تخصص/مهارت:
طراحی و معماری،
معرفی/ بیوگرافی:
حسین بن محمد ملقب به لرزاده (به انگلیسی: Hosein Lorzade) هنرمند معمار معروف ایرانی، متولد 1285 تهران و درگذشته 24 شهریور 1383 تهران بود.
آقای حسین لرزاده طراح و مجری بنای آرامگاه فردوسی بود.
لرزاده در سن هفت سالگی به مکتبخانه «میرزا حسن» در نزدیکی چهارراه حاج رضا خیابان بلورسازی رفت. پدرش، محمد لرزاده، که از معماران دوره قاجار بود، او را به مدرسه‌ای در کوچه پشت گذر مهدیخان فرستاد که در آنجا هندسه و حساب و رسم فنی و نقاشی را در سطح عالی طی کند. پس از دوران ابتدایی، چند سالی به دبیرستان سلطانی واقع در پل امیربهادر فرستاده شد. از آنجا که این مدرسه، رشته فنی مورد علاقه‌اش را نداشت، مدرسه را ترک و به شعبه مجسمه‌سازی مدرسه «کمال الملک» فرستاده شد. پس از یکسال و نیم که قالبگیری و قالب‌سازی آموخت، به دلیل شبهه حرمت این شغل، او را نزد «سیدمحمد تقی نقاش‌باشی» که کار تابلوسازی می‌کرد، فرستادند. اما از طرف دیگر، پدرش او را به کارهای فنی و رشته‌های معماری نیز وا می‌داشت و در جلسات شبانه که معماران برای آموختن رموز معماری در خانه ایشان جمع بودند، لرزاده را نیز در کار آن‌ها شرکت می‌داد. او نیز نمونه‌ها را با گچ و مقوا اسکلت (اصطلاحی که قبلاً به آن ماکت‌سازی می‌گفتند) می‌کرد و به‌طور عملی معماری را فرا می‌گرفت.
پس از مرگ پدر در سال 1305، به دعوت «جعفرخان کاشانی» که مشغول ساختن عمارت سنگی تپه علیخان در سعدآباد بود به آنجا رفت و مشغول به کار نقاشی در یکی از اتاق‌های این عمارت شد. نخستین کار مستقل لرزاده را می‌توان سردر بانک شاهی (بانک تجارت فعلی) واقع در میدان توپخانه تهران دانست.
لرزاده در طول عمر هنری نزدیک به یک قرن خود، مساجد متعددی را طراحی و اجرا کرد که در رأس آن مسجد اعظم (قم) به دعوت مستقیم آیت‌الله بروجردی قرار دارد. همچنین بنابه مأموریتی که آیت‌الله بروجردی به وی محول کرد، مأمور تعمیر و پاره‌ای تغییرات در حرم حسین بن علی در کربلا شد که طی حکمی از طرف آیت‌الله شهرستانی تولیت وقت آن حرم در عراق به او لقب «معمار آستانه مقدسه حضرت اباعبدالله الحسین (ع)» دادند.
حسین لرزاده در روز سه شنبه 24 شهریور 1383 در سن 98 سالگی درگذشت. او را در مقبره خانوادگی‌اش که خود ساخته بود دفن کردند.
همکاران
از جمله همکاران لرزاده می‌توان به حاج حسن بنائی و حاج محمد معمار کاشانی و حاج محمد شعرباف، حاج حسن خواتین شیرازی و حاج حسین عشق آبادی اشاره کرد. در مسجد سپهسالار افراد دیگری نیز بوده‌اند که نام آن‌ها در لوحه جنب محراب گچ‌بری‌شده، آمده‌است. به عنوان مثال، کاشیکاری سر در جلوخان، کار اسدالله عموحسین و معرق کار حسین برهانی است. قسمت زنانه مسجد لرزاده و سردر، با کمک حاج حسن انگشت‌باف به انجام رسیده‌است.
در مقبره فردوسی نیز با هنرمندانی چون عمادالکتاب (خطاط کتیبه‌ها)،محمد قاسم باقرنژاد ، عباس و غلامعلی دهشیری و حسین حجارباشی همکاری داشته‌است. از همکاران لرزاده در گنبد کاخ مرمر می‌توان از احمد خاک‌نگار مقدم و حسین طاهرزاده بهزاد نام برد.
شاگردان استاد حسین لرزاده:
از شاگردان استاد لرزاده ، که در طول عمر پر برکت خود بسیاری را تعلیم و تعلم نمودند می توان به معمار بزرگ حاج عبدالرحیم شاملو و سید محمد بهشتی اشاره نمود.
از آثار معمار حاج عبدالرحیم شاملو می توان به برج‌های دوقلوی فرمان واقع در فرمانیه سال ساخت 1372 (جزو اولین برج‌های بلند تهران که بعد از انقلاب ساخته شده) و همین طور برج نگین واقع در سه راه کامرانیه (1375) اشاره کرد.
آثار
معماری
مقبره فردوسی که لرزاده هم طراحی و هم ساخت آن را بر عهده داشته. این مقبره نخست توسط آندره گدار پایه ریزی شده و تا پله دوم نیز اجرا گردیده بود. طرحی که وی در نظر گرفته بود هرمی چون اهرام مصر بوده‌است. این طرح مورد قبول ذکاءالملک فروغی رئیس انجمن آثار ملی قرار نگرفت و قرار شد یک معمار ایرانی با طرحی ملی آن را تکمیل کند. حسین لرزاده مأمور طراحی و ساخت مقبره حکیم فردوسی شد و طی هجده ماه طرح را اجرا و کار را تا جشن هزاره فردوسی به اتمام رساند. از آنجا که فردوسی شاعری شیعه مذهب است، لرزاده در بالای قبر یک چهار کاسه به نشانه ارکان اربعه شیعه اجرا کرده بود که بعدها در تعمیرات بقعه این بخش از کار تخریب شد. در دهه 30 شمسی هوشنگ سیحون این بنا را استحکام داد.
حسین لرزاده 843 مسجد را طراحی و بعضاً اجرا یا نظارت کرده‌است که از آن جمله است:
مسجد لرزاده، خیابان لرزاده، خیابان خراسان
مسجد سلمان، خیابان 17 شهریور (شهباز) (تخریب شده)
مسجد سجاد، خیابان جمهوری
مسجد اعظم (قم)، خیابان موزه
مسجد مهدیه، خیابان ری
مسجد امام حسین، خیابان امام حسین
مسجد فخریه، خیابان امیریه
مسجد زعیم، خیابان منیریه
مسجد فرازنده، خیابان شوش
مسجد سپهسالار، خیابان بهارستان
مسجد انبار گندم، خیابان ری
مسجد سنگی، خیابان ری (تخریب شده)
مسجد عمار، خیابان سپاه
سردر دارالفنون
سر در بانک شاهی (بانک تجارت کنونی) در میدان توپخانه که نخستین کار مستقل لرزاده بوده‌است. این کار به درخواست <<کهل>> (مسئول انگلیسی بانک) جهت طراحی سردری ایرانی برای این بانک صورت گرفت.
بیمارستان واقع در خیابان فلسطین که امروز به نام انقلاب خوانده می‌شود.
گنبد کاخ مرمر
کاسه‌سازی یا «شمسه زیاد»: می‌توان کاسه‌سازی یا شمسه زیاد را امضای لرزاده بر آثارش دانست. در مساجد امام حسین (ع)، انبار گندم، مساجد تخریب شده سنگی، سلمان، عمار، فخریه، سجاد و پیش ورودی گنبدخانه سپهسالار که در آنجا یک نه کاسه مادر و بچه ظریف طراحی و اجرا کرده‌است.
مسجد جامع شهرستان بهبهان.
تألیفات
«احیای هنرهای از یاد رفته» در دو مجلد که شامل آموزش اصول اربعه معماری سنتی است.
«نغمه لرزاده» شامل اشعار.
«صد امید» مجموعه اشعار لرزاده در زمان جنگ و انقلاب.
«ماجرای معماری سنتی ایران در خاطرات استاد حسین لرزاده، از انقلاب تا انقلاب».
افتخارات
مدال فردوسی در سال 1313 شمسی به مناسبت جشن هزاره فردوسی برای طراحی و ساخت ساختمان مقبره حکیم توس
مدال و نشان لیاقت علمی از نوع درجه سوم برای لیاقت او در معماری در سال 1319 شمسی
مدال درجه اول همایون در سال 1329 شمسی
مدال درجه پنجم همایون برای معماری کاخ‌ها در سال 1331
نشان درجه پنجم تاج برای معماری کاخ‌ها در سال 1338
نشان درجه چهارم همایون به خاطر کارشناسی و تصدی ساختمان‌های کاخ‌ها در سال 1346
مدال یادبود به خاطر مشاوره عالی ساختمانی در سازمان کل فنی و خدمات اجتماعی
دریافت درجه کارشناس آستانه مقدس حسینی (کربلا) در رمضان 1384 قمری به سبب تعمیر آستانه حرم حسین بن علی و تجدید بنای ایوان بزرگ
دریافت نشان خادم برگزیده قرآن کریم از سوی رئیس جمهور در دهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، تهران، آبان 1381 شمسی
نشان فرهنگستان هنر جهوری اسلامی ایران به عنوان منتخب فرهنگستان در بزرگداشت نام‌آوران سال 1381 شمسی
• رویدادهای جاری:
📅 درحال حاضر رویدادی موجود نمی‌باشد
• کد QR:
📲 جهت دسترسی سریع و اشتراک‌گذاری آسان، این کد را با تلفن‌های هوشمند اسکن نمائید
قابل توجه: این صفحه بصورت بازنشر شده است. درصورت لزوم به تغییر یا حذف، لطفاً درخواست خود را طبق «قوانین و مقررات پلتفرم لیلیت»، از طریق بخش «تماس با ما» اعلام نمائید، تا در اسرع وقت توسط بخش تحریریه موردبررسی و اقدام مقتضی قرارگیرد.
