عکاسی فروسرخ یا عکاسی مادون قرمز (به انگلیسی: Infrared Photography) تکنیکی است که در آن قسمت مرئی نور حذف می‌شود و فقط پرتوهای فروسرخ ثبت می‌شوند.
رفتار انعکاسی فروسرخ با نور مرئی فرق دارد و چون چشم انسان فروسرخ را نمی‌بیند، عکس‌هایی به وجود می‌آید که در واقعیت دیده نمی‌شوند.
نمونه‌ای از تفاوت‌ها، انعکاس گیاهان است که در عکاسی فروسرخ، به رنگ سفید ثبت می‌شوند.
برای عکاسی فروسرخ به فیلتر فروسرخ نیاز است. این فیلتر نور مرئی را حذف می‌کند و فقط نور فروسرخ را از خود عبور می‌دهد.
برخی از دوربین‌ها بر روی سنسور خود، فیلتر سدکنندهٔ فروسرخ دارند که نمی‌توان با آن‌ها عکاسی فروسرخ کرد.
لازم است بدانید؛ رفتار انعکاسی فروسرخ با نور مرئی متفاوت است و چون چشم انسان فروسرخ را نمی‌بیند، عکس‌هایی به وجود می‌آید که در واقعیت دیده نمی‌شوند. نمونه‌ای از تفاوت‌ها، انعکاس گیاهان است که در عکاسی فروسرخ، به رنگ سفید ثبت می‌شوند.
اشعه مادون قرمز چیست؟
اشعه مادون قرمز یا Infrared که در سال 1800 توسط سر ویلیام هرشل کشف شد به قسمی از طیف امواج الکترومغناطیسی با محدوده طول موج بین 0.78 تا 1000 میکرومتر گفته می‌شود که طول موج بلندتر از دامنه نور مرئی و کوتاه‌تر از دامنه امواج رادیویی دارد و باید بدانید؛ این اشعه برای چشم انسان قابل رویت نیست.
ممکن است عجیب به نظر برسد، اما تقریباً همان کار‌هایی که برای عکاسی از منظره می‌کنید را باید برای عکاسی به صورت مادون قرمز انجام دهید. شما در این نوع عکاسی احتیاجی به فیلتر ندارید.
یکی از اقداماتی که باید در عکاسی با دوربین مجهز شده به دید مادون قرمز انجام دهید، تنظیم تراز سفیدی است. برای گرفتن عکس به صورت مادون قرمز باید تراز سفیدی را روی حالت Custom بگذارید و عکسی از گیاهان سبز نورپردازی شده توسط منبع نور اصلی خود برای نمونه تراز سفیدی انتخاب کنید.
لازم نیست زیاد نگران تراز سفیدی عکس باشید، فقط باید مطمئن شوید که تراز سفیدی دوربین طوری نباشد که عکس را بیش از حد روشن و یا بیش از حد تاریک ثبت کند. برای تنظیم تراز سفیدی باید به قسمت Setting -> White Balance دوربین خود رفته گزینه Custom را انتخاب کنید و برای آن عکسی که گرفته اید را به عنوان نمونه انتخاب کنید.
بهتر است، فوکوس را در حالت Live View انجام دهید که حساسیت بیشتری دارد. برای مثال؛ شما نمی‌توانید با استفاده از نمایاب و فوکوس دستی بر روی قسمتی که می‌خواهید فوکوس کنید، چرا که شما نمی‌توانید نور‌های موجود در مادون قرمز را ببینید، اما این را در نظر بگیرید که شما می‌توانید به فوکوس خودکار دوربین اطمینان کنید، با توجه به قدرت فوکوس دوربین شما و کالیبره بودن سیستم فوکوس آن می‌توان به فوکس خودکار دوربین اعتماد کرد.
اگر نور محل عکاسی از نور خورشید تأمین نشده باشد، نمی‌توانید نسبت نور نمایان و نور‌های پنهان را بفهمید و یا اینکه آیا اصلاً نور مادون قرمز در فضا وجود دارد یا خیر؟ بنابراین بهتر است که با استفاده از حالت نمای زنده یا Live View فوکوس کنید، چراکه اینگونه می‌دانید که سوژه واضح و شارپ است.
به این نکته توجه کنید که؛ دوربین مجهز شده به دید مادون قرمز فقط برای عکاسی مادون قرمز و تغییر دادن رنگ‌های سبز، درختان و منظره‌های تابستانی نیست، بعد از اینکه دوربین به این قابلیت مجهز شود، شما یک دوربین سیاه و سفید خوب خواهید داشت. فیلتر‌های Anti-aliasing و Anti-Moire هم در طی فرایند اضافه شدن قابلیت دید مادون قرمز از بین خواهند رفت کار این فیلتر‌ها محافظت از اختلالات احتمالی در ثبت رنگ‌ها بوده است.
فلاش‌های اکسترنال و اکثر نور‌های خیابانی نور‌های مادون قرمز دارند، بنابراین با استفاده از این نور‌ها در عکاسی مادون قرمز با کمبود نور مواجه نخواهید شد و نور زیادی در دسترس است. لنز‌های زوم مدرن و روکش این لنز‌ها برای مقابله با نور مادون قرمز طراحی نشده اند و از این رو شاید به مشکل تشکیل فلیر (flare) برخورد کنید، اما لنز‌های دوربین‌های آنالوگ اینطور طراحی شده بودند، در روی آن لنز‌ها نقطه قرمز رنگی وجود داشت که می‌توانستید فوکوس را روی آن تغییر دهید.
با توجه به مقدار نور مادون قرمز موجود در اطراف شما، دیافراگم و فاصله کانونی‌ای که استفاده می‌کنید (هر چه دیافراگم بسته‌تر باشد بد‌تر است)، در شرایط فلیر (flare) ممکن است هاله نوری روشن‌تر به شکل دایره در مرکز عکس ظاهر شود. برای عکاسی به صورت سیاه و سفید معمولاً چنین مشکلی به وجود نمی‌آید، اما این می‌تواند عکس‌های رنگی را خراب کند. برای جلوگیری از این مشکل احتمالی می‌توانید از لنز‌های قدیمی استفاده کنید یا به دنبال لنز‌هایی باشید که نقطه فوکوس قرمز دارند؛ خوشبختانه بیشتر لنز‌های ما به خوبی کار می‌کردند و برای ما مشکلی ایجاد نکردند.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
