واکسیناسیون کودکان

نکات مهم درباره واکسیناسیون کودک

در این مطلب از راهنمای واکسیناسیون کودک متوجه میشوید که ایمن سازی کودک با واکسن برای سلامت او حیاتی است اما این کار ممکن است برای شما و فرزندتان استرس‌زا باشد. خوشبختانه راه‌های ساده‌ای برای حمایت از کودک، قبل، حین و بعد از واکسیناسیون وجود دارد.

.

• قبل از تزریق واکسن

⇠ کودک را در آغوش بگیرید.

⇠ کمک کنید کودک واکسن را چیز خوبی ببیند. هرگز کودک را با آمپول تهدید نکنید و نگویید « اگر کار بد انجام بدی میبرم بهت آمپول میزنم.» به جای آن به کودک یادآوری کنید که واکسن می‌تواند او را سالم نگهدارد.

⇠ جدول واکسیناسیون کودک را همراه‌تان داشته باشید تا اطلاعات جدید را در آن وارد کنید.

•    یک بسته اسباب بازی یا عروسک و یک پتو که معمولا فرزندتان همراه دارد را با خود ببرید.

• راه‌های تسکین کودک

⇠ قنداق کردن

⇠ تماس پوست با پوست

⇠ دادن یک نوشیدنی شیرین مانند آبمیوه (اگر کودک بالای 6 ماه دارد)

⇠ تغذیه با شیر مادر

⇠ مسئول تزریق ممکن است محل تزریق را بی‌حس کند تا کودک درد کمتری را تحمل کند.

.

• در مطب پزشک

قبل از تزریق از پزشک درباره داروهایی غیر از آسپرین که بتواند درد کودک را کاهش دهد، سوال کنید چون بعد از تزریق معلوم نیست که فرزند شما مجال این کار را به شما بدهد یا نه.

.

• روش‌‌های آسان کردن تزریق

⇠ پرت کردن حواس کودک با نوازش، آواز خواندن، صحبت کردن و ..

⇠ لبخند بزنید و با کودک تماس چشمی داشته باشید. اجازه دهید کودک احساس کند همه چیز خوب است.

⇠ کودک را با اسباب بازی یا کتاب یا پتوی مورد علاقه‌اش آرام کنید.

⇠ کودک را محکم نگهدارید.

.

• بعد از تزریق

گاهی اوقات کودکان واکنش‌های خفیفی به واکسن‌ دارند که معمولا شامل درد در محل تزریق، بثورات جلدی یا تب و … است. این واکنش‌ها اغلب طبیعی است و خیلی زود از بین می‌رود. باید توجهتان را در این روزها بیشتر کنید و علاوه بر کمک گرفتن از تجویزهای پزشک برای تسکین درد از درمان‌های خانگی مانند استفاده از پارچه خیس و خنک و حمام با اسفنج کمک بگیرید.

.

• نکات مهم در مورد انواع واکسن

⇠ اگر در تزریق واکسن تاخیر داشتید می‌توان همزمان با سه گانه دوم دوز اول، همزمان با سه گانه سوم دوز دوم، همزمان با سرخک دوز سوم، واکسن هپاتیت ب را تجویز کرد.

⇠ اگر کودک در بدو تولد نوبت اول واکسن هپاتیت را دریافت نکند باید نوبت اول آن را همراه سه گانه اول، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخک دریافت کند.

⇠ تزریق همزمان واکسن سرخک و ب ث ژ هیچ  اشکالی نداشته و فقط باید در دو محل جداگانه انجام شود.

⇠ در صورتی که واکسن دوم سرخک در 15 ماهگی تلقیح نشده باشد باید در اولین فرصت این کار انجام شود.

⇠ بهترین سن برای تلقیح ب ث ژ بلافاصله بعد از به دنیا آمدن است.

⇠ تغذیه با هر نوع شیر از جمله شیر مادر با خوراندن واکسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لزومی به ندادن شیر قبل یا بعد از ایمن سازی نخواهد بود، همچنین استفراغ مختصر پس از خوراندن قطره فلج اطفال مسئله مهمی نبوده، نیازی به تجدید واکسن نیست.

⇠ فاصله بین نوبت سوم واکسن سه گانه و یادآوری سه گانه نباید کمتر از 6 ماه باشد.

.

ایمن‌سازی کودکان

تا به‌ حال براساس دستور پزشک، کودکتان را برای تزریق واکسن به مراکز بهداشتی برده‌اید اما خوب است چند نکته را درباره ایمن‌سازی کودکان بدانید…

1- برنامه ایمن‌سازی کودکان نارس و یا کم‌ وزن نیز دقیقا مطابق جدول ایمن‌سازی عادی است و تجویز به موقع واکسن‌ها به این کودکان نیز اکیدا توصیه می‌شود.

2- شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمن‌سازی نخواهد بود.

3- سوء‌تغذیه نه تنها مانعی برای ایمن‌سازی نیست بلکه ایمن‌سازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه، اکیدا توصیه می‌شود.

4- برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و درصورت عدم سابقه ایمن‌سازی باید مطابق برنامه عمل شود.

5- در اختلالات ایمنی، چه اولیه و چه اکتسابی مثل لوسمی (سرطان خون) و… واکسن‌های ویروسی زنده و واکسن ب‌.ث.ژ منع استعمال دارند.

6- در مورد واکسن‌های چند نوبتی مثل فلج اطفال، سه گانه و هپاتیت در صورتی که به هر علت ایمن‌سازی طبق فواصل تعیین شده انجام نشده باشد، لزومی به از سرگرفتن واکسیناسیون نبوده و با احتساب واکسیناسیون قبلی، برنامه ایمن‌سازی طبق جدول مربوطه ادامه داده می‌شود.

7- اگر در تزریق واکسن سه‌گانه (دیفتری ،کزاز، سیاه یرفه )به کودک، تب بالای 40 درجه (درجه مقعدی) و یا تشنج عارض شود، در نوبت‌های بعدی باید از واکسن دوگانه(دیفتری و کزاز) استفاده شود. همچنین اگر به علتی در سن زیر هفت سال واکسن دوگانه به جای سه‌گانه مصرف شود، لازم است جمعا سه نوبت تکرار شود و سه‌گانه اولی به جای یک نوبت محسوب خواهد شد.

8- تزریق واکسن سه‌گانه در کودکانی که دچار ضایعات مغزی پیشرونده ‌باشند ممنوع و باید از واکسن دوگانه استفاده شود.

9- فاصله بین نوبت سوم واکسن سه‌گانه و یادآوری سه‌گانه نباید از شش ماه کمتر باشد.

10- پس از پایان شش سالگی تلقیح واکسن سه‌گانه مجاز نیست و در صورت لزوم باید به جای آن از واکسن دوگانه ویژه بزرگسالان استفاده نموده است.

11- در صورتی که واکسن‌های زنده ویروسی به طور هم‌زمان مورد استفاده قرار نگیرد، باید بین آنها حداقل یک ماه فاصله باشد.

12- باید حتی‌المقدور از تزریق گاماگلوبولین به اطفال خودداری شود مگر در مواردی که پزشک جایز بداند. در این صورت فاصله تجویز واکسن‌های ویروسی زنده ضعیف شده (به جز تب زرد و پولیوی خوراکی poliovirus یا فلج اطفال )، با گاماگلوبولین و فرآورده‌های خونی باید لااقل سه ماه باشد.

13- چناچه تا دو هفته بعد از تلقیح واکسن‌های زنده ویروسی (به جز تب زرد و پولیو خوراکی) به هر علت گاماگلوبولین و فرآورده‌های خونی تزریق شود پس از سه ماه واکسن باید تکرار شود.

14- به علت ریشه‌کنی آبله در جهان، تلقیح این واکسن به هیچ وجه لازم نمی‌باشد.

15- واکسن فلج اطفال تزریقی در افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی می‌باشند باید مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده تلقیح گردد.

16- تغذیه با هر نوع شیر از جمله شیر مادر با خوراندن واکسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لزومی به ندادن شیر قبل یا بعد از ایمن‌سازی نخواهد بود. همچنین استفراغ مختصر پس از خوراندن قطره فلج اطفال مساله مهمی نبوده، نیازی به تجدید واکسن نمی‌باشد.

17- واکسن فلج باید هرچه زودتر پس از تولد و در نوزادانی که در زایشگاه به دنیا آمده‌اند هنگام خروج از زایشگاه تجویز شود. در صورتی که به هر دلیل تجویز واکسن در روزهای اول مقدور نباشد، در اولین فرصت ممکن باید واکسن را تجویز نمود و محدودیت زمانی خاصی بین نوبت صفر و اول وجود ندارد.

18- سابقه حساسیت به تخم مرغ مانع ایمن‌سازی علیه سرخک نیست.

19- تزریق هم‌زمان واکسن سرخک و ب ث ژ هیچ‌گونه اشکالی نداشته و باید در دو محل جداگانه انجام گردد.

20- چنانچه واکسن دوم سرخک در سن 15 ماهگی به هر علتی تلقیح نشده باشد، باید در اولین فرصت ممکن تلقیح شود.

21- بهترین سن برای تلقیح ب.ث.ژ بدو تولد می‌باشد.

22- در صورتی که کودکی در بدو تولد نوبت اول واکسن هپاتیت خود را دریافت نکرده باشد، باید نوبت اول آن را همراه سه گانه اول، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخک دریافت نماید.

23- در صورت تاخیر شیرخواران تا سه ماهگی می‌توان هم‌زمان با سه‌گانه دوم دوز اول، هم‌زمان با سه‌گانه سوم دوز دوم، هم‌زمان با سرخک دوز سوم، واکسن هپاتیت B را تجویز نمود (به هر صورت فواصل تزریق واکسن‌های هپاتیت نباید کمتر از یک ماه باشد)

24- واکسیناسیون هپاتیت B هیچ‌گونه موارد منع تلقیح ندارد حتی اگر فرد HBsAg مثبت یا HBsAb مثبت باشد.

25- در صورتی که نوزاد از مادر HBsAg مثبت به دنیا آمده باشد باید تزریق هم‌زمان ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت B با واکسن هپاتیت B در دو عضله جداگانه در اسرع وقت و ترجیحا در ظرف 12 ساعت پس از تولد انجام گیرد. در صورت عدم دسترسی به ایمونوگلوبولین اختصاصی، تزریق واکسن هپاتیت B به تنهایی نیز در ساعات اولیه پس از تولد حدود 75 درصد تا 95 در صد ایمنی ایجاد می‌کند.

26- در صورتی که هر یک از زوجین HBsAg مثبت باشد، زوج دیگر و فرزندان ساکن در منزل آنها باید علیه بیماری هپاتیت B واکسینه شوند.

27- در افراد مبتلا به هموفیلی واکسن هپاتیت زیر جلدی تزریق گردد.

28- در کودکان دارای نقص سیستم ایمنی، کودکان تحت درمان با داروهای پایین‌آورنده قدرت دفاعی بدن نظیر کورتیکواستروییدها و یا تحت درمان با اشعه و مبتلایان به لوسمی، لنفوم و سرطان‌های ژنرالیزه استفاده از واکسن پولیو زنده خوراکی قدغن می‌باشد و به جای آن از واکسن کشته تزریقی باید استفاده شود.

.
منابع:

.https://www.beytoote.com
.https://seemorgh.com