تخصص/مهارت:
طراح و معمار،
معرفی/ بیوگرافی:
محمد کریم پیرنیا (به انگلیسی: Mohammad Karim Pirnia) هنرمند ایرانی، متولد 1299 در یزد و درگذشته 1376 در تهران بود.
آقای محمدکریم پیرنیا استاد دانشگاه، محقق، نویسنده، نظریه‌پرداز معماری ایرانی ، زاده 25 شهریور سال 1299 خورشیدی در شهر یزد است. وی دوران دبستان را در «مدرسه اسلام» گذراند و بعد از تأسیس مدرسه دولتی، در «مدرسه نمره دو» ادامه تحصیل داد. وی پس از طی دوره علمی در «دبیرستان ایرانشهر» یزد برای ادامه تحصیل به تهران آمد. او با وجود آنکه در زمینه ادبیات تحصیل می‌کرد و در این زمینه موفقیت‌هایی نیز کسب کرده بود، ادبیات را رها کرده و در کنکور اولین دوره دانشکده هنرهای زیبا، به دلیل علاقه‌ای که به هنر و معماری داشت شرکت کرد و پذیرفته شد. عدم توجه چندان به معماری ایرانی و تأکید بیشتر بر معماری غربی و آثار اروپایی در دانشگاه‌های آن زمان، سرانجام پیرنیا را بر آن داشت که تحصیلات خود را دانشکده هنرهای زیبا ناتمام رها کند و به بررسی‌ها و تحقیقات فردی خویش متکی شود و تلاش کرد با بررسی بناها و گفتگو با معماران و استادکاران قدیمی برخی از ویژگی‌ها و اصول معماری ایرانی را مورد شناسایی قرار دهد و به تدریج حاصل تحقیقات خود را در طی مقالاتی که تدوین نمود، در اختیار عموم قرار داد.
محمدکریم پیرنیا در 9 شهریور ماه 1376 در گذشت. مزار او بنا به در خواست وی در «خانه رسولیان» یزد که در حال حاضر دانشکده هنر و معماری یزد در این مکان قرار دارد، واقع است.
پیرنیا افزون بر معماری، در ادبیات، خوشنویسی، نقاشی و موسیقی نیز دستی داشت، بر زبان‌های عربی و عبری مسلط بود، زبان پهلوی را به خوبی می‌دانست و با خط میخی نیز آشنا بود.
سابقه آموزشی
محمدکریم پیرنیا مدت‌ها از سال 1344 تا مدتی پیش از انقلاب به عنوان معاون فنی سازمان حفاظت آثار باستانی در زمینه ترمیم، تعمیر و احیاء بناها و آثار باستانی فعالیت می‌کرد و مدتی نیز در دانشکده هنرهای زیبا و دانشگاه شهید بهشتی به تدریس معماری ایرانی اشتغال داشت.
محمدکریم پیرنیا کتب و مقالات بسیار در مورد سبک‌شناسی و معماری اصیل و سنتی ایرانی تألیف کرده‌است و بدین دلیل او را پدر معماری سنتی ایران می‌دانند. او به ویژه تحقیقات پردامنه‌ای بر روی تاق در معماری ایرانی و انواع و سبک‌های آن انجام داده بود.
آثار نوشتاری
فهرست کتب
هندسه در معماری، گردآوری زهره بزرگمهری، تهران، سازمان میراث فرهنگی، چاپ دوم 1385.
سبک‌شناسی معماری ایرانی تدوین غلامحسین معماریان ویراستار علی محمد رنجبر کرمانی سروش دانش، 1383.
شیوه‌های معماری ایران، تدوین غلامحسین معماریان، تهران، نشر هنر اسلامی، 1381.
آشنایی با معماری اسلامی ایران، تدوین غلامحسین معماریان، تهران، دانشگاه علم و صنعت، 1371.
راه و رباط، به همراه افسر کرامت‌الله، تهران، انتشارات سازمان ملی حفاظت آثار باستانی، 1352، چاپ دوم، سازمان میراث فرهنگی، انتشارات آرمین، 1370.
کتاب هنر دبیرستان، بخش معماری
فهرست مقالات، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌ها
1- «سبک‌شناسی معماری ایران»، باستان‌شناسی و هنر ایران، شماره 1، 1347، ص 54–43
2- «بیماری بلوار» هنر و مردم، سال 6، شماره 69، 1347، ص 43–39
3- «بازار ایران»، باستان‌شناسی و هنر ایران، شماره 3، 1348، ص 60–55
4- «درگاه و کتبیه آستان حضرت عبدالعظیم» باستان‌شناسی و هنر ایران، شماره دوم، بهار 1348
5- «مسجد جامع فهرج»، باستان‌شناسی و هنر ایران، شماره 5، 1349، ص 13–2
6- «تویزه، قوس، دور» هنر و معماری، شماره 8، 1349، ص 16–9
7- «طاق و گنبد» هنر و معماری، شماره 11–10، 1350، ص 40–31
8- «مروری بر کتاب نظری اجمالی بر شهرنشینی و شهرسازی در ایران»، مجله اثر. شماره 1، 1359
9- «خیز و اندام گنبدهای ایران»، هنر و معماری، شماره 11–10، 1350، ص 74–67
10- «بادگیر و خیشخان» هنر و معماری، شماره 11–10، 1350، ص 30–19.
11- «پاسداری از یادگارهای ایران باستان»، هنر و معماری، شماره 17، 1352، ص 60–54
12- «ارمغان‌های ایران به جهان معماری، گنبد»، هنر و مردم، سال 12، شماره 137–136، 1352، ص 7–2
13- «بناهای تاریخی هر کشور در حکم شناسنامه‌های فرهنگی است» هنر و معماری، سال 5، شماره 17، 1352، ص 55
14- «خانه‌های خدا در ایران زمین»، هنر و مردم، سال 13، شماره 149، 1353، ص 8–2
15- «ارمغان‌های ایران به جهان معماری، جناغ و کلیل»، هنر و مردم، سال 12، شماره 14، 1354، ص 6–2.
16- «ارمغان‌های ایران به جهان معماری، پادیاب»، هنر و مردم، سال 12، شماره 139، 1353، ص 31–25
17- «سبک آذری»، فرهنگ معماری ایران، شماره 1، 1354، ص 55
18- «مردم‌واری در معماری ایران»، فرهنگ و زندگی، شماره 24، 1355، ص 65–62
19- «خواب آلودگان به شیوه‌های معماری ایران نام بیگانه می‌نهند»، هفت هنر، شماره 23، 1355، ص 53–46
20- «معماری مساجد ایران، راهی به سی ملکوت»، فصلنامه هنر شماره 3، 1362، ص 151–136
21- «شرایط اقلیمی کویر و مسائل مربوط به بناهای خشتی»، معماری ایران، گردآوری آسیه جوادی، تهران، انتشارات مجرد، 1363، ص 894–889
22- «مساجد»، معماری ایران دوره اسلامی، گردآوری محمدیوسف کیانی، تهران، نشر جهاد دانشگاهی، 1336، ص 22–1
23- «معماری ایران»، مجموعه سخنرانی‌های کرمان، 1350، ص 34–17
24- «استاد محمدکریم پیرنیا و اصول معماری سنتی ایران»، تهران، کیهان فرهنگی، 1364، سال دوم، ص 13–3
25- «در و پنجره در معماری ایران»، باستان‌شناسی و هنر ایران، شماره دوم، بهار 1348، ص 81–75
26- «پای صحبت استاد مهندس پیرنیا»، تهران، کیهان علمی، 1373، سال ششم، شماره 8، ص 40–29
27- «گنبد در معماری ایران»، گردآوری زهره بزرگمهری، مجله اثر، شماره 20، 1370.
شعر از: دکتر محمد کریم پیرنیا: شهر ما گنجینه هنر است، هر ویرانه اش دفتری است پر از زیبایی که در برابر چشم شیفتگان هنر گشاده است. در شهری که در جویهایش آب روان، ریگ روان است مردم بزرگوار و پرتلاشی بودند که توانستند از سده‌های دوراین شهر را بعنوان یکی از مراکز بزرگ تمدن ایران نگه دارند و نظیرش هیچ جای دنیا نیست. در یزد نشانه‌های عالی اخلاقی و معماری و باستان‌شناسی با هم درآمیخته اند و جزء فرهنگ جدایی ناپذیر این مردمند.
• رویدادهای جاری:
📅 درحال حاضر رویدادی موجود نمی‌باشد
• کد QR:
📲 جهت دسترسی سریع و اشتراک‌گذاری آسان، این کد را با تلفن‌های هوشمند اسکن نمائید
قابل توجه: این صفحه بصورت بازنشر شده است. درصورت لزوم به تغییر یا حذف، لطفاً درخواست خود را طبق «قوانین و مقررات پلتفرم لیلیت»، از طریق بخش «تماس با ما» اعلام نمائید، تا در اسرع وقت توسط بخش تحریریه موردبررسی و اقدام مقتضی قرارگیرد.
