تخصص/مهارت:
طراح و نقاش، معمار، مجسمه ساز و تندیسگر
معرفی/ بیوگرافی:
هوشنگ سیحون (به انگلیسی: Hooshang Seyhoun) هنرمند ایرانی، متولد 31 اَمرداد 1299 در تهران – درگذشته 5 خرداد 1393 در ونکوور کانادا بود.
معمار، طراح، نقاش و تندیسساز سرشناس و نامدار اهل ایران بود. وی استاد معماری و رئیس پیشین دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود.
آقای سیحون، طراح بنای یادبودی آرامگاه بوعلیسینا و طراح آرامگاههای خیام، نادرشاه افشار، فردوسی و کمالالملک بودهاست.
او به «مرد بناهای ماندگار» شناخته میشود و برنده جایزه بیتا در سال 2012 بودهاست.
سیحون در خانوادهای آشنا با موسیقی به دنیا آمد. پدربزرگ مادری او میرزا عبدالله فراهانی از پیشگامان موسیقی سنتی و معروف به پدر موسیقی سنتی ایرانی بود. مادر وی، مولود خانم، از نوازندگان تار و سهتار و نیز دایی او احمد عبادی استاد بزرگ سهتار بود. پدر او «ضیاءالله سیحون» از شاگردان تار میرزا عبدالله فراهانی بود. عموی مادرش آقا حسینقلی از برجستگان موسیقی سنتی ایران و پدر علی اکبر شهنازی بود. با وجود علاقه پدر و مادر او به موسیقی، آنها هیچگاه وی را برای آموختن موسیقی تحت فشار نگذاشتند. طراحیهای کلاف خط وی برای ادای احترام به خانواده سیحون هستند.
او پس از پایان تحصیل معماری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال 1323، به دعوت آندره گدار (رئیس اداره باستانشناسی وقت ایران) برای ادامه تحصیل راهی پاریس شد و در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس (بوزار) طی حدود 3 سال زیر آموزش اوتلو زاوارونی به تکمیل دانش معماری خود پرداخت و در سال 1949 به درجه دکترای هنر رسید. او پس از بازگشت به ایران تا پیش از انقلاب ایران به عنوان دانشیار دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران مشغول به کار شد و بین سالهای 1341 تا 1347 ریاست دورهای این دانشکده را برعهده گرفت. از فعالیتهای او در این دوره تأسیس سه رشته شهرسازی، هنرهای نمایشی (مانند تئاتر) و موسیقی بود. او همچنین سعی در تربیت دانشجویان به فرهنگ و تاریخ ایران با تشویق و بردن آنها به نقاط مختلف ایران میکرد.
سیحون در طول سالهای فعالیت خود عضو شورای ملی باستانشناسی، شورای عالی شهرسازی، شورای مرکزی تمام دانشگاههای ایران و کمیته بینالمللی ایکوموس (Icomos، وابسته به یونسکو پیش از انقلاب ) بوده و به مدت 15 سال مسئولیت بازسازی بناهای تاریخی ایران را برعهده داشتهاست.
وی بیش از دو دهه در ونکوور کانادا زندگی کرد. او همچنین شهروند افتخاری فرانسه نیز بود.
او در اویل دهه 1330 با یکی از دانشجویان خود به نام معصومه نوشین (معصومه سیحون) ازدواج کرد. معصومه نوشین نقاش و صاحب گالری سیحون در تهران بود. این زوج پس از 23 سال از یکدگر جدا شدند. این زوج دارای دو فزرند به نامهای مریم و نادر هستند.
معماری
هوشنگ سیحون در سن 23 سالگی نخستین اثر معماری خود بنای یادبود آرامگاه ابن سینا را طراحی کرد. از میان دیگر پروژههای طراحی و ساخته شده وی میتوان به آرامگاه بزرگانی چون خیام، کمالالملک، ابن سینا، نادرشاه افشار و دهها آرامگاه دیگر اشاره کرد.
وی همچنین طراح بنای «موزه توس» در سال 1347 و همچنین ساختمان مرکزی بانک سپه در میدان توپخانه تهران، مجتمع آموزشی فرح، ساختمانهای سازمان نقشهبرداری کشور، کارخانه نخریسی کوروس اخوان، کارخانه آرد مرشدی، مجتمع آموزشی یاغچی آباد، سینما آسیا، سینما سانترال (سینما مرکزی)، کارخانه کانادا درای (زمزم کنونی) در تهران و اهواز، کارخانه یخسازی کورس اخوان و حدود 150 پروژه مسکونی خصوصی را بر عهده داشتهاست.
دیدگاه سیحون در معماری
او در سبک معماری خود بیش از هر چیز منطق را در نظر میگرفت. زیرا عقیده داشت هیچگاه هیچ چیز نباید بی منطق در معماری به کار برود. حتی کوچکترین خط و کمترین نقطه باید دلیل و معنی مخصوص به خود داشته باشند. او به تناسب اجزای طراحی و سادگی آن اهمیت زیادی میداد. زیرا حجمها و تناسبات وقتی زیبا نباشند عوامل تزئینی، تأثیری در زیبایی آن نخواهند داشت. طراحیهای سیحون از کاربری تبعیت میکردند.
او از طرحهای بیمعنی و بیمغز بیزار بود و عقیده داشت که حقیقت باید بیپرده در معماری خودنمایی کند. حتی اگر زننده باشد. زیرا حقیقت همیشه زیبایی و لطف مخصوص به خود را خواهد داشت.
دربارهٔ معماری اسلامی
سیحون معتقد است اصطلاح معماری اسلامی اصطلاحی نادرست است و در واقع آنچه به نام معماری اسلامی شناخته میشود، همان معماری و فنون معماری دورهٔ ساسانیان ایران است.
بازسازی بناهای تاریخی
آرامگاه فردوسی
طرح نخستین آرامگاه فردوسی توسط کریم طاهرزاده بهزاد (از اعضای انجمن آثار و مفاخر فرهنگی) ارائه شده بود که در سال 1313 خورشیدی به بهرهبرداری رسید. اما به علت ناآشنایی سازندگان به فنون آزمایش خاک، محاسبه نکردن دقیق و بی اطلاعی از وضعیت آبهای زیرزمینی ناحیه طوس، ساختمان از همان نخستین سالها، شروع به نشست کرد. هوشنگ سیحون در سال 1343 با حفظ طرح نخستین و الحاقات جدید، بنایی جدید را ساخت که طرح آن ارائه شده بود.
آرامگاه ابن سینا
در سال 1324 طی برگزاری یک مسابقه معماری برای آرامگاه ابن سینا، با نظر مساعد آندره گدار و محسن فروغی، طرح هوشنگ سیحون به عنوان بهترین طرح مسابقه برگزیده شد. این طرح در سال 1326 به تصویب نهایی رسید. اما چون در آن زمان سیحون برای تکمیل تحصیلات خود، در پاریس به سر میبرد در خرداد سال 1327 خورشیدی، طرح نهایی را (که در اصل پایاننامه او در پاریس بود) به انجمن آثار ملی فرستاد.
در اَمرداد ماه سال 1335 انجمن آثار ملی در نامهای به سیحون نوشت که وضع بنای موجود آرامگاه خیام متناسب با شخصیت علمی و هنری خیام نیست و انجمن آثار ملی در نظر دارد در این مورد اقداماتی به عمل آورد. از سیحون خواسته شد، طرح و نقشه بس جدیدی متناسب با شخصیت خیام طراحی کند. سیحون و حسین جودت (ناظر انجمن آثار ملی)، پس از بازدید از مکان، در نامهای به انجمن آثار ملی پیشنهاد جابجایی محل آرامگاه را دادند.
طرح پیش نهادی او در سال 1337 به دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران فرستاده شد. محسن فروغی رئیس دانشکده هنرهای زیبا در نامهای به انجمن آثار ملی، طرح پیشنهادی سیحون را تأیید کرد.
سیحون در کنار معماری، به نقاشی از مناظر و روستاهای ایران میپرداخت و نمایشگاههایی از آثار خود را، در ایران و در خارج از ایران برپا کردهاست. آثار وی در نمایشگاهی در مؤسسه فناوری ماساچوست در سال 1972 در کنار آثار هنرمندانی چون پابلو پیکاسو و سالوادور دالی به نمایش درآمد. در این نمایشگاه تابلویی از «کلافهای خطی» را به نمایش گذاشت که در آن از خطوط موازی و پر پیچ و تابی استفاده کرده بود که یکدیگر را قطع نمیکردند.
دانشگاههایی مثل مؤسسه فناوری ماساچوست، هاروارد، واشینگتن و برکلی مجموعهای از نقاشیهای او را گردآوری کرده و نگهداری میکنند.
پس از انقلاب
پس از انقلاب همه عکسها و مدارک و آثار هنری که او در خانه خود داشته به تاراج رفتند و خود او نیز به مدت یک سال ممنوعالخروج بود.
درگذشت
وی در ساعت چهار و نیم صبح 26 مه 2014 در بیمارستان ونکوور بر اثر پاره شدن رگ آئورت در سن 93 سالگی درگذشت.
آیین خاکسپاری
پیکر وی در بعد از ظهر روز شنبه 7 ژوئن 2014، در تابوتی پوشیده در پرچم شیر و خورشید ایران و درفش کاویانی با مشتی از خاک ایران در آرامگاه موقتی در گورستان «فارست لان مموریال پارک» لس آنجلس به خاک سپرده شد. آیین بزرگداشت او همراه با پخش صدای آواز شهرام ناظری و همایون شجریان با حضور فرزندان و نوههایش، خواهر و بستگان نزدیک او، شاگردان، دوستان و دوستداران وی و ایرانیان علاقهمند برگزار شد.
وصیتنامه
سیحون در وصیتنامه خویش خواستهاست تا بنیادی به نام او توسط فرزندانش مریم و نادر سیحون برای نگهداری از کلیه آثار نقاشی و طراحی او تأسیس شود و در شرایط مناسب در نهایت همه این آثار به موزهای در ایران اهدا شوند.
• رویدادهای جاری:
📅 درحال حاضر رویدادی موجود نمیباشد
• کد QR:
📲 جهت دسترسی سریع و اشتراکگذاری آسان، این کد را با تلفنهای هوشمند اسکن نمائید
قابل توجه: این صفحه بصورت بازنشر شده است. درصورت لزوم به تغییر یا حذف، لطفاً درخواست خود را طبق «قوانین و مقررات پلتفرم لیلیت»، از طریق بخش «تماس با ما» اعلام نمائید، تا در اسرع وقت توسط بخش تحریریه موردبررسی و اقدام مقتضی قرارگیرد.