سبک پوریسم یا پیوریسم نام جنبش هنری در نقاشی فرانسه که با زیباییشناسی «هنر ماشینی» در پیوند بود و در حدود سالهای 1918 تا 1925 شکل گرفت. بنیانگذاران و سرآمدان این گروه عبارت بودد از آمده اوزنفان و لوکوربوزیه.
آنان با این اعتقاد که دیگر کوبیسم میسر خود را گم کرده و به یک هنر سترون تزئینی بدل شده است. جنبش خود را به مثابهی مبارزهای برای استقرار مجدد هنر سالم معرفی کردند. هدف آن‌ها تلقیح روح زمانه به هنرمند بود. آن‌ها اهمیت و ارزش زیادی برای «درسهای نهفته در دقت ماشینی» قائل بودند و معتقد بودند احساس و بیان حسی باید کاملاً از «تعزل ریاضی گونه» که راه حلی مناسب برای یک تصویر خوش ترکیب است مجزا شود.
مشخصترین آثار آن‌ها، طبیعت بیجان بود که به صورت سرد، صریح و غیرفدی کار میشد. اما اوزنفان علارغم ویژگی ضد احساسی این دیدگاه عملکرد گرایانه با شور و اشتیاق به تبلیغ و ترویج آن پرداخت. اصول زیباییشناسی نابگرایی در کتابهای «ما بعد کوبیسم» (1918) و «نقاش مدرن» (1925) که آثار اوزنفان و لوکوربوزیه را پیوند داد و نیز در مجلهی «لواسپریت نوو» (روح جدید) که آن‌ها از 1920 تا 1925 عهدهدارش بودند، تبلیغ میشد. این جنبش به طور گسترده و وسیع از سوی هنرمندان نیسندگان با سلایق مختلف مورد حمایت قرار گرفت. اما ناب گرایی مکتب پیوسته و دنبالهداری را در نقاشی پدید نیاورد. نقطه اوج این جنبش را باید در نظریات معماری و دستاوردهای لوکوبوزیه و به طور کلی در زمینهی «طراحی» جست.
نابگرایی همچنین از این نظر حائز اهمیت است که ایدههای زیباییشناختی را که جاهای دیگر- مثلاً در نئوپلاستی سیسم، ساختارگرایی اروپایی و مدرسه باهاوس- مورد اقبال بود بیان تازه بخشید. نابگرایی اگرچه در موطن خود اقبال چندانی نیافت ولی تأثیر زیادی بر تکامل و تحول هنر انتزاعی اروپا نهاد.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
