نقاشی بسیار ظریف و ریز بویژه نقاشی پرتره که بتوان در دست جای داد و یا به عنوان یک شیء تزئینی یا زیورآلات استفاده کرد. این اصطلاح برای نسخ تذهیبی و نیز پرتره به کار میرفت و مأخوذ از واژه لاتین minium است.
آذین سرواژهی قرمز رنگی که با نقوش مینیاتوری (miniator) تزئین میشود. از سده هفدهم میلادی این اصطلاح به دلیل یک خطای لفظی برای همه نوع تصویرسازی نسخ خطی به کار برده شد؛ زیرا این واژه با واژه minute به معنی کوچک هم خانواده است. اما آنچه امروزه مینیاتور خوانده میشود، در سدههای میانه (قرون وسطا) با واژه historia بیان میشد. در دورهی الیزابت نیز آثار پرتره و نقاشیهای هیلیارد و دیگران «تذهیبکاری» یا «نقاشی کوچک» خوانده میشد. این نقاشیها بر روی پوست گوساله یا گاهی بر عاج یا مقوا انجام میگرفت و در سدههای هفدهم و هجدهم نقاشی مینیاتور به روش میناکاری رایج و فراگیر شد. نقاشی مینیاتور پرتره از ادغام سنتهای تذهیبکاری سدههای میانه و مدالسازی دورهی رنسانس ابداع شد که از اوائل سدهی شانزدهم تا میانهی سدهی نوزدهم که ظهور عکاسی عملاً موجب افول نقاشی شد شکوفا بود.
گاه از این واژه به غلط برای توصیف آثار نگارگری سنتی ایرانی استفاده میشود.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕