در قولنامه ذکر شود.

علاوه‌بر تعهدات طرفین، در قولنامه باید نحوه پرداخت هزینه از سوی خریدار، زمان تحویل خودرو، بیمه و کارت سوخت از سوی فروشنده، زمان و نحوه تعویض پلاک، نحوه پرداخت عوارض و مالیات، جرائم و دریافت تائیدیه عدم خلافی خودرو و همچنین توافقات برای زمان حضور در دفترخانه تعیین شود.

.

مراکز تعویض پلاک خودرو

بهترین روش برای انتقال مالکیت خودرو این است که طرفین قرارداد پیش از حضور در دفتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک حضور یافته و با ارائه مستندات اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای خریدار کنند. مدارکی که در این مراکز ارائه می‌شود عبارتند از:

  • مدارک شناسائی فروشنده و خریدار
  • برگ سبز خودرو
  • بنچاق به‌نام فروشنده (بنچاق قطعی منقول) و برگ کمپانی
  • معاینه فنی
  • ارائه مدارک مربوط به احراز آدرس و محل سکونت خریدار (نظیر سند منزل یا اجاره‌نامه با کد رهگیری و قبوض برق و تلفن)

در زمینه تعویض پلاک توجه به موارد زیر ضروری است:

  • درصورتی‌که یکی از طرفین معامله یا هر دو آن‌ها قادر به حضور همزمان در مراکز تعویض پلاک نباشند، می‌توانند در دفترخانه، نسبت به تنظیم وکالت‌نامه جهت تعویض پلاک اقدام کنند.
  • درصورت استفاده از وکالت تعویض پلاک، خریدار با استفاده از وکالتی که از فروشنده گرفته‌است به مرکز تعویض پلاک مراجعه می‌کند (بدون نیاز به حضور فروشنده). پس از تعویض پلاک، خریدار باید به‌منظور تنظیم سند قطعی خودرو همراه فروشنده به دفترخانه مراجعه کند.

نکته حقوقی

با توجه به امتیازات منفی که در قوانین جدید برای صاحب پلاک خودرو در نظر گرفته می‌شود، توصیه می‌کنیم که درصورت استفاده از وکالت‌نامه، فروشنده مهلت تعویض پلاک را در وکالت‌نامه درج کند و همچنین درصورت امکان از اعطای حق توکیل به خریدار، خودداری شود. اگرچه وکالت‌نامه از نظر اعتبار دارای محدودیت‌هایی است، اما توصیه می‌شود تا حتی‌المقدور از خریدوفروش وکالتی خودداری کنید. علاوه‌بر این درصورت استفاده از وکالت‌نامه سعی کنید هر چه سریع‌تر نسبت به قطعی کردن مورد وکالت اقدام شود.

.

دفاتر اسناد رسمی‌

طبق قانون، پس از تعویض پلاک خودرو طرفین معامله باید با حضور در دفاتر اسناد رسمی نسبت به تنظیم سند قطعی خودرو اقدام کنند. مدارک موردنیاز جهت تنظیم سند عبارتند از:

  • برگ سبز جدید (شناسنامه خودرو) و تائیدیه نقل و انتقال خودرو (صادره در مراکز تعویض پلاک)
  • بنچاق قبلی یا برگ کمپانی (به‌نام فروشنده)
  • اصل مدارک شناسائی فروشنده و خریدار
  • بیمه‌نامه شخص ثالث و کارت سوخت
  • برگ مفاصا حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری (تا پایان سال قبل، برای سواری‌ها و وانت‌های دوکابین)

.

نکات حقوقی

توجه کنید که دفاتر اسناد رسمی تکلیفی در زمینه استعلام مالیات مشاغل و عدم خلافی خودرو ندارند؛ بنابراین فروشنده باید پیش از مراجعه به دفتر اسناد نسبت به دریافت این موارد و ارائه آن‌ها به خریدار اقدام کند.

هزینه‌های تنظیم سند خودرو با توجه به نوع خودرو متغیر است، اما براساس یک جدول مالیاتی در سراسر کشور یکسان است. طبق عرف موجود در کشور، پرداخت سهم دولت به‌عهده فروشنده و پرداخت حق دفترخانه برعهده دو طرف معامله است؛ مگر این؛که فروشنده و خریدار توافقی غیر از این داشته باشند.