موارد ایمنی برای جلوگیری از سوختگی در کودکان یعنی با نهایت دقت تمامی وسایل آتش زا را از اطراف کودکمان دور کنیم چرا که علاوه بر به خطر انداختن جان خودش میتواند جان کلیه افراد خانواده را نیز به خطر تندازد . متاسفانه از آنجا که بسیاری از خانوادهها نیز هنگام استفاده از کتری، سماور یا طبخ غذا نکات حفاظتی را رعایت نمی کنند و نسبت به اهمیت آن از نظر حفظ ایمنی کودکان بیتوجهند، سوختگی با مایعات داغ 70 درصد سوختگی اطفال را در کشور تشکیل میدهد.
لوازم داغ مانند اتو و ماهیتابه را در دسترس کودکان قرار ندهید. ما بزرگ ترها باید کاملا حواسمان به لوازم داغ منزل مانند اتو یا ماهیتابه باشد. یکی ازبهترین روشهای ایمن سازی خانه برای کودک این است که، برای کابینت و کشوها منزل از قفل کابینت مخصوص کودکان استفاده کنید .
از موارد ایمنی برای جلوگیری از سوختگی در کودکان آن است که قابلمه آب جوش یا غذا را باید روی شعله عقبی چراغ گاز آشپزخانه قرار داده ، بطوریکه دستگیره آن در سمت عقب واقع شود. زیرا در غیر اینصورت، کودک به سهولت میتواند دستگیره قابلمه را در دست گیرد و آن را بکشد. با این عمل ، محتویات قابلمه به سر و رویش ریخته و موجب سوختگی او خواهد شد. هرگاه خواستید روغن را در تابه روی اجاق خوراک پزی داغ کنید ، مانع نزدیک شدن کودک به چراغ خوراک پزی شوید. زیرا احتمال دارد ترشحات روغن داغ به سر و روی کودک ریخته و موجب سوختگی گردد .
موارد ایمنی برای جلوگیری از سوختگی در کودکان
در اینجا به برخی اقدامات لازم بهمنظور کاهش خطر سوختگی اشاره میکنیم:
– برای ایمنی کودکان تمام پریزهای برق را با سرپوش بپوشانید.
– تمام مواد قابل اشتعال و سمی را از دسترس کودک دور نگه دارید.
– از لباس خواب پیشگیرنده شعله استفاده کنید.
– مطمئن شوید سیمهای برق آسیبی نمیزنند و بیخطر هستند.
– وقتی از اتو، اتوی مو و اتوی فر مو کنار کودکان استفاده میکنید حتما مراقب باشید.
– از هشداردهندههای دود در اتاق خوابها یا سایر نقاط خانه استفاده کنید؛ اگر 10سال از کارکرد آنها گذشته حتما تعویضشان کنید.
– در خانه سیگار نکشید و از آتشبازی در خانه خودداری کنید.
– سعی کنید ترموستات آبگرمکنتان روی 49درجه بوده یا آن را روی درجه کم متوسط تنظیم کنید.
– آب حمام را پیش از آنکه بگذارید کودک به آن وارد شود حتما با آرنج تان چک کنید و همیشه زمانی که از وان یا دوش استفاده میکنید اول و آخر کار آب سرد را باز کنید.
– موقع پختو پز، دستگیره قابلمه را به طرف داخل قرار دهید نه در جلوی خود گاز که کودکان نتوانند به آن دست بزنند یا خرابش کنند. برای پیشگیری از هرنوع صدمهای اجازه ندهید کودکان در آشپزخانه از واکر استفاده کنند.
– از رومیزی یا زیربشقابیهای بزرگ استفاده نکنید چراکه کودک بهراحتی میتواند آن را بکشد.
– برای ایمنی کودکان هنگام پختو پز، نوشیدن یا خوردن چیزهای داغ کودکتان را بغل نکنید.
– بطریهای شیر بچه را در داخل مایکروفر گرم نکنید جلوی شومینه یا اجاق، رادیاتور و سایر منابع گرمایی از حفاظ استفاده کنید
– برای پیشگیری از سوزشهای ناشی از نور خورشید از کرمهای ضدآفتاب استفاده کنید و هنگام کار یا بازی با فلز داغ یا اسباببازیهای پلاستیکی خیلی مراقب باشید.
– ترکیبات فلزی یا وینیل موجود در صندلی ماشینها و کالسکهها میتواند به کودکان آسیب وارد کند، بنابراین سعی کنید آنها را درمعرض تماس با نور خورشید قرارندهید.
.
انواع سوختگی و درمان آن
برخی سوختگیها مستلزم اقدام سریع، بسته به منبع سوختگی هستند. سوختگیهای الکتریکی و شیمیایی معمولا خیلی جدی و حاد هستند. برای سوختگیهایی که به خاطر شعله رخ میدهد، باید سعی کنید سریعا شعله را خاموش کنید. در این مواقع باید سعی کنید کودک را روی زمین بگذارید و او را بچرخانید. بعد او را در پتو یا ژاکتی بپیچید و لباس سوخته یا جواهرات سوخته را از تن او جدا کنید.
بلافاصله به اورژانس زنگ بزنید تا اقدامات لازم را برای سوختگیهای درجه دو یا سه انجام دهند. زمانی که علت سوختگی، الکتریکی یا شیمیایی باشد، سایر اقدامات لازم باید حتما انجام شود. باید مطمئن شوید که اگر علت سوختگی کودک جریان الکتریسیته است، دیگر درمعرض منبع آن قرار نداشته باشد تا خطر انتقال شوک به فرد دیگری ازبین برود.
اگر علت سوختگی یک منبع شیمیایی باشد، باید پنج دقیقه منطقه موردنظر را با آب بشویید یا در حمام آن را تمیز کرده یا با شیلنگ آب در حیاط این کار را انجام دهید. ترجیحا سعی کنید لباس کودک را تا زمان شستوشو از تنش درآورید. توصیه میشود شست و شو را به مدت 10 الی 20دقیقه پیش از استفاده از باندهای استریل یا انجام مراقبتهای ویژه ادامه دهید.
.
شایعترین سوختگیها
البته روند مراقبت و درمان تمام سوختگیها با هم یکسان نیستند. در اینجا به سه نوع از سوختگیها و درمان آنها اشاره میکنیم.
سوختگی درجه اول
این نوع سوختگیها تنها در بیرونیترین لایه پوست رخ داده و علائمی همچون قرمزی پوست، درد و تورم خفیف بههمراه دارد. این نوع سوختگی باعث ایجاد زخم یا تاول نشده و خشک است. علائم آن اغلب ظرف 3 تا 6روز ازبین میرود و فرد در یک تا دو روز اول متوجه میشود که پوست در حال لایه انداختن است. درد ناشی از سوختگیهای درجه اول معمولا سریع از بین میرود و تقریبا 24 تا 48ساعت طول میکشد.
اگرچه ممکن است نیاز نباشد اما میتوان منطقه موردنظر را با پانسمان چسبناک یا گاز به مدت 24ساعت بست؛ البته اگر اندازه آن کوچکتر از یک سکه باشد. برای پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، هرگز از کره، روغن، پودر یا هر نوع روش درمانی جز این روشها استفاده نکنید.
سوختگی درجه دوم
این نوع سوختگیها که به آنها سوختگی با ضخامت نسبی میگویند کمی گستردهتر از سوختگیهای درجه یک بوده چراکه بر لایه بیرونی پوست (یعنی اپیدرم) و بخشی از لایه زیرین آن (یعنی میان پوست) تاثیر میگذارد. این سوختگیها باعث ایجاد تاول، دردهای شدید، قرمزی و تورم میشود. زخمها و تاولهای آن باز شده و باعث میشود سوختگی رنگی بین صورتی و قرمز با ظاهری مرطوب پیدا کند. سوختگی درجه دوم ممکن است ظاهری سفید یا بدون رنگ هم داشته باشد.
از آنجایی که این سوختگیها نسبت به سوختگیهای درجه اول کمی بزرگتر هستند، زمان درمان علائم و بهبود آن هم متفاوت بوده و اغلب بالای سه هفته است. مانند انواع سوختگیهای دیگر، درمان این نوع سوختگی هم باتوجه به علت، مکان و شدت سوختگی و نیز سن کودک، سطح سلامتو سابقه پزشکی او، آستانه تحمل نسبت به درمان و ویژگیهای فردی میتواند با هم فرق داشته باشد. سوختگیهای درجه دوم به مراقبتهای سریع پزشکی و درمان نیاز دارند. کودک باید سعی کند در حالت دراز کشیده بماند و منطقهای را که سوخته بالا نگه دارد.
جواهرات و لباسهایی که در نزدیکی سوختگی است باید از او جدا شود، تاولها و زخمها باید دست نخورده باقی بمانند و منطقه موردنظر باید بین 3 تا 5دقیقه در تماس با آب سرد باشد. مانند سوختگی درجه اول، برای پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، از کره، گریس یا هر نوع خوددرمانی استفاده نکنید. اقدامات پزشکی شامل استفاده از پمادهای آنتیبیوتیک، داروهای حاوی آنتیبیوتیک، عوض کردن لباس و تمیز کردن منطقه موردنظر را به متخصص این کار بسپارید.
سوختگی درجه سوم
این سوختگیها که آن را بهنام سوختگیهایی با ضخامت کامل هم میشناسند روی اپیدرم بیرونی و کل میان پوست و لایه سطحی پوست تاثیر میگذارد. در شرایطی که علائم سوختگی با ضخامت کامل با هم فرق دارد، اکثرا باعث میشود که پوست خشک، سفت، سیاه، سفید یا زرد شده و با تورم و عدم درد بهخاطر آسیب عصبهای ناحیه موردنظر همراه باشد.
در این سوختگی، کودک باید دراز بکشد و ناحیه سوختگی موردنظر را بالا نگه دارد. جواهرآلات و لباسهای سوخته را باید از تن او جدا کرده، تاولها و زخمها دستنخورده بماند در این شرایط فورا با پزشک تماس بگیرید یا اورژانس را خبر کنید.
مانند سوختگیهای درجه اول، بهمنظور پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، از کره، گریس، پودر یا هر نوع درمان به طور حتم پرهیز کنید مانند انواع سوختگیهای دیگر، درمان این نوع سوختگی هم باتوجه به علت، مکان و شدت سوختگی و نیز سن کودک، سطح سلامت او و سابقه پزشکی، آستانه تحمل نسبت به درمان و ویژگیهای فردی میتواند با هم فرق داشته باشد.
این درمان میتواند شامل تمیز کردن منطقه موردنظر، تزریق مایعات درون سیاهرگی، آنتیبیوتیک (خوراکی یا تزریقی)، کرمهای موضعی آنتیبیوتیک، مکملهای غذایی، پروتئینهای غذایی، پیوند پوست، جراحی بازسازی و اگر لازم شد تزریق واکسن کزاز و ماندن در محیط گرم و مرطوب باشد که همگی آن باید با نظر متخصص و در محیط کلینیک یا بیمارستان صورت گیرد.
.
اقدامات اولیه در برخورد با سوختگی کودکان
1- اولین و مهمترین اقدام دور کردن کودک از منبع گرما است.
2- اگر قسمتی از بدن کودک آتش گرفته است، با استفاده از پتو ، ملحفه یا بدن خود ، کودک را بپوشانید ، با چرخاندن کودک روی زمین ، شعلهها فروکش میکنند.
3- در صورت سوختن کودک با مواد شیمایی ، قبل از درآوردن لباسها پنج تا بیست دقیقه محل سوختگی را با آب سرد بشویید . شستشو با آب سرد موجب میشود تا سایر اعضا بدن کودک در معرض خطر قرار نگیرند. در صورت پودری بودن مواد شیمیایی ، پیش از شستن محل سوختگی ابتدا آن را از روی پوست پاک کنید.
4- در صورت سوختگی با برق ، ابتدا جریان برق را قطع کنید . اگر نمیتوانید این کار را انجام دهید، با استفاده از یک شیء غیر فلزی مانند قاشق چوبی، طناب یا یک کتاب قطور، کودک را از برق جدا کنید. هرگز از دستان بدون محافظ خود برای این کار استفاده نکنید زیرا خود شما نیز در معرض خطر برق گرفتگی قرار خواهید گرفت.
اگر روزی کودک در کنار اتو یا ماهیتابهی داغ، دنبال چیزی بود و دستش سوخت، مهمترین اقدامات هنگام سوختگی کودک آن است که سریع انگشتش را در کاسهی آب سرد بگذارید ،این کار باعث تسکین سوزش سوختگی دست بچه میشود. روی زخمش به خصوص زخم انگشت، پماد بمالید تا سوزشش کم شود.
.
کاهش درد سوختگی در کودک
متخصصان توصیه میکنند موثرترین روش برای کاهش درد کودک در موارد مختلف، همچنین پس از بروز سوختگیهای سطحی ،استفاده از شربت و شیاف استامینوفن یا ترکیبات آنتی هیستامین است.
همچنین میتوان از پماد ویتامین آ + د ، پماد زینک اکساید یا وازلین برای کاهش درد محل سوختگی استفاده کرد. قبل از استعمال هر گونه دارویی ، ابتدا باید پزشک سطحی بودن سوختگی و امکان درمان در منزل را تایید کند.
.
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کنیم
– سوختگی درجه دو یا درجه سه
– سوختگی با آنش، جریان برق یا مواد شیمیایی
– سوختگی روی صورت، پوست سر، دست ها، سطح مفاصل یا ناحیه تناسلی
– قرمز شدید یا لایه لایه شدن سطح پوست و مشاهده تورم و چرک در محل آسیب دیده
– در سوختگیها بزرگ تر از 5 تا 7سانتی متر یا زمانی که 10درصد بدن را پوشانده باشد.در این موارد نباید از کمپرسهای داغ یا یخ استفاده کنید ، اما میتوان از پارچه یا حولههای نرم و تمیز برای پوشاندن ناحیه سوخته موردنظر استفاده کرد .
.
منابع :
.https://zarafeyejadooyi.com