چپری بافی یکی از صنایع دستی استان مازندران است
چپری بافی یکی از شاخه‌های نساجی سنتی ایران و رشتهٔ بومی استان مازندران است.
چَپری، پارچه‌ای دست‌بافت با تار پنبه‌ای و پود پشمی است که که با دستگاه پارچه‌بافی دووَردی تولید شده و در استان مازندران برای تولید پوشاک محلی کاربرد دارد.
پارچهٔ چپری، در استان مازندران به میزان محدود و اغلب توسط زنان بافته می‌شود.
بافت پارچهٔ چپری، یکدست و یکنواخت بوده و دارای برجستگی نیست. در بافت چپری، نخ‌ها به‌تناوب از روی هم گذر کرده و در اثر پیوستگی نخ‌های تار و پود و درگیری آن‌ها با یکدیگر، پارچه‌ای با مقاومت مطلوب تولید می‌شود.
پارچهٔ چپری مرغوب، باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
– باید تارهای چپری از جنس پنبه و پودهای آن، از جنس پشم باشد.
– تمام رنگ‌های به‌کاررفته در رنگرزی الیاف ایزار باید از ثبوت کافی برخوردار باشند. رنگ‌های طبیعی مزیت بیشتری نسبت به رنگ‌های شیمیایی دارد.
– پارچهٔ چپری باید عاری از عیب‌های ظاهری ذاتی ازقبیل گره‌دارشدن، دورنگی، رگه‌دارشدن، غیریکنواختی شدید ردیف‌های بافته‌شده، ترکیدگی و بدقوارگی باشد.
– پارچهٔ چپری نباید دارای عیوب ظاهری عارضی ازقبیل پارگی، سوراخ‌شدگی، سوختگی، رنگ‌پس‌دادن، پوسیدگی، آثار رفوگری، ساییدگی، رنگ‌پریدگی، بیدخوردگی و نخ‌کشی باشد.
پارچهٔ چپری، در زمان‌های گذشته مصارف گوناگون نداشته و جهت استفاده در پوشاک محلی مازندران بافته می‌شد.
نقوش، طرح‌ها و رنگ‌بندی محصولات چپری‌بافی
در بافت چپری، از نقشهٔ خاصی استفاده نمی‌شود.
به‌دلیل شیوهٔ بافت، امکان ایجاد نقوش منحنی و پیچیده در چپری وجود ندارد.
اجرای چاپ پارچه در این هنر- صنعت رایج نیست.
همچنین، با توجه به شیوهٔ بافت چپری، امکان ایجاد خط‌نوشته در مرحلهٔ بافت وجود ندارد. شیوهٔ چاپ خطوط نوشتاری نیز روی پارچهٔ چپری رایج نیست.
مواد اولیهٔ چپری‌بافی
مواد اولیهٔ چپری‌بافی، شامل نخ‌های پنبه‌ای سفید،نخ‌های پشمی رنگرزی‌شده و رنگدانه‌های گیاهی، جانوری یا شیمیایی است.
چپری با دستگاه پارچه‌بافی دووردی بافته می‌شود.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
