مهرعلی نقاش

معرفی

مهرعلی برجسته‌ترین نقاش دربار فتحعلی‌شاه قاجار به شمار می‌آید. فعالیت هنری او در سال‌های ۱۲۴۵- ۱۲۱۰ ه‍. ق بود.
پرده‌های نقاشی به‌جای مانده از این نقاش حاکی از آنند که او بیش از دیگر نقاشان این دوره در نمایش شوکت شاهانه توفیق یافته‌است. او دست کم ده پردهٔ پیکر نگاری از فتحعلی شاه فراهم کرده که به‌ویژه در یک شمایل تمام قد، فتحعلی شاه را با تاج کیانی و عصای مرقّع و در نهایت ذوق و مهارت نشان می‌دهد. یکی از قدیم‌ترین آنها به تاریخ ۱۲۱۲۲ ه‍.ق است که در کلکته در تالار یادبود ویکتوریا نگهداری می‌شود و فتحعلی شاه را نشسته بر قالی نشان می‌دهد. به احتمال زیاد، فتحعلی شاه این تابلو را در سال ۱۲۱۴ه‍.ق به رسم هدیه برای امیران هند فرستاده است.
مهرعلی دو اثر زیبا از پیکرنگاریهای فتحعلی شاه را در کاخ گلستان برای تالار تخت مرمر کار کرد و یکی را هم که فتحعلی شاه را در حال تاج گذاری نشان می‌دهد به رسم هدیه برای ناپلئون فرستادند که در کاخ ورسای نگهداری می شود.
طراحی‌های مهرعلی در اوایل سدهٔ سیزدهم هجری پخته تر شد و او تصویر شاه را با تناسبات چشم‌گیری کار کرد. او در این تصاویر، فتحعلی‌شاه را در حال نشسته و ایستاده و درحالی که تعلیمی‌ای در دست دارد تصویر کرده‌است. در یکی از زیباترین پیکر نگاری‌های مهرعلی از فتحعلی شاه به تاریخ ۱۲۲۷-۱۲۲۸ه‍.ق که در موزه نگارستان تهران نگهداری می‌شد، او با ردای جواهر نشان و تاج بر سر تصویر شده‌است. همچنین در این موزه چندین تابلو از زنان حرم سرا موجود است که از نظر سبک شبیه آثار مهرعلی است. از دیگر آثار منسوب به مهرعلی مجلس شکار فتحعلی‌شاه به همراه فرزندانش است که آن را در جایگاه ویژهٔ ریاست جمهوری هند٬ راش تراپاتی بهاون در دهلی نو آویخته‌اند و چند نقاشی پشت شیشه در موزه مردم شناسی تهران وجود دارد که به او منسوب است. سر ویلیام اوزلی، که در ژوئیهٔ سال ۱۸۱۱از اصفهان دیدن کرده بود، در کاخ فتح آباد یک سلسله چهره نگاری از شاهان باستانی ایران کار مهرعلی مشاهده کرده‌است که از تاریخ ۱۲۴۴ ه‍.ق برای سرمشق و تعلیم شاگردش ابوالحسن غفاریکشیده‌است.