در خصوص خواص و مزاج بالنگ (اُترُج) در طب سنتی آمده است که :
- مزاج آن سرد و تر است.
- دارای دو نوع است که نوع کوچک آن را ترنج و نوع بزرگ آن را بالنگ می‌گویند.
- طبیعت پوست زرد، برگ و شکوفه آن، گرم و خشک است.
- شحم آن یعنی گوشت آن که زیر پوست زرد آن است و شیرین مزه است – سرد و تر است.
- مغز ترش آن سرد و خشک است.
- سبب تصفیه خون میشود. بویژه صفرای زائد بدن را که موجب حالت تهوع و قی است را برطرف می‌کند.
- تسکین حدت صفرا، جلوگیری از غلیان صفرا، تسکین تشنگی، رفع اسهال صفراوی و رفع زردی از خواص ضد صفرای بالنگ است.
- ترش آن برای خفقان گرم و تقویت کبد و معده و تسکین حرارت درون مفید است.
- پوست زرد آن برای تقویت قلب و مغز و کبد سرد و معده و احشای داخل شکم مفید است.
- برای تحلیل بادها و نفخ و کمک به هضم غذا بسیار منفعت دارد. برای این منظور مربای عسلی پوست بالنگ مناسبترین روش مصرف آن است. البته در خوردن مربای آن اسراف نباید شود زیرا هضم آن مشکل میشود.
- دم کرده پوست زرد خشک شده اُترُج، مسکن قی صفراوی و جویدن آن خوش بو کننده دهان است.
- اگر پوست و گوشت سفید خشک شده آن را درلابه لای لباس‌ها بگذارند مانع بید زدن می‌شوند.
- آب قسمت مغز ترش مزه بالنگ اگر با غذا خورده شود برای مالیخولیا حاصل سودا نافع است و چون ترشی آن برای اشخاص سوداوی مضر است باید با شکر و قند شیرین شود و سپس خورده شود.
- بالنگ پادزهر سموم حیوانی است.
- ضماد پخته تمام میوه بالنگ در سرکه برای درد مفاصل و نقرس و ورم‌های مختلفه نافع است.
- بالنگ حاوی مقادیر زیادی سیترونلال است که یک ترکیب آرامش دهنده بوده و در درمان بیماران مبتلا به افسردگی و بیماری‌های روانی کاربرد دارد.
.
خواص و مزاج روغن بالنگ
- روغن بالنگ از نظر طبعیت گرم وخشک است
- مالیدن آن برای رفع بی‌حسی،فلجی، لقوه، رعشه و در مفاصل، سیاتیک،امراض سرد عصبی و درد کلیه، مثانه و خوشبویی عرق نافع است.
- روغن شکوفه آن نیز همین اثر را دارد و روغن برگ آن قویتر است.
.
عوارض مصرف زیاد بالنگ
- مصرف فراوان بالنگ برای جگر و مغز گرم مزاجان مناسب نیست و باید با مصلحش خورده شود که همان عسل و بنفشه است.
- در برخی افراد، موجب بروز حساسیت، خارش، کهیر و درماتیت میشود.
.
مصلح بالنگ چیست؟
عسل، بنفشه، شربت خشخاش و یا شربت انجیر مصلح و بهبود دهنده خواص و مزاج بالنگ (اُترُج) هستند.
.
بازنشر از: طبایع/tabaye.ir
مجله عطاری و طب سنتی
