عکاسی از کودکان (Children Photography) عکاسی کودک، ثبت روح کودکانگی اطفال و کودکان از بدو تولد تا دوران بلوغ به‌شمار می‌رود.
عکاسی از کودک در کنار شیرین بودنش، کمی چالش بر انگیز است. در این مطلب کوتاه نکاتی ساده مطرح خواهیم کرد که با استفاده از آن‌ها می‌توانید عکس‌های بهتری از کودکانتان بگیرید.
کودکان به سرعت بزرگ می‌شوند و طبیعی است که بخواهید رشد آن‌ها را ثبت کنید؛ اولین روز مدرسه تا اولین بازی ورزشی. با کمی تفکر بیشتر می‌توانید عکس‌های معمولی خانوادگی را به چیزی خاص و با ارزش تبدیل کنید.
یک فیلم عکاس، اولین چیزی است که یک مرد تازه پدر شده، بعد از خرید ضروریات، تهیه می‌کند.
بچه‌ها و دوربین عکاسی به یکدیگر وابسته‌اند. از زمان تولد به بعد، از شیر خوارگی تا بلوغ، کودکان همواره توسط دوربین تعقیب می‌شوند. کودک معمولاً به این موضوع علاقه‌مند است، اگر چه اکثراً بیش از آن سرگرم است که توجهی به عکاسی بکند. او تقریباً همیشه می‌تواند باعث به وجود آمدن عکس خوبی باشد. والدین اکثر عکسهایی را که از لحظات زندگی کودک گرفته شده، دوست دارند و می‌خواهند آن لحظه‌ها را حفظ کنند.
اگر این عکس‌ها توسط افراد حرفه‌ایی گرفته شده باشند، اگر چه به نظر می‌رسد فاقد آن احساس و درکی هستند که پدرها و مادرهای واقعی می‌توانند نسبت به کودک داشته باشند، ولی از نظر مهارت فنی، می‌توانند مورد توجه واقع شوند. مثلاً، ثبت لحظه جادویی که یک مادر، غرق در خلسه، با توده سلولی نالان که دست و پا می‌زند و از گوشت و خون خود اوست (لحظه زائیده شدن)، تکنیک و مهارت خاصی را طلب می‌کند. هر پدر و مادری آن لحظه را به یاد می‌آورند. این لحظه را می‌توان تقریباً به همان واقعیتی که در خودِ لحظه بوده، در یک عکس حفظ کرد.
همه مراحل بچگی به همین‌گونه است، همه نقش‌هایی که یک نوجوان در حال رشد ایفاء می‌کند: چه جثه گوشت‌آلوی در حال تاتی پاپی که مثل یک بچه غول راه می‌رود، چه دختر خانم جوانِ مخالف سرا و عشوه‌گر و کنجگاو مردّد و چه جوان خیال باف و جنگجو. هیچ جا نمی‌توان موضوعی: به همه جانبگی، به ناشی‌گری، اغواء کنندگی، متغیری، و قابل اعتمادیِ (از جهت ارزش داشتن برای صرف وقت) بچه پیدا کرد.
از نظر همکاری با عکاس بچه‌ها بهترین موضوعات هستند.
بچه‌ها بدون هیچ مقدمه‌ایی وارد فضای عکاسی می‌شوند، آن‌ها از نشان دادن خود و ژست گرفتن لذت می‌برند و موضوعات خستگی‌ناپذیری می‌باشند، زیرا اساساً یک کودک خستگی‌ناپذیر است: حتی بچه‌ای که حوصله کوتاه او (برای ایستادن در مقابل دوربین) ناگهان تمام می‌شود و خود را با فعالیت دیگری سرگرم می‌کند، موضوع بهتری برای عکاسی خواهد بود (زاویه دیگری برای عکاسی ایجاد خواهد کرد).
جورج کراوز (George Krause)، که عکس‌هایش در این باره مشهور است، می‌گوید: «وقتی سال‌ها پیش عکاسی از کودکان را شروع کردم، همه چیز را به غیر از بچه‌ها کنار گذاشتم، همانگونه که اکثر عکاسان این کار را می‌کنند، این ساده‌ترین راه برای شروع کار است.»
رهنمودها:
بعضی از رهنمودهای مفید در عکاسی کودک به قرار زیر است:
اجازه بدهید دوربین بخشی طبیعی از زندگی یک بچه باشد. استفاده هر چه بیشتر از دوربین، باعث می‌شود بچه بوجهی آسان آن را قبول کند. در خصوص بچه‌های غریبه، با احتیاط کامل به آن‌ها نزدیک شوید تا احساس غریبی نکنند.
به جای اینکه بچه را وادار کنید که حالتی راحت و غیررسمی به خود بگیرد، خودتان راحت و غیررسمی باشید. عکس‌های صمیمی از بچه‌های سرگرم کار، که با حداقل تحکم گرفته شده‌اند، معمولاً از بهترین عکس‌ها هستند.
مواردی وجود دارند، که می‌خواهید بچه عکس‌العمل آگاهانه‌ای به دوربین داشته باشد، ولی قبلاً مطمئن باشید که چه کاری می‌خواهید انجام بدهید، چون حوصله و دقت یک کودک کوتاه است.
کار عکسبرداری را هرگز کوتاه نکرده و زود به اتمام نرسانید. خاموش کردن شمع روز تولد عکسی است که هر مادر بزرگی آن را می‌خواهد، ولی احتمالاً از عکسی که 5 دقیقه بعد گرفته شده هم، به همان اندازه خوشش بیاید، یعنی زمانی که خامهٔ کیک روی موهای بچه خشک شده‌است.
ارتفاع دوربین و زاویه عکسبرداری از اهمیت خاصی برخوردار است: اگر عکس را از ارتفاع بالا بگیرید نشان آن خواهد بود که بچه از چه سطحی به شما نگاه می‌کند، ولی اگر می‌خواهید دنیایی را که خود بچه می‌بیند نشان بدهید، هم سـطح دیدگان او عکس بگیرید، یا حتی پائین‌تر.
در مورد مصرف فیلم مضایقه نکنید. بچه‌ها خیلی پر تحرک هستند. حالات و ژست بدن آن‌ها به قدری سریع عوض می‌شود که شما را مجبور می‌کند به همان سرعت، خود را با آن‌ها انطباق دهید. با وجود این، گرفتن عکس‌های زیاد دلیل این نیست که بعضی از آن‌ها ممکن است خوب از آب در بیاید. هر عکسی باید حساب شده و هدف دار گرقته شود.
عکاسان مد با پخش موسیقی به مدل‌های خود آرامش می‌دهند. این کار برای بچه‌ها هم می‌تواند کارساز باشد، مخصوصاً وقتی می‌خواهید از آن‌ها پرتره بگیرید.
در حال عکسبرداری، دربارهٔ هر چیزی با بچه‌ها صحبت کنید، حتی در مورد عکسهایی که می‌گیرید. ماری کوسینداس (Marie Cosindas) به‌طور مداوم در مورد عکسی که می‌گیرد با خود بچه‌ها صحبت می‌کند. بنظر او این باعث می‌شود که بچه خود را در کاری که در حال انجام گرفتن است سهیم بداند.
اکثر بچه‌ها دوست دارند که در طرف مقابل خود رضایت ایجاد کنند، و خیلی از آن‌ها، عکس گرفتن را نوعی تفریح به حساب می‌آورند. خود شما باید با این کار بصورتی بیش از یک تفریح بر خورد کنید. ویِن میلر (Wayne Miller) عکاس، برای هر کدام از چهار بچه‌اش چهار سال وقت صرف کرده، تا روز به روز عکسهایی از آن‌ها تهیه کند. او می‌نویسد: “تمام دوره‌های این بچه‌ها، تا روز مرگ‌شان، از پیش چشمان من می‌گذشتند. ناکامی و شکست، موفقیت، شادمانی و پیروزی در طبیعت آن‌ها حک می‌شد.” برای شاهد بودن چنین چیزهایی از داخل لنز دوربین، یا چشمان عادی، کافی است چیزهایی را از زندگی بیرون بکشیم که نباید نادیده انگاشته شوند.
فعالیتشان را نشان بدهید
رخداد‌ها و روزهای خاصی وجود خواهند داشت که شما به عنوان والدین دوست دارید جاودانه بمانند. اگر یک اتفاق گروهی باشد نیاز دارید که کودک خود را از درون جمعیت بیرون بکشید. اگر مقدور است از یک لنز تله فوتو با قابلیت زوم کردن، استفاده کنید. لنز را آماده نگه دارید تا زمانی که فرزند شما در مرکز کادر قرار بگیرد. پس زمینه را با انتخاب یک عمق میدان (DOF) کم از فوکوس خارج کنید. برای ثبت حرکات سریع او، دوربین را در حالت ورزشی قرار دهید و یک سری عکس بگیرید.
معصومیتشان را به تصویر بکش
معصومیت یکی از ویژگی‌هایی است که با کودکی همراه است – چرا ثبتش نکنیم؟ بگذارید فرزندتان بازی کند یا راجب چیزی با او صحبت کنید که به فکر فرو رود. می‌توانید از او بپرسید به بامزه‌ترین جوکی که به ذهنش می‌رسد فکر کند یا بپرسید آیا رازی دارد یا خیر. عمق میدان را کم انتخاب کنید تا فوکوس را روی کودک قرار دهید و سرعت شاتر را مناسب با آن انتخاب کنید.
بی ریا عکس بگیرید
بچه‌ها مملو از احساسات و خلاقیت هستند. از چیز‌های روزمره عکس بگیرید اما به جای اینکه از او بخواهید ژست بگیرد، بگذارید راحت باشد و در شرایطی که به او خوش می‌گذرد و کارهای عادی انجام می‌دهد از او عکس بگیرید؛ مثلا بازی کردن در حمام پر از کف و حباب باعث شیطنت و خوش گذشتن به او می‌شود. اگر نور محیط خانه کم است، از فلاش استفاده کنید تا هم نور کم را جبران کنید و هم حرکات را بهتر ثبت کنید. دقت کنید اگر محیط شما پر از اشیای بازتاب دهنده نور و سفید باشد، نور فلاش به شکل دایره‌ای سفید رنگ روشن در پس زمینه عکس می‌افتد.
در مراسم خاص عکس بگیرید
مراسم و تعطیلات خاص متعددی وجود دارند که فرصت مناسبی برای عکس گرفتن هستند و تکرار این عکس‌ها در هر سال رشد کودک شما را نشان خواهد داد. برای رخدادی مثل هالووین کودکان خود را لباس بپوشانید و از یک پس زمینه با مزه استفاده کنید– مثلا دیوار قرمز با یک تارعنکبوت مصنوعی. از فلاش و عمق میدان کم بهره بگیرید تا فوکوس روی چهره کودک باشد.
عکس گروهی بگیرید
همیشه روزهای خاصی وجود دارند که مایلید آن‌ها را ثبت کنید، مثل اولین سفر مدرسه‌ای یا اولین باری که می‌توانند با دوستانشان بیرون بروند. اگر با یک نوجوان سر و کار دارید، به سرعت دست به کار شوید و آن‌ها را مجبور نکنید لبخند بزنند یا ژست غیر طبیعی بگیرند. گروه را دور هم جمع کنید و از فلاش برای تثبیت حرکات استفاده کنید. به همه بگویید که جمع شوند و لبخند بزندد و بیشتر از 3 عکس نیز نگیرید، چرا که نوجوانان کم طاقت هستند!
چه بزرگ شدی!
کودکان به سرعت بزرگ می‌شوند، پس مرتبا عکس گرفتن از آن‌ها طبیعی است. اگر به قدری خوش شانس باشید که بتوانید سر کلاس درس او حاضر شوید تا چند عکس ساده بگیرید، این را با استفاده از لنزهای تله فوتو و زوم کردن از راه دور انجام دهید. زوم کنید و یک عمق میدان کم انتخاب کنید که سایر کودکان را تار کند (مثلا f/4 یا کمتر) و از زدن فلاش برای روشن نگه داشتن صورت نیز نترسید؛ به خصوص در کلاس‌های تاریک.
تتنظیمات پیشنهادی
اگر با حجم قابل قبولی از نور مواجه هستید سرعت شاتر را 1/125 انتخاب کنید تا بتوانید حرکات را ثبت کنید – اما اگر از سرعت کمتری استفاده کردید فلاش را فراموش نکنید. عمق میدان کم موجب نگه داشتن فرد مورد نظر شما در فوکوس می‌شود پس از عمق میدان f/5 یا کمتر استفاده کنید؛ البته به شرطی که شرایط نوری اجازه این کار را بدهد.
ابزار پیشنهادی
از فلاش برای تثبیت حرکات استفاده کنید؛ یا فلاش دوربین یا یک فلاش جانبی قدرتمندتر. فلاش جانبی می‌تواند در زمانی که سوژه دور از شما است یا یک عکس گروهی از کودکان می‌گیرید مفید باشد. می‌توانید از متعلقات دیگر مثل soft-box نیز استفاده کنید که نور فلاش را از یک نور شدید به یک نور ملایم تبدیل کند. تک پایه (monopod) نیز برای مواقعی که می‌خواهید سریع عمل کنید و به اطراف جا به جا شوید، مفید است.
جمع‌بندی
کودکان مملو از شادی و نشاط هستند و همین کار کردن با آن‌ها را لذت بخش می‌کند. با آن‌ها دوست باشید و رفاقت ایجاد کنید و یک کودک را مجبور به گرفتن ژست خاص یا خندیدن نکنید؛ این کار آن‌ها را خوشحال نخواهد کرد و این قضیه در چهره‌هایشان مشخص خواهد بود. این موارد را فراموش نکنید: زمینه، لباس هایشان، موی آن‌ها و نمای کلی، باید شسته رفته باشد تا عکس با ارزشی تولید شود.
هر روز از آن‌ها عکس بگیریدعکاسی از کودکان
این اولین و مهمترین قانون عکاسی از کودکان است. وقتی یک لحظه زیبا و کاندید (بی هوا – بدون توجه سوژه) مشاهده می‌کنید و سراغ دوربینتان می‌روید، کودک با ژست گرفتن برای عکس واکنش نشان می‌دهد و آن لحظه از دست می‌رود. اما اگر هر روز از آن‌ها عکاسی شود، دوربین برای کودک جلب توجه نمی‌کند و در مقابلش چنین واکنشی نشان نمی‌دهد. اگر به حضور دوربین عادت کرده باشند، در حضور آن راحت خواهند بود و کار خودشان را می‌کنند و در نتیجه شما می‌توانید به راحتی از آن‌ها عکس بگیرید.
لباس هایشان نباید حواس بیننده را پرت کند عکاسی از کودکان
امروزه، سخت می‌توان از رنگ‌های روشن دوری کرد، اما اگر بتوانید لباسی ساده پیدا کنید توجه و تمرکز بیننده را به جای لباس کودک به خود کودک جلب خواهید کرد.
زمانی که برای آن‌ها مناسب است عکس بگیریدعکاسی از کودکان
انرژی کودکان همیشه در حال تغییر است و پیش بینی کردن آن تقریباً غیر ممکن است. به جای اینکه برای زمان عکاسی برنامه ریزی کنید و کودک را مجبور کنید کاری که شما می‌خواهید را انجام دهد، مطمئن شوید که آمادگی این را دارید تا وقتی لحظه مناسبی برای عکاسی پیش آمد از او عکس بگیرید.
خونسرد باشید و لذت ببریدعکاسی از کودکان
اگر در گرفتن عکس سخت می‌گیرید و یا استرس دارید، این مسأله می‌تواند روی کودک هم تأثیر بگذارد و حال و هوای کودک و عکس شما را خراب کند. عکاسی را برای آن‌ها جذاب کنید تا آن‌ها هم از عکاسی راضی بوده و با علاقه با شما همکاری کنند.
اگر مایلید تا با تنظیمات دوربین برای عکاسی کودکان آشنا شوید یا نکات آموزشی بیشتری را در این زمینه مطالعه نمایید، دو مطلب «نکات عکاسی کودکان» و «نکات عکاسی پرتره کودکان» را به شما عزیزان پیشنهاد می‌کنیم. همچنین برای کسب الهام بیشتر شما را به تماشای مجموعه عکس «عکاسی از کودکان – ماریانا جمادی» و «ویدیو پشت صحنه عکاسی از کودکان» دعوت می‌کنیم.
⇩
〔دیدن منابع مطالب〕
مجله دانستنی‌های هنر
